Pháp luật đại cương là môn học nền tảng trong chương trình đào tạo ở nhiều trường đại học. Môn học này cung cấp kiến thức cơ bản về nhà nước với pháp luật bao gồm các khái niệm, nguyên lý, chức năng cũng như vai trò của pháp luật trong xã hội. Trong quá trình học với ôn tập thì dạng câu hỏi nhận định đúng sai xuất hiện thường xuyên. Không chỉ là một dạng kiểm tra kiến thức lý thuyết còn đánh giá khả năng hiểu với vận dụng của người học. Vậy làm sao để xử lý hiệu quả các câu hỏi nhận định đúng sai trong pháp luật đại cương? Bài viết này sẽ đi sâu phân tích.
Đặc điểm của câu hỏi nhận định đúng sai trong pháp luật đại cương
Khác với các dạng câu hỏi trắc nghiệm hay tự luận, câu hỏi nhận định đúng sai thường yêu cầu người học xác định một mệnh đề là đúng hay sai, đôi khi kèm theo yêu cầu giải thích vì sao. Dạng câu này mang tính khái quát, súc tích nhưng lại đòi hỏi độ chính xác cao. Mỗi từ mỗi khái niệm trong nhận định đều cần được hiểu đúng theo nghĩa pháp lý.
Thông thường các câu nhận định được xây dựng xoay quanh các nội dung như
-
Bản chất, vai trò của pháp luật
-
Mối quan hệ giữa pháp luật với nhà nước
-
Cấu trúc hệ thống pháp luật
-
Trách nhiệm pháp lý
-
Nguồn của pháp luật
-
Chủ thể pháp luật
Việc phân tích câu hỏi đúng sai đòi hỏi người học không chỉ học thuộc mà phải hiểu sâu bản chất của vấn đề tránh suy luận cảm tính hay dựa vào kinh nghiệm đời sống thông thường.
Những sai lầm thường gặp khi làm câu nhận định
Nhiều sinh viên dễ rơi vào các lỗi phổ biến khi làm dạng bài này. Một trong số đó là đọc lướt câu hỏi mà không để ý từ khóa chính. Pháp luật là ngành đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối cho nên chỉ một từ tất cả, chỉ, luôn luôn cũng có thể khiến nhận định sai hoàn toàn.
Một sai lầm khác là áp dụng kiến thức thực tế vào việc phán đoán pháp lý. Ví dụ có người nghĩ rằng mọi hành vi sai trái đều phải chịu trách nhiệm hình sự. Nhưng trong pháp luật không phải hành vi trái đạo đức nào cũng cấu thành tội phạm.
Ngoài ra việc không cập nhật các nội dung mới hay như học vẹt theo giáo trình cũ cũng là nguyên nhân khiến nhận định bị đánh giá sai. Pháp luật có tính động luôn điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn nên người học cần chủ động tra cứu cập nhật.
Chiến lược làm bài hiệu quả
Để trả lời tốt dạng câu hỏi nhận định đúng sai trong môn pháp luật đại cương có thể áp dụng một số bước sau
Trước tiên xác định các khái niệm chính trong nhận định. Đây là cơ sở để liên hệ với nội dung đã học. Ví dụ nếu câu hỏi đề cập đến năng lực hành vi cần phân biệt với năng lực pháp luật.
Nhận định có dùng từ tuyệt đối như mọi, luôn, chỉ, tất cả thường có khả năng sai cao trừ khi được quy định rõ ràng trong luật.
Câu hỏi đúng sai thường có thể kiểm chứng bằng quy định pháp luật cụ thể. Nếu còn nhớ điều luật hãy đối chiếu trực tiếp. Nếu không suy luận từ nguyên lý đã học.
Khi được yêu cầu giải thích chỉ nên trình bày phần cốt lõi tránh lan man. Chỉ rõ yếu tố nào khiến nhận định đúng, yếu tố nào khiến nó sai.
Làm nhiều câu hỏi nhận định giúp quen dạng đề để hiểu rõ cách ra câu hỏi qua đó nâng cao phản xạ cùng tư duy pháp lý.
Một số ví dụ phân tích
Ví dụ 1 Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
→ Sai. Không phải mọi hành vi vi phạm pháp luật đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Pháp luật phân chia thành nhiều loại vi phạm như hành chính, dân sự, hình sự, kỷ luật. Mỗi loại tương ứng với một hình thức xử lý khác nhau.
Ví dụ 2 Tập quán pháp là một trong các nguồn của pháp luật Việt Nam hiện nay.
→ Đúng. Việt Nam thừa nhận tập quán pháp là một trong những nguồn pháp luật. Tuy nhiên việc áp dụng phải dựa trên điều kiện cụ thể được pháp luật cho phép.
Ví dụ 3 Pháp luật chỉ do cơ quan nhà nước ban hành.
→ Sai. Dù pháp luật chủ yếu do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành nhưng một số nguồn như tập quán pháp, án lệ cũng có thể được công nhận nếu có căn cứ pháp lý rõ ràng.
Dạng câu hỏi nhận định đúng sai trong pháp luật đại cương là công cụ đánh giá hiệu quả khả năng hiểu với tư duy pháp lý của sinh viên. Để làm tốt dạng bài này cần kết hợp giữa kiến thức lý thuyết với kỹ năng phân tích cùng sự cẩn trọng trong từng câu chữ. Không nên chủ quan với những nhận định tưởng như quen thuộc cũng không nên suy luận cảm tính. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng cùng tư duy đúng đắn thì việc vượt qua những câu hỏi đúng sai sẽ trở nên nhẹ nhàng lại chính xác hơn nhiều.