Bài Tập Tình Huống Luật Sở Hữu Trí Tuệ

Tình huống 1: Quyền tác giả đối với phần mềm máy tính

Tình huống

Công ty A phát triển một phần mềm quản lý kho cho doanh nghiệp, phần mềm này được lập trình bởi một nhóm các lập trình viên trong công ty. Sau khi hoàn thành công ty A không đăng ký bản quyền cho phần mềm này bắt đầu sử dụng nó trong công ty. Một công ty khác là công ty B đã sao chép phát tán phần mềm này mà không xin phép công ty A. Công ty A phát hiện ra và muốn kiện công ty B vì hành vi xâm phạm bản quyền.

Câu hỏi

  1. Phần mềm của công ty A có được bảo vệ bởi quyền tác giả không?

  2. Công ty A có thể kiện công ty B vì vi phạm quyền tác giả không? Nếu có thì quá trình kiện sẽ như thế nào?

Giải đáp

  1. Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, phần mềm máy tính được xem là một tác phẩm khoa học và được bảo vệ bởi quyền tác giả kể cả khi chưa đăng ký. Tuy nhiên việc đăng ký bản quyền sẽ giúp công ty A có chứng cứ mạnh mẽ hơn khi tranh chấp.

  2. Công ty A có thể kiện công ty B vì hành vi sao chép và phát tán phần mềm mà không có sự cho phép. Công ty A có thể yêu cầu ngừng hành vi xâm phạm, đình chỉ việc phát tán phần mềm yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu có.

Tình huống 2: Vi phạm nhãn hiệu và quyền lợi sở hữu trí tuệ

Tình huống

Công ty C sản xuất thực phẩm chức năng và đã đăng ký nhãn hiệu “VitaPlus” cho các sản phẩm của mình. Tuy nhiên sau một thời gian công ty D cũng bắt đầu bán các sản phẩm thực phẩm chức năng sử dụng nhãn hiệu “VitaPlus” tương tự mà không xin phép. Công ty C phát hiện ra và yêu cầu công ty D ngừng sử dụng nhãn hiệu đó, nhưng công ty D từ chối.

Câu hỏi

  1. Công ty C có quyền yêu cầu công ty D ngừng sử dụng nhãn hiệu “VitaPlus” không?

  2. Quy trình để công ty C bảo vệ quyền lợi của mình trong trường hợp này là gì?

Giải đáp

  1. Nếu công ty C đã đăng ký nhãn hiệu “VitaPlus” và có bằng chứng quyền sở hữu, công ty C có quyền yêu cầu công ty D ngừng sử dụng nhãn hiệu giống hay tương tự mà không có sự cho phép.

  2. Công ty C có thể gửi thư yêu cầu ngừng hành vi vi phạm cho công ty D. Nếu công ty D không hợp tác thì công ty C có thể kiện ra tòa hay yêu cầu cơ quan chức năng xử lý vi phạm. Công ty C cũng có thể yêu cầu đình chỉ hành vi xâm phạm và bồi thường thiệt hại.

Tình huống 3: Đăng ký sáng chế và quyền sở hữu

Tình huống

Ông X phát minh ra một thiết bị mới giúp tiết kiệm năng lượng trong ngành công nghiệp và ông dự định đăng ký sáng chế cho phát minh của mình. Tuy nhiên ông X không biết liệu phát minh của mình có đủ điều kiện để được cấp bằng sáng chế hay không. Sau đó ông X phát hiện rằng một công ty Y đã đăng ký sáng chế tương tự mà không thông báo cho ông.

Câu hỏi

  1. Ông X có quyền đăng ký sáng chế cho phát minh của mình không?

  2. Công ty Y có thể sở hữu sáng chế mà không thông báo cho ông X không?

Giải đáp

  1. Để được cấp bằng sáng chế, phát minh của ông X cần đáp ứng ba điều kiện cơ bản: tính mới, tính sáng tạo có khả năng ứng dụng công nghiệp. Ông X cần làm thủ tục đăng ký sáng chế tại Cục Sở hữu trí tuệ và chờ kết quả thẩm định.

  2. Nếu công ty Y đăng ký sáng chế giống hoặc gần giống với phát minh của ông X mà không thông báo, ông X có quyền khiếu nại kiện công ty Y nếu có bằng chứng chứng minh rằng sáng chế của ông đã có trước khi công ty Y đăng ký.

Tình huống 4: Xâm phạm quyền lợi nhãn hiệu trong thương mại điện tử

Tình huống

Công ty E sở hữu nhãn hiệu “FashionTrend” cho các sản phẩm thời trang của mình. Một cá nhân F đã bắt đầu bán hàng giả mạo nhãn hiệu “FashionTrend” trên các trang thương mại điện tử mà không có sự cho phép. Công ty E phát hiện và muốn yêu cầu ngừng hành vi xâm phạm.

Câu hỏi

  1. Công ty E có quyền yêu cầu ngừng hành vi bán hàng giả không?

  2. Công ty E có thể yêu cầu các trang thương mại điện tử can thiệp vào vụ việc này không?

Giải đáp

  1. Công ty E có quyền yêu cầu ngừng hành vi xâm phạm vì công ty đã đăng ký nhãn hiệu và có quyền sở hữu hợp pháp đối với nhãn hiệu “FashionTrend”.

  2. Công ty E có thể yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki đình chỉ hoạt động của cá nhân F, yêu cầu gỡ bỏ sản phẩm giả mạo trên các trang bán hàng này. Nếu không hợp tác, công ty E có thể kiện ra tòa.

Các bài tập tình huống Luật Sở hữu trí tuệ không chỉ giúp người học lý thuyết còn giúp bạn vận dụng vào thực tế để hiểu rõ hơn về quyền lợi với nghĩa vụ của các chủ thể trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Việc giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong các vấn đề sở hữu trí tuệ như bản quyền, nhãn hiệu, sáng chế là rất quan trọng trong nền kinh tế sáng tạo hiện đại.