Giao thông đường thủy nội địa từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong hệ thống vận tải nhằm phát triển kinh tế của Việt Nam. Với hơn 3.500 con sông với kênh rạch chằng chịt trải dài khắp cả nước khiến hoạt động vận tải thủy nội địa không chỉ thuận tiện còn tiết kiệm chi phí so với các loại hình khác. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn hiệu quả với phát triển bền vững thì nhà nước đã ban hành Luật Giao thông đường thủy nội địa với liên tục cập nhật những điều khoản phù hợp với thực tiễn.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về luật giao thông đường thủy nội địa hiện hành, các điểm sửa đổi mới nhất cũng như những lưu ý quan trọng cho cá nhân lẫn doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này.
Tổng Quan Về Luật Giao Thông Đường Thủy Nội Địa
Luật Giao thông đường thủy nội địa được Quốc hội thông qua lần đầu vào ngày 15 tháng 6 năm 2004 chính thức có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2005. Là cơ sở pháp lý quan trọng để điều chỉnh hoạt động giao thông trên các tuyến sông, kênh, hồ thuộc phạm vi quản lý nội địa.
Quy định đầy đủ về quản lý nhà nước đối với kết cấu hạ tầng giao thông, phương tiện thủy, người điều khiển phương tiện, hoạt động vận tải hàng hóa, hành khách cũng như các biện pháp bảo đảm an toàn xử lý vi phạm.
Điểm Mới Trong Luật Sửa Đổi, Bổ Sung Năm 2014
Năm 2014 Quốc hội đã thông qua Luật số 48/2014/QH13 sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giao thông đường thủy nội địa. Có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2015 mang theo nhiều thay đổi đáng chú ý đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong quản lý vận hành hệ thống giao thông thủy.
Mở rộng phạm vi điều chỉnh
Không chỉ dừng lại ở hoạt động vận tải thông thường, luật sửa đổi còn bao gồm cả hoạt động cứu hộ, cứu nạn với công tác ứng phó với sự cố trên đường thủy nội địa. Việc bổ sung này góp phần nâng cao tính chủ động cùng khả năng phản ứng nhanh trước các tình huống khẩn cấp.
Bổ sung khái niệm mới
Luật sửa đổi năm 2014 đã đưa thêm các khái niệm quan trọng như ‘chủ phương tiện’, ‘tai nạn giao thông đường thủy nội địa’, ‘vận tải hành khách công cộng đường thủy’, nhằm làm rõ trách nhiệm với mở rộng phạm vi điều chỉnh của pháp luật.
Cập nhật quy định về điều kiện vận hành
Các điều kiện về phương tiện, cảng bến, người điều khiển phương tiện đều được quy định chặt chẽ hơn từ khâu đăng kiểm đăng ký cho đến vận hành thực tế. Góp phần nâng cao an toàn hiệu quả trong toàn bộ hệ thống giao thông thủy nội địa.
Các Văn Bản Hướng Dẫn Mới Nhất
Ngoài luật sửa đổi năm 2014 Chính phủ cùng Bộ Giao thông Vận tải còn ban hành nhiều nghị định với thông tư nhằm hướng dẫn chi tiết việc thi hành luật.
Nghị định 08/2021/NĐ-CP
Là nghị định quy định về quản lý hoạt động giao thông đường thủy nội địa. Nội dung của nghị định bao gồm quy định về điều kiện hoạt động của phương tiện, quản lý cảng bến, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình kiểm tra, xử phạt vi phạm.
Nghị định 06/2024/NĐ-CP
Ban hành ngày 15 tháng 1 năm 2024 có hiệu lực từ 10 tháng 3 năm 2024. Nghị định này sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 08/2021. Điểm đáng chú ý là tăng cường quy định về kiểm tra định kỳ đối với phương tiện nhỏ đồng thời bổ sung các biện pháp quản lý đối với tàu cá hoạt động kết hợp trong vùng nội địa.
Thông tư 16/2023/TT-BGTVT
Thông tư này sửa đổi một số nội dung trong các thông tư trước đó về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa. Mục tiêu là giảm thủ tục hành chính đồng thời tăng cường kiểm tra kỹ thuật để hạn chế tai nạn xảy ra do phương tiện không đủ điều kiện an toàn.
Một Số Lưu Ý Khi Tham Gia Giao Thông Đường Thủy
-
Người điều khiển phương tiện phải có đầy đủ giấy phép, chứng chỉ chuyên môn theo đúng quy định.
-
Phương tiện phải được đăng kiểm, đăng ký rõ ràng, không được hoán cải khi chưa có sự cho phép từ cơ quan có thẩm quyền.
-
Cảng, bến thủy nội địa phải được cấp phép hoạt động đáp ứng tiêu chuẩn an toàn theo quy định mới nhất.
-
Trong quá trình vận hành cần tuân thủ nghiêm các nguyên tắc phòng tránh va chạm, nhất là tại các khu vực đông tàu thuyền, giao nhau giữa các tuyến thủy lớn.
-
Chủ phương tiện với doanh nghiệp vận tải cần cập nhật thường xuyên các văn bản pháp luật mới để tránh vi phạm cũng như bị xử phạt không đáng có.
Việc cập nhật với tuân thủ Luật Giao thông đường thủy nội địa không chỉ giúp các cá nhân hay tổ chức hoạt động đúng quy định còn góp phần nâng cao an toàn giao thông, bảo vệ tài sản cùng tính mạng con người. Trong bối cảnh giao thông thủy ngày càng được chú trọng với phát triển, hiểu luật, làm đúng luật là yếu tố then chốt để xây dựng hệ thống giao thông đường thủy hiện đại bền vững.
Nếu bạn đang làm việc trong lĩnh vực vận tải thủy thì chỉ đơn giản là người thường xuyên di chuyển trên các tuyến sông, kênh nội địa thì hiểu luật sẽ giúp bạn tự tin an toàn hơn khi tham gia giao thông.