Trong chương trình giáo dục phổ thông mới môn Giáo dục Kinh tế với Pháp luật lớp 11 là một trong những môn học tích hợp mang tính ứng dụng cao. Được xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất với năng lực của học sinh nên môn học này không chỉ truyền đạt kiến thức lý thuyết mà còn tạo cơ hội để học sinh rèn luyện kỹ năng tư duy kinh tế với hiểu biết pháp luật một cách thực tế. Bộ sách thuộc chương trình Cánh Diều đang được sử dụng rộng rãi trong các trường THPT nhận được nhiều phản hồi tích cực từ giáo viên, học sinh.
Với sự kết hợp giữa kiến thức kinh tế thị trường cùng quyền công dân trong hệ thống pháp luật Việt Nam nên môn học này góp phần hình thành những công dân có hiểu biết có trách nhiệm. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nắm bắt rõ hơn về cấu trúc nội dung, phương pháp học hiệu quả cùng lợi ích mà môn học này mang lại.
1. Môn học tích hợp. Định hướng thực tiễn
Giáo dục Kinh tế Pháp luật là môn học được thiết kế theo định hướng tích hợp bao gồm hai phần chính chính là phần Giáo dục kinh tế với phần Giáo dục pháp luật. Cấu trúc nội dung cho phép học sinh tìm hiểu các khái niệm cơ bản về kinh tế thị trường như cung cầu, cạnh tranh, thị trường lao động đồng thời nhận thức rõ vai trò với trách nhiệm của mình trong xã hội thông qua các quy định của pháp luật hiện hành.
Không chỉ đơn thuần cung cấp kiến thức môn học còn giúp học sinh hình thành tư duy phân tích, biết lựa chọn hành vi phù hợp trong các tình huống cụ thể đồng thời nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật thực hành đạo đức công dân.
2. Cấu trúc chương trình nội dung chủ đạo
Chương trình Giáo dục Kinh tế Pháp luật lớp 11 theo sách Cánh Diều bao gồm hai phần với tổng cộng 9 chủ đề chính với 21 bài học. Phần giáo dục kinh tế chiếm khoảng một nửa nội dung chương trình phần còn lại dành cho giáo dục pháp luật.
Phần I Giáo dục kinh tế
Trong phần này học sinh sẽ được học các khái niệm nguyên lý cơ bản của kinh tế thị trường. Một số nội dung tiêu biểu gồm
-
Cạnh tranh trong kinh tế thị trường
-
Cung, cầu, giá cả
-
Thị trường lao động việc làm
-
Thất nghiệp, lạm phát
-
Cơ hội kinh doanh, đạo đức trong kinh doanh
-
Văn hóa tiêu dùng
Những kiến thức này được trình bày thông qua các ví dụ gần gũi, có liên hệ với thực tiễn đời sống như giá cả hàng hóa, việc tìm việc làm tiết kiệm chi tiêu hay khởi nghiệp cá nhân.
Phần II Giáo dục pháp luật
Phần này hướng đến việc trang bị kiến thức về quyền nghĩa vụ cơ bản của công dân trong xã hội. Một số bài học tiêu biểu bao gồm
-
Quyền bình đẳng với bình đẳng giới
-
Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo
-
Quyền khiếu nại, tố cáo
-
Trách nhiệm pháp lý
-
Quyền nghĩa vụ trong lĩnh vực thông tin, truyền thông
Học sinh sẽ được tìm hiểu các quy định pháp luật thông qua tình huống thực tiễn kết hợp trao đổi nhóm với thảo luận để tăng cường khả năng vận dụng.
3. Phương pháp học tập hiệu quả
Để học tốt môn Giáo dục Kinh tế Pháp luật học sinh cần áp dụng những phương pháp học tập phù hợp với tính chất tích hợp với thực tiễn của môn học.
Học qua tình huống
Nhiều bài học trong sách được thiết kế dưới dạng tình huống mở, học sinh cần phân tích lựa chọn cách xử lý phù hợp với cả kiến thức kinh tế pháp luật. Ví dụ khi gặp một tình huống tranh chấp lao động học sinh cần xác định quyền lợi người lao động với cách giải quyết đúng luật.
Tra cứu luật, số liệu thực tế
Đối với phần pháp luật học sinh nên luyện tập kỹ năng đọc văn bản luật, tra cứu quy định cụ thể từ Luật Lao động, Luật Dân sự hay Luật Tố tụng. Còn với phần kinh tế học sinh có thể tham khảo số liệu thị trường, giá cả để củng cố khái niệm đã học.
Tự đánh giá qua bài tập trắc nghiệm
Các dạng bài trắc nghiệm đúng sai, lựa chọn phương án đúng hay bài tập điền từ được tích hợp trong sách hay tài liệu phụ trợ. Việc luyện tập thường xuyên giúp củng cố kiến thức phát hiện điểm yếu để bổ sung.
Thảo luận, trình bày
Môn học khuyến khích học sinh trình bày quan điểm cá nhân lý giải hành vi trên cơ sở pháp lý hay lý thuyết kinh tế. Cũng là cách rèn luyện kỹ năng giao tiếp với tư duy phản biện.
4. Lợi ích thực tiễn của môn học
Không chỉ dừng lại ở phạm vi lớp học môn Giáo dục Kinh tế Pháp luật còn có nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống
-
Giúp học sinh biết cách xử lý tình huống tiêu dùng, lao động, khởi nghiệp từ đó có lựa chọn đúng đắn.
-
Trang bị kiến thức pháp luật cơ bản để bảo vệ quyền lợi cá nhân khi gặp tranh chấp hoặc vi phạm.
-
Rèn luyện thói quen hành xử theo pháp luật phát triển đạo đức công dân.
-
Là nền tảng cho các ngành học về kinh tế, luật, quản trị sau này.
Môn học cũng góp phần hình thành tư duy công dân toàn cầu có hiểu biết pháp luật có khả năng thích nghi với nền kinh tế thị trường hiện đại.
Giáo dục Kinh tế với Pháp luật lớp 11 trong chương trình Cánh Diều là một môn học tích hợp có giá trị thiết thực. Mang lại cho học sinh không chỉ kiến thức còn cả kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp. Việc học tập nghiêm túc với vận dụng đúng phương pháp sẽ giúp học sinh trở thành những công dân có trách nhiệm, biết lựa chọn hành vi phù hợp với đạo đức với pháp luật.