Làm thêm giờ là một vấn đề khá phổ biến trong môi trường làm việc tại Việt Nam đặc biệt là với những ngành nghề có khối lượng công việc lớn và đòi hỏi khối lượng lao động cao. Đối với nhiều doanh nghiệp việc yêu cầu nhân viên làm thêm giờ để hoàn thành công việc là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên việc làm thêm giờ không phải lúc nào cũng được thực hiện một cách hợp pháp, lương làm thêm giờ cũng phải tuân thủ theo những quy định cụ thể của pháp luật.
Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những quy định về làm thêm giờ tại Việt Nam, cách tính lương làm thêm giờ theo luật mới và những điều cần lưu ý khi tính lương làm thêm giờ.
Quy Định Về Làm Thêm Giờ Tại Việt Nam
Theo Bộ luật Lao động năm 2019 việc làm thêm giờ của người lao động phải được thực hiện trong một số điều kiện nhất định nhằm bảo vệ quyền lợi cũng như sức khỏe của người lao động. Không phải cứ làm thêm giờ là doanh nghiệp có thể yêu cầu bất kỳ lúc nào mà phải tuân thủ quy trình, thời gian và các giới hạn do pháp luật quy định.
Giới Hạn Về Thời Gian Làm Thêm Giờ
-
Thời gian làm thêm giờ hàng ngày: Theo quy định, mỗi ngày, người lao động không được làm quá 12 giờ bao gồm cả thời gian làm việc bình thường và thời gian làm thêm. Trong một tuần tổng số giờ làm thêm không được vượt quá 30 giờ.
-
Thời gian làm thêm giờ hàng tháng: Tổng số giờ làm thêm trong một tháng không được vượt quá 30 giờ. Tuy nhiên trong một số trường hợp đặc biệt như yêu cầu cấp bách của công việc thời gian này có thể được điều chỉnh nhưng không được vượt quá 200 giờ mỗi năm.
Sự Đồng Ý Của Người Lao Động
Một điều quan trọng là việc làm thêm giờ phải có sự đồng ý của người lao động. Nếu người lao động không đồng ý làm thêm giờ doanh nghiệp không được ép buộc họ làm thêm. Chính vì vậy việc thông báo và thương lượng về giờ làm thêm phải được thực hiện một cách rõ ràng và công khai giữa hai bên.
Các Trường Hợp Được Làm Thêm Giờ
Để đảm bảo quyền lợi cho người lao động việc làm thêm giờ chỉ được phép trong những trường hợp nhất định như sau
-
Công việc khẩn cấp
-
Công việc cần hoàn thành theo thời gian quy định nhưng chưa kịp thực hiện
-
Công việc đặc biệt theo yêu cầu của doanh nghiệp
Cách Tính Lương Làm Thêm Giờ Theo Luật Mới
Một trong những điểm quan trọng khi nói đến làm thêm giờ là cách tính lương cho người lao động. Lương làm thêm giờ không chỉ phụ thuộc vào số giờ làm thêm mà còn phải được tính theo tỷ lệ phần trăm so với mức lương cơ bản của người lao động.
Theo Bộ luật Lao động năm 2019 lương làm thêm giờ được quy định cụ thể đối với từng trường hợp khác nhau. Dưới đây là các tỷ lệ lương làm thêm giờ mà người lao động sẽ được hưởng
Làm Thêm Giờ Vào Ngày Thường
Đối với những giờ làm thêm vào ngày thường (trong khung giờ hành chính), người lao động sẽ được tính lương làm thêm với mức tối thiểu là 150% so với mức lương theo giờ của ngày làm việc bình thường.
Nếu làm thêm ngoài giờ hành chính, mức lương làm thêm sẽ được tính là 200% mức lương theo giờ của ngày làm việc bình thường. Điều này có nghĩa là nếu bạn làm việc sau giờ hành chính thì mức lương bạn nhận được sẽ cao hơn so với lương trong giờ hành chính.
Làm Thêm Giờ Vào Ngày Cuối Tuần
Nếu người lao động làm thêm giờ vào cuối tuần (thứ Bảy hoặc Chủ Nhật) mức lương sẽ được tính tối thiểu là 200% mức lương theo giờ của ngày làm việc bình thường. Việc này có nghĩa là người lao động làm việc vào cuối tuần sẽ được trả lương gấp đôi so với mức lương bình thường.
Làm Thêm Giờ Vào Các Ngày Lễ, Tết
Đối với những ngày lễ tết theo quy định của Nhà nước, mức lương làm thêm giờ sẽ được tính là ít nhất 300% mức lương theo giờ của ngày làm việc bình thường. Đây là mức lương cao nhất mà người lao động có thể nhận được khi làm thêm giờ vào những ngày nghỉ lễ, tết.
Làm Thêm Giờ Vào Ban Đêm
Ngoài các quy định về làm thêm giờ vào ngày thường, cuối tuần hay lễ tết, những người lao động làm việc vào ban đêm cũng sẽ được hưởng một khoản phụ cấp thêm. Cụ thể mức lương làm thêm giờ vào ban đêm sẽ được cộng thêm 10% so với mức lương làm thêm giờ vào ban ngày. Điều này nhằm khuyến khích người lao động làm việc vào thời gian ngoài giờ hành chính.
Ví Dụ Cụ Thể Về Cách Tính Lương Làm Thêm Giờ
Để dễ hiểu hơn về cách tính lương làm thêm giờ chúng ta có thể tham khảo một ví dụ cụ thể.
Giả sử một người lao động có mức lương cơ bản là 5.000.000 đồng/tháng (tương đương 25.000 đồng/giờ, nếu làm việc 8 giờ/ngày và 26 ngày/tháng). Người lao động này phải làm thêm giờ vào các ngày khác nhau trong tháng như sau
-
Làm thêm 2 giờ vào ngày thường Lương làm thêm = 25.000 đồng x 150% x 2 giờ = 75.000 đồng.
-
Làm thêm 4 giờ vào cuối tuần (thứ Bảy hoặc Chủ Nhật) Lương làm thêm = 25.000 đồng x 200% x 4 giờ = 200.000 đồng.
-
Làm thêm 3 giờ vào ngày lễ Lương làm thêm = 25.000 đồng x 300% x 3 giờ = 225.000 đồng.
Vậy tổng số lương làm thêm giờ mà người lao động này nhận được trong tháng là 75.000 + 200.000 + 225.000 = 500.000 đồng.
Lưu Ý Khi Tính Lương Làm Thêm Giờ
Việc tính lương làm thêm giờ không chỉ đơn giản là việc nhân số giờ làm thêm với mức lương cơ bản. Do đó người lao động cần lưu ý một số điểm quan trọng khi tính lương làm thêm
-
Giới hạn về số giờ làm thêm: Người lao động chỉ có thể làm thêm một số giờ nhất định mỗi tháng và mỗi năm do đó cần tính toán kỹ lưỡng để tránh vượt quá giới hạn này.
-
Quyền lợi khi làm thêm giờ vào ngày lễ, tết: Mức lương làm thêm vào ngày lễ, tết là cao nhất vì vậy người lao động nên cân nhắc khi lựa chọn làm việc vào những ngày này.
-
Phép tính giờ làm thêm: Các công ty cần có quy định rõ ràng về cách tính giờ làm thêm nhằm đảm bảo sự minh bạch và công bằng cho người lao động.
Việc tính lương làm thêm giờ là một yếu tố quan trọng trong môi trường làm việc hiện nay. Người lao động cần hiểu rõ các quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi của mình đồng thời doanh nghiệp cũng cần tuân thủ các quy định về thời gian làm việc và mức lương để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người lao động.