Luật Phòng, Chống Tham Nhũng năm 2018 Luật số 36/2018/QH14 được Quốc hội thông qua với mục tiêu giảm thiểu, ngăn chặn hành vi tham nhũng, bảo vệ tài sản công xây dựng một hệ thống chính trị minh bạch hiệu quả. Để cụ thể hóa các quy định trong Luật này chính phủ đã ban hành các nghị định hướng dẫn thi hành trong đó có hai nghị định quan trọng đó là Nghị định 59/2019/NĐ-CP với Nghị định 130/2020/NĐ-CP.
1. Nghị Định 59/2019/NĐ-CP Quy Định Chi Tiết về Kiểm Soát Tài Sản, Thu Nhập
Ngày ban hành 01 tháng 7 năm 2019
Nghị định này quy định chi tiết về các quy trình và biện pháp liên quan đến kiểm soát tài sản, thu nhập của các cán bộ, công chức, viên chức và người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác và các tổ chức khác theo yêu cầu của Luật Phòng, Chống Tham Nhũng 2018.
Nội dung chính của Nghị định 59
-
Kê khai tài sản, thu nhập: Quy định rõ về việc kê khai tài sản, thu nhập của các đối tượng có nghĩa vụ kê khai bao gồm cách thức kê khai, thời gian kê khai, các loại tài sản, thu nhập cần kê khai và các trường hợp đặc biệt.
-
Xác minh tài sản, thu nhập: Cơ quan chức năng có quyền kiểm tra và xác minh tài sản, thu nhập của những người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập nếu có dấu hiệu không minh bạch.
-
Xử lý vi phạm kê khai tài sản: Đưa ra các quy định về việc xử lý những trường hợp vi phạm trong việc kê khai tài sản và thu nhập. Các hành vi gian dối trong kê khai tài sản sẽ bị xử lý nghiêm minh.
-
Thông tin tài sản: Nghị định cũng quy định về việc công khai thông tin kê khai tài sản của các đối tượng bao gồm việc công khai các bản kê khai tài sản và thu nhập của cán bộ công chức.
2. Nghị Định 130/2020/NĐ-CP Quy Định Về Minh Bạch Tài Sản và Thu Nhập của Cán Bộ, Công Chức, Viên Chức
Ngày ban hành 30 tháng 10 năm 2020
Nghị định 130/2020/NĐ-CP ra đời nhằm quy định chi tiết về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội. Nó cũng xác định trách nhiệm của các cơ quan trong việc xác minh tài sản, thu nhập và xử lý vi phạm.
Nội dung chính của Nghị định 130
-
Tài sản và thu nhập cần kê khai: Cán bộ, công chức, viên chức có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập bao gồm tất cả các tài sản có giá trị như bất động sản, tài sản có giá trị lớn, các khoản thu nhập từ công việc ngoài chức vụ. Quy định này yêu cầu kê khai tài sản đầy đủ, chi tiết và chính xác.
-
Giám sát và xác minh kê khai tài sản: Cơ quan chức năng có quyền giám sát và kiểm tra các bản kê khai tài sản của cán bộ, công chức. Nếu phát hiện có dấu hiệu bất minh trong tài sản, thu nhập của cán bộ công chức, các cơ quan có thẩm quyền có thể yêu cầu xác minh.
-
Thực hiện kê khai tài sản qua các phần mềm, hệ thống điện tử: Nghị định này yêu cầu việc kê khai tài sản phải được thực hiện qua hệ thống phần mềm và cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, giúp tăng tính minh bạch và thuận tiện trong việc quản lý.
-
Chế độ xử lý vi phạm: Nếu phát hiện có hành vi khai man tài sản, thu nhập hoặc có dấu hiệu tham nhũng trong các bản kê khai, các cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xử lý theo các quy định của pháp luật. Các vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định, thậm chí có thể chịu trách nhiệm hình sự.
3. Tác Động của Nghị Định 59 và 130 đối với Công Tác Phòng, Chống Tham Nhũng
a. Tăng Cường Minh Bạch trong Hoạt Động Cơ Quan Nhà Nước
Các nghị định này đã nâng cao tính minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước và tổ chức, đồng thời khuyến khích cán bộ công chức kê khai tài sản trung thực, giúp hạn chế các hành vi tham nhũng. Việc công khai tài sản và thu nhập sẽ làm giảm các hành vi tham nhũng vì các cán bộ, công chức phải giải trình nguồn gốc tài sản của mình.
b. Tạo Điều Kiện Cho Quá Trình Giám Sát và Xử Lý Tham Nhũng
Nhờ vào các quy định chi tiết về việc kê khai tài sản, thu nhập và kiểm tra, giám sát, việc phát hiện các hành vi tham nhũng sẽ trở nên dễ dàng hơn. Các cơ quan chức năng có thể tiến hành xác minh tài sản của những người có dấu hiệu tham nhũng, qua đó giảm thiểu các hành vi vi phạm và tham nhũng trong các cơ quan nhà nước.
c. Khuyến Khích Tố Cáo và Bảo Vệ Người Tố Cáo
Các nghị định này cũng tạo ra cơ chế bảo vệ người tố cáo tham nhũng, giúp thúc đẩy sự tham gia của người dân và các cán bộ công chức trong việc phát hiện và tố cáo hành vi tham nhũng. Quy định về bảo vệ người tố cáo là một yếu tố quan trọng, giúp tạo ra một môi trường làm việc công bằng, an toàn và minh bạch hơn.
d. Hỗ Trợ Tăng Cường Hiệu Quả Quản Lý Nhà Nước
Việc thực hiện các biện pháp kê khai tài sản, thu nhập giúp các cơ quan nhà nước có công cụ quản lý và giám sát chặt chẽ hơn đối với cán bộ công chức, viên chức. Nhờ đó, công tác quản lý nhà nước sẽ trở nên hiệu quả hơn, đồng thời các hành vi tham nhũng sẽ bị giảm thiểu.
Nghị định 59/2019/NĐ-CP với Nghị định 130/2020/NĐ-CP là những công cụ quan trọng giúp thực thi hiệu quả Luật Phòng Chống Tham Nhũng tại Việt Nam. Các nghị định này không chỉ tạo ra một hệ thống minh bạch, công khai tài sản, thu nhập của cán bộ công chức còn tạo ra môi trường pháp lý mạnh mẽ để phát hiện xử lý tham nhũng một cách nhanh chóng chính xác. Với sự ra đời của các nghị định này khiến công tác phòng chống tham nhũng tại Việt Nam sẽ ngày càng trở nên mạnh mẽ hiệu quả góp phần xây dựng một xã hội công bằng, phát triển bền vững