Cho Vay Nặng Lãi Có Phạm Luật Không? Lãi Suất Cho Vay Bao Nhiêu Là Hợp Pháp?

Cho vay tiền là một hoạt động phổ biến trong xã hội. Có thể được thực hiện giữa cá nhân tổ chức với nhau. Tuy nhiên cho vay với lãi suất cao, hay còn gọi là cho vay nặng lãi là hành vi vi phạm pháp luật tại Việt Nam có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vậy cho vay nặng lãi có phạm luật không với cả lãi suất cho vay bao nhiêu là hợp pháp? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào mức lãi suất cùng mục đích của khoản vay.

1. Cho Vay Nặng Lãi Là Gì

Cho vay nặng lãi là hành vi cho vay tiền với lãi suất vượt quá mức quy định của pháp luật gây ra tình trạng người vay phải chịu một khoản nợ rất lớn do lãi suất quá cao. Hành vi này có thể làm người vay rơi vào tình trạng nợ nần thậm chí có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống cá nhân của họ.

2. Vi Phạm Pháp Luật Khi Cho Vay Nặng Lãi

Theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hành vi cho vay nặng lãi bị coi là phạm pháp nếu lãi suất vượt quá mức quy định của pháp luật, hành vi này có thể bị xử lý hình sự. Cụ thể quy định về cho vay nặng lãi như sau

  • Cho vay nặng lãi là hành vi cho vay tiền với mức lãi suất vượt quá 20% mỗi năm. Đây là mức lãi suất được pháp luật công nhận là hợp lý và không vi phạm.

  • Nếu lãi suất vượt quá mức này hành vi cho vay sẽ bị coi là vi phạm pháp luật, người cho vay có thể phải chịu các hình thức xử lý như phạt tiền thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu số tiền lãi thu được lớn hay nếu hành vi này gây ra tổn hại lớn cho người vay.

3. Lãi Suất Cho Vay Bao Nhiêu Là Hợp Pháp?

Pháp luật Việt Nam quy định rõ ràng về mức lãi suất cho vay trong Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015. Cụ thể

  • Mức lãi suất cho vay không được vượt quá 20% mỗi năm đối với các giao dịch vay tiền giữa cá nhân với cá nhân, giữa cá nhân với tổ chức không có giấy phép cho vay. Nếu lãi suất vượt quá mức này hợp đồng vay tiền có thể bị coi là vô hiệu lúc này người cho vay có thể bị xử phạt hành chính hay hình sự.

  • Đối với các tổ chức tín dụng hoặc các công ty tài chính (như ngân hàng), mức lãi suất có thể cao hơn nhưng phải tuân thủ các quy định của Ngân hàng Nhà nước với các tổ chức này phải có giấy phép hành nghề hợp pháp.

  • Nếu mức lãi suất vượt quá 20% mỗi năm đó là hành vi cho vay nặng lãi có thể bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 201 Bộ luật Hình sự. Mức phạt có thể từ 1 triệu đến 100 triệu đồng, người cho vay có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

4. Hình Phạt Khi Vi Phạm Quy Định Cho Vay Nặng Lãi

Hành vi cho vay nặng lãi có thể bị xử lý theo hai hình thức chính

  • Xử lý hành chính: Nếu mức lãi suất cho vay vượt quá 20% mỗi năm nhưng không đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự, người cho vay có thể bị xử phạt hành chính. Mức phạt đối với hành vi này có thể lên đến 100 triệu đồng.

  • Xử lý hình sự: Nếu hành vi cho vay nặng lãi gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc lãi suất thu được quá cao, người cho vay có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trong một số trường hợp nếu gây thiệt hại đặc biệt lớn người phạm tội có thể bị phạt tù lên đến 7 năm.

5. Các Hình Thức Cho Vay Nặng Lãi Phổ Biến

Việc cho vay nặng lãi thường không chỉ đơn giản là mức lãi suất cao mà còn có những hình thức thu lợi nhuận bất hợp pháp khác. Một số hình thức phổ biến bao gồm

  • Tín dụng đen: Đây là hình thức cho vay mà lãi suất vượt quá mức quy định của pháp luật và thường đi kèm với các hành vi đe dọa, ép buộc người vay trả nợ. Các tổ chức, cá nhân cho vay kiểu này không có giấy phép cùng hoạt động ngoài vòng pháp luật.

  • Cho vay theo kiểu hỗ trợ tài chính: Một số tổ chức hoặc cá nhân có thể đưa ra các khoản vay hỗ trợ với mức lãi suất rất cao nhưng lại không công khai lãi suất hay không thông báo rõ ràng về điều kiện vay. Đây cũng là một hình thức của cho vay nặng lãi.

6. Biện Pháp Phòng Chống Cho Vay Nặng Lãi

Để bảo vệ quyền lợi của bản thân, người vay cần chú ý một số vấn đề sau khi thực hiện giao dịch vay

  • Người vay cần tìm hiểu rõ lãi suất trước khi vay tiền, đặc biệt là khi vay từ các cá nhân hay tổ chức không có giấy phép. Nếu mức lãi suất vượt quá 20% mỗi năm bạn cần cảnh giác với khả năng bị lừa đảo hay cho vay nặng lãi.

  • Trước khi ký hợp đồng vay bạn cần đọc kỹ các điều khoản đặc biệt là về lãi suất và các khoản phí liên quan. Nếu thấy có bất kỳ điều khoản nào không hợp lý hoặc có dấu hiệu của việc cho vay nặng lãi, bạn nên từ chối.

  • Nếu phát hiện hành vi cho vay nặng lãi hay có dấu hiệu vi phạm pháp luật bạn có thể liên hệ với cơ quan chức năng (công an, tòa án) để được bảo vệ quyền lợi.

Cho vay nặng lãi là hành vi vi phạm pháp luật và có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với cả người vay lẫn người cho vay. Mức lãi suất cho vay hợp pháp tại Việt Nam là không vượt quá 20% mỗi năm. Các hành vi cho vay với lãi suất vượt quá mức này có thể bị xử phạt hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự. Để bảo vệ quyền lợi của bản thân tránh rơi vào các tình huống nợ nần thì người vay cần nắm rõ các quy định pháp lý với cả cẩn thận khi tham gia vào các giao dịch vay tiền.