Việc thành lập doanh nghiệp là bước đầu tiên và quan trọng nhất đối với bất kỳ ai muốn khởi nghiệp hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh. Hiểu rõ các quy định pháp lý không chỉ giúp doanh nghiệp hoạt động hợp pháp còn tránh được những rủi ro không đáng có. Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về luật thành lập công ty cùng quy trình đăng ký kinh doanh và những điểm mới nhất trong pháp luật hiện hành.
1. Luật Doanh Nghiệp 2020 – Khung Pháp Lý Hiện Hành
Luật Doanh nghiệp 2020 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2021, thay thế Luật Doanh nghiệp 2014. Đây là văn bản quan trọng quy định về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động của các loại hình doanh nghiệp tại Việt Nam.
Những điểm mới đáng chú ý của Luật Doanh nghiệp 2020
- Bỏ quy định doanh nghiệp phải thông báo mẫu dấu trước khi sử dụng.
- Rút ngắn thời gian thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.
- Quy định chặt chẽ hơn về trách nhiệm của người quản lý doanh nghiệp.
- Điều chỉnh tỷ lệ sở hữu tối thiểu của cổ đông hoặc nhóm cổ đông trong công ty cổ phần.
2. Các Loại Hình Doanh Nghiệp Được Thành Lập Theo Luật
Tùy vào quy mô, nhu cầu và định hướng phát triển, cá nhân hoặc tổ chức có thể lựa chọn một trong các loại hình doanh nghiệp sau
- Doanh nghiệp tư nhân: Do một cá nhân làm chủ, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình.
- Công ty TNHH một thành viên: Do một cá nhân hoặc tổ chức làm chủ sở hữu, có trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn điều lệ.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Có từ 2 đến 50 thành viên góp vốn, chịu trách nhiệm hữu hạn theo phần vốn góp.
- Công ty cổ phần: Có vốn điều lệ chia thành cổ phần cùng số lượng cổ đông tối thiểu là 3 và không giới hạn số lượng tối đa.
- Công ty hợp danh: Ít nhất có hai thành viên hợp danh cùng chịu trách nhiệm vô hạn, ngoài ra có thể có thành viên góp vốn chịu trách nhiệm hữu hạn.
3. Điều Kiện Thành Lập Doanh Nghiệp
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020, một doanh nghiệp được thành lập khi đáp ứng các điều kiện sau
- Người thành lập doanh nghiệp không thuộc đối tượng bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp (như cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan quân đội…).
- Ngành nghề kinh doanh hợp pháp, không thuộc danh mục cấm kinh doanh theo quy định của pháp luật.
- Tên doanh nghiệp không trùng hoặc gây nhầm lẫn với các doanh nghiệp khác đã đăng ký.
- Trụ sở chính của doanh nghiệp phải có địa chỉ cụ thể tại Việt Nam.
- Vốn điều lệ phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp và ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
4. Quy Trình Thành Lập Doanh Nghiệp
Để đăng ký thành lập doanh nghiệp thì cá nhân hoặc tổ chức cần thực hiện các bước sau
Bước 1: Chuẩn Bị Hồ Sơ Đăng Ký Kinh Doanh
Hồ sơ bao gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu quy định.
- Điều lệ công ty (đối với công ty TNHH và công ty cổ phần).
- Danh sách thành viên hoặc cổ đông sáng lập (nếu có).
- Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân hoặc tổ chức góp vốn.
Bước 2: Nộp Hồ Sơ Đăng Ký Doanh Nghiệp
Hồ sơ được nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở hoặc qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Bước 3: Nhận Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Doanh Nghiệp
Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Bước 4: Khắc Dấu Doanh Nghiệp
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp có quyền tự quyết định về mẫu dấu với số lượng và hình thức con dấu mà không cần thông báo cho cơ quan quản lý.
Bước 5: Công Bố Thông Tin Doanh Nghiệp
Doanh nghiệp phải thực hiện công bố thông tin trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp trong vòng 30 ngày kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Bước 6: Hoàn Thành Nghĩa Vụ Thuế Và Mở Tài Khoản Ngân Hàng
Doanh nghiệp cần thực hiện các thủ tục sau khi thành lập
- Nộp tờ khai thuế môn bài và đóng lệ phí môn bài theo quy định.
- Đăng ký chữ ký số điện tử để kê khai thuế online.
- Mở tài khoản ngân hàng và thông báo số tài khoản với cơ quan thuế.
5. Lưu Ý Quan Trọng Khi Thành Lập Doanh Nghiệp
- Cần kiểm tra kỹ tên doanh nghiệp trước khi đăng ký để tránh trùng lặp.
- Đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện, doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện theo quy định (như giấy phép con, vốn pháp định…).
- Việc góp vốn phải thực hiện đúng thời hạn quy định, tránh bị xử phạt.
- Doanh nghiệp có nghĩa vụ kê khai và nộp thuế đúng hạn để tránh bị xử lý vi phạm hành chính.
Luật Doanh nghiệp 2020 đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thành lập và vận hành doanh nghiệp. Nhờ đó giúp giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết. Tuy nhiên, để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và hợp pháp, chủ doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật ngay từ khâu thành lập. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về quy trình thành lập công ty và những điều cần lưu ý theo pháp luật hiện hành.