Trong đời sống hiện đại giấy tờ hành chính không còn chỉ là hình thức mà trở thành phần thiết yếu trong các hoạt động dân sự pháp lý. Một trong những văn bản được yêu cầu thường xuyên ở nhiều cơ quan tổ chức chính là bản cam kết không vi phạm pháp luật. Tuy mang tính chất tuyên ngôn cá nhân nhưng bản cam kết này lại đóng vai trò lớn trong việc xác lập niềm tin pháp lý giữa cá nhân với cơ quan quản lý. Vậy bản cam kết không vi phạm pháp luật là gì, khi nào cần sử dụng với cả vì sao nó quan trọng đối với cả công dân với tổ chức.
Hiểu đúng về bản cam kết không vi phạm pháp luật
Bản cam kết không vi phạm pháp luật là một loại văn bản do cá nhân tự nguyện lập ra để xác nhận rằng bản thân đang tuân thủ đúng các quy định pháp luật. Nội dung thường bao gồm khẳng định rằng người viết không có tiền án, tiền sự, không bị điều tra hay truy cứu trách nhiệm hình sự cũng không tham gia các hoạt động trái pháp luật cam kết thực hiện nghiêm túc luật pháp hiện hành.
Không phải là văn bản bắt buộc theo quy định pháp luật mà thường do yêu cầu của các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp hay cơ quan quản lý nhằm đảm bảo rằng người liên quan đủ tư cách pháp lý để tham gia hoạt động cụ thể. Tuy không mang tính ràng buộc pháp lý giống như hợp đồng, bản cam kết vẫn có giá trị chứng minh thiện chí, ý thức tuân thủ, trách nhiệm công dân.
Những trường hợp thường yêu cầu bản cam kết
Bản cam kết không vi phạm pháp luật có thể được yêu cầu trong nhiều hoàn cảnh khác nhau tùy theo tính chất công việc và mục đích sử dụng. Dưới đây là một số tình huống phổ biến.
Thứ nhất là trong tuyển dụng lao động. Nhiều cơ quan nhà nước, doanh nghiệp tư nhân hay tổ chức xã hội yêu cầu người ứng tuyển cung cấp bản cam kết này để xác minh rằng họ không có tiền án có ý thức pháp luật rõ ràng. Là yếu tố đặc biệt quan trọng với các vị trí liên quan đến tài chính, quản lý, pháp lý hay an ninh.
Thứ hai là khi tham gia hoạt động giáo dục đào tạo. Học sinh sinh viên khi đăng ký học nội trú tham gia kỳ thực tập hay các chương trình đào tạo đặc thù cũng có thể được yêu cầu viết bản cam kết nhằm đảm bảo không vi phạm nội quy nhà trường cũng như pháp luật bên ngoài.
Thứ ba là trong lĩnh vực cư trú và di trú. Người đăng ký thường trú, tạm trú hay xin cấp giấy phép lao động tại địa phương thường phải nộp bản cam kết để xác minh nhân thân với tư cách pháp lý rõ ràng.
Ngoài ra người làm thủ tục vay vốn xin trợ cấp xã hội hay tham gia đấu thầu hay đăng ký thành lập doanh nghiệp cũng có thể được yêu cầu nộp bản cam kết không vi phạm pháp luật như một phần của bộ hồ sơ pháp lý.
BẢN CAM KẾT KHÔNG VI PHẠM PHÁP LUẬT
Kính gửi
…………………………………………………………………….
(tên cơ quan, tổ chức, đơn vị tiếp nhận)
Tôi tên là ……………………………………………………………………………..
Ngày sinh ……………………………………………………………………………..
Số CMND/CCCD …………………………………………………………………..
Ngày cấp ………………………… Nơi cấp ………………………………………
Hộ khẩu thường trú ……………………………………………………………….
Chỗ ở hiện tại ……………………………………………………………………….
Tôi xin cam kết những nội dung sau
-
Không có tiền án, tiền sự
-
Không bị truy cứu trách nhiệm hình sự
-
Không tham gia các tổ chức, hoạt động trái pháp luật
-
Không vi phạm pháp luật về dân sự, hình sự, hành chính
-
Luôn chấp hành đúng quy định pháp luật của Nhà nước, nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức nơi tôi đang học tập hay công tác hay sinh sống
-
Hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu thông tin cam kết trên không đúng sự thật
Tôi làm bản cam kết này hoàn toàn tự nguyện trung thực để gửi đến ………………………………………………… nhằm phục vụ cho mục đích ………………………………………………………
………………………………………., ngày …….. tháng …….. năm ……..
Người làm cam kết
(ký ghi rõ họ tên)
………………………………………………
Giá trị pháp lý và đạo đức của bản cam kết
Dù không phải là văn bản bắt buộc có công chứng hay xác nhận của cơ quan công quyền nhưng bản cam kết vẫn có giá trị nhất định về mặt pháp lý và đạo đức. Nếu người cam kết cố tình khai man hay cung cấp thông tin sai sự thật nhằm qua mặt cơ quan chức năng, hành vi đó có thể bị xử lý theo quy định về gian lận hay giả mạo giấy tờ.
Ngược lại nếu người cam kết trung thực với thực hiện đúng những điều đã viết bản cam kết trở thành căn cứ để bảo vệ họ khi có tranh chấp hay kiểm tra từ phía tổ chức yêu cầu. Trong một số trường hợp bản cam kết còn được sử dụng như bằng chứng về thái độ hợp tác thiện chí giúp giảm nhẹ trách nhiệm nếu có vi phạm hành chính phát sinh.
Về mặt đạo đức xã hội việc viết với tuân thủ bản cam kết không vi phạm pháp luật thể hiện ý thức công dân cao. Nó khẳng định rằng người viết có hiểu biết về pháp luật, tôn trọng các quy tắc chung của xã hội sẵn sàng chịu trách nhiệm trước hành vi của mình. Là yếu tố quan trọng giúp xây dựng niềm tin trong môi trường làm việc, học tập, sinh sống.
Cách viết một bản cam kết đúng chuẩn
Một bản cam kết không vi phạm pháp luật không cần quá phức tạp nhưng cần rõ ràng, nghiêm túc phù hợp với hoàn cảnh sử dụng. Nội dung nên có các phần chính sau.
Mở đầu là phần thông tin cá nhân gồm họ tên đầy đủ, ngày tháng năm sinh, số căn cước công dân hoặc hộ chiếu, địa chỉ cư trú, đơn vị công tác nếu có.
Tiếp theo là phần nội dung cam kết. Cần khẳng định rõ rằng bản thân không có tiền án, tiền sự không đang bị điều tra hay truy cứu trách nhiệm hình sự cũng không tham gia các hoạt động trái pháp luật cam kết tuân thủ nghiêm túc pháp luật Việt Nam.
Sau đó là lời hứa chịu trách nhiệm hoàn toàn nếu thông tin khai báo không đúng sự thật. Cuối cùng là phần ký tên ghi rõ ngày tháng lập cam kết.
Một số bản cam kết có thể được yêu cầu thêm phần xác nhận của tổ trưởng dân phố, công an khu vực hay đơn vị tổ chức tùy theo mục đích với yêu cầu cụ thể.
Một số lưu ý quan trọng khi lập bản cam kết
Người viết bản cam kết cần tuyệt đối trung thực. Dù có thể nghĩ rằng không ai kiểm tra nhưng nếu sau này phát hiện thông tin không chính xác người viết có thể mất uy tín hay bị từ chối quyền lợi liên quan.
Nên dùng văn phong nghiêm túc không viết theo kiểu văn nói hay đùa cợt. Cách trình bày cần sạch sẽ không gạch xóa nếu viết tay thì cần rõ ràng dễ đọc.
Trong trường hợp nội dung cam kết liên quan đến lĩnh vực pháp lý nhạy cảm như tiền án tiền sự nên chuẩn bị trước các tài liệu chứng minh đi kèm như giấy xác nhận của cơ quan công an hay quyết định đình chỉ điều tra nếu có.
Bản cam kết không vi phạm pháp luật không phải là một thủ tục hành chính máy móc mà là công cụ thể hiện ý thức pháp lý và đạo đức cá nhân trong xã hội hiện đại. Việc lập bản cam kết một cách trung thực đúng quy định sẽ giúp cá nhân xây dựng niềm tin với tổ chức tránh được những rủi ro pháp lý không mong muốn. Trong bối cảnh ngày càng đề cao trách nhiệm công dân với tuân thủ pháp luật mỗi người nên hiểu đúng thực hiện nghiêm túc việc này như một phần của đời sống hành chính văn minh có trách nhiệm.