Luật Đấu thầu là một trong những bộ luật quan trọng trong quản lý tài chính công với xây dựng cơ sở hạ tầng của Việt Nam. Để đảm bảo việc thực thi các quy định của Luật Đấu thầu 2023 được thuận lợi hiệu quả thì Chính phủ đã ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết bao gồm nghị định cùng thông tư. Những văn bản này không chỉ giúp các cơ quan nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện đúng quy trình đấu thầu còn góp phần thúc đẩy sự minh bạch, công khai trong sử dụng ngân sách với lựa chọn nhà thầu.
Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Nghị định hướng dẫn Luật Đấu thầu 2023 với Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu 2023, đồng thời làm rõ những điểm mới cùng quy trình cần lưu ý trong thực hiện luật đấu thầu.
1. Nghị Định Hướng Dẫn Luật Đấu Thầu 2023
Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu 2023 là văn bản pháp lý quan trọng giúp chi tiết hóa các quy định của Luật Đấu thầu về các phương thức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu, quá trình đánh giá hồ sơ thầu và các vấn đề liên quan đến việc thu thập thông tin đấu thầu.
Nghị định 23/2024/NĐ-CP và Nghị định 24/2024/NĐ-CP là hai nghị định quan trọng hướng dẫn về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện các dự án đầu tư có sử dụng đất và lựa chọn nhà thầu trong đấu thầu qua mạng. Những nghị định này đã bổ sung quy định rõ ràng hơn về việc lựa chọn nhà thầu, đồng thời khẳng định việc đấu thầu qua mạng là hình thức chủ yếu để thúc đẩy tính minh bạch và hiệu quả trong đấu thầu.
Nghị định 17/2025/NĐ-CP còn sửa đổi bổ sung các nghị định hướng dẫn nhằm tối ưu hóa quy trình đấu thầu và khắc phục những khó khăn phát sinh trong việc thực hiện các dự án đầu tư công.
2. Thông Tư Hướng Dẫn Luật Đấu Thầu 2023
Để các quy định trong Luật Đấu thầu 2023 được triển khai đúng đắn hiệu quả thì Bộ Kế hoạch Đầu tư đã ban hành các Thông tư hướng dẫn chi tiết về cách thức thực hiện các quy trình đấu thầu.
-
Thông tư 01/2024/TT-BKHĐT: Thông tư này quy định về việc cung cấp, đăng tải thông tin đấu thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, đồng thời hướng dẫn mẫu hồ sơ đấu thầu các loại công trình. Điều này giúp các bên tham gia đấu thầu nắm vững quy trình công khai thông tin và hồ sơ thầu từ đó nâng cao tính minh bạch trong các dự án công.
-
Thông tư 02/2024/TT-BKHĐT: Quy định về việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đấu thầu cho các cá nhân và tổ chức liên quan từ đó nâng cao năng lực quản lý và đánh giá thầu. Ngoài ra, thông tư này cũng hướng dẫn về chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn liên quan đến đấu thầu.
-
Thông tư 03/2024/TT-BKHĐT: Thông tư này quy định mẫu hồ sơ yêu cầu, báo cáo thẩm định, báo cáo đánh giá, báo cáo tình hình thực hiện đấu thầu. Nó giúp các bên liên quan hiểu rõ quy trình báo cáo và thẩm định kết quả đấu thầu.
-
Thông tư 05/2024/TT-BKHĐT: Hướng dẫn quản lý và sử dụng các chi phí trong lựa chọn nhà thầu và nhà đầu tư từ đó giúp các bên tham gia nắm vững chi phí trong quá trình đấu thầu và đảm bảo tính hợp lý trong việc sử dụng ngân sách.
3. Những Điểm Mới Trong Luật Đấu Thầu 2023
Luật Đấu thầu 2023 đã có những thay đổi quan trọng với các điều khoản được bổ sung để phù hợp hơn với nhu cầu thực tiễn và xu hướng phát triển của xã hội. Các điểm mới đáng chú ý bao gồm
-
Mở rộng đối tượng áp dụng: Các gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước chi phối được áp dụng đấu thầu từ đó tăng tính minh bạch trong lựa chọn nhà thầu.
-
Hình thức đấu thầu: Mở rộng hình thức đấu thầu, đặc biệt là các gói thầu hỗn hợp (cung cấp hàng hóa và xây lắp), trong đó nội dung xây lắp phải đáp ứng các yêu cầu về thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt.
-
Cấm các hành vi tham nhũng: Luật Đấu thầu 2023 quy định rõ hơn về các hành vi bị cấm bao gồm hành vi đưa, nhận, môi giới hối lộ hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu.
4. Quy Trình Đấu Thầu và Lựa Chọn Nhà Thầu
Quy trình đấu thầu trong Luật Đấu thầu 2023 có một số bước chính sau
-
Chuẩn bị đấu thầu: Đây là giai đoạn chuẩn bị hồ sơ yêu cầu, các điều kiện tham gia đấu thầu, thông báo mời thầu. Các bên tham gia đấu thầu phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và đáp ứng các yêu cầu của bên mời thầu.
-
Mở thầu và đánh giá hồ sơ: Sau khi kết thúc thời gian nộp hồ sơ, các hồ sơ thầu sẽ được mở công khai và đánh giá. Quy trình đánh giá hồ sơ được thực hiện theo các tiêu chí đã công bố trong hồ sơ mời thầu.
-
Chọn nhà thầu: Sau khi đánh giá bên mời thầu sẽ lựa chọn nhà thầu đáp ứng đủ yêu cầu và có giá thầu hợp lý. Kết quả đấu thầu sẽ được công bố công khai.
-
Ký hợp đồng: Nhà thầu trúng thầu sẽ ký hợp đồng thực hiện gói thầu. Đây là bước quan trọng để đảm bảo sự cam kết giữa hai bên trong việc thực hiện hợp đồng đấu thầu.
Việc triển khai các quy định trong Luật Đấu thầu 2023 cùng với các Nghị định và Thông tư hướng dẫn sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng một môi trường đấu thầu minh bạch, công khai và công bằng. Nhờ đó các dự án đầu tư công, đặc biệt là các công trình trọng điểm quốc gia, sẽ được thực hiện hiệu quả hơn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
Với những quy định rõ ràng và cụ thể từ Luật Đấu thầu 2023 thì các cơ quan nhà nước, tổ chức với nhà thầu cần nắm vững quy trình và tuân thủ nghiêm túc các hướng dẫn pháp lý để đạt được kết quả tối ưu trong mọi giao dịch đấu thầu.