Bạo lực học đường là một vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống giáo dục hiện nay. Ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý với sự phát triển của học sinh đồng thời gây ra những hệ lụy lâu dài cho xã hội. Để đối phó với tình trạng này, Nhà nước đã đưa ra các quy định pháp luật nhằm ngăn chặn xử lý hành vi bạo lực học đường. Mặc dù không có một luật riêng biệt chỉ để giải quyết bạo lực học đường nhưng các văn bản pháp lý liên quan đến bảo vệ quyền lợi của trẻ em bảo vệ an ninh trật tự trong các trường học và các hành vi vi phạm pháp luật đã được điều chỉnh trong các luật khác nhau.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các quy định pháp luật liên quan đến bạo lực học đường, các biện pháp phòng chống bạo lực học đường.
Bạo Lực Học Đường Là Gì
Bạo lực học đường được hiểu là các hành vi bạo lực xâm hại về thể chất, tinh thần, tâm lý giữa học sinh với nhau hoặc giữa học sinh và giáo viên, nhân viên trong trường học. Các hành vi này có thể là đánh đập hay bắt nạt hay đe dọa, lăng mạ thậm chí là bạo lực tình dục. Bạo lực học đường không chỉ gây tổn hại đến sức khỏe, tinh thần của học sinh mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường học tập với sự phát triển toàn diện của trẻ.
Quy Định Của Pháp Luật Về Bạo Lực Học Đường
Mặc dù Việt Nam chưa có một đạo luật riêng về bạo lực học đường, nhưng các quy định pháp luật liên quan đến việc phòng chống bạo lực học đường đã được đưa vào nhiều văn bản pháp lý bao gồm
1. Hiến Pháp Việt Nam 2013
Hiến pháp Việt Nam 2013 đã khẳng định quyền được bảo vệ của trẻ em, trong đó có quyền sống trong môi trường an toàn không bị xâm hại về thể chất lẫn tinh thần. Điều này là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi bạo lực học đường.
-
Điều 37 Hiến pháp 2013 quy định về quyền của trẻ em, trong đó có quyền được bảo vệ chăm sóc giáo dục trong môi trường an toàn.
2. Luật Bảo Vệ và Chăm Sóc Trẻ Em (2016)
Luật Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em 2016 là một trong những đạo luật quan trọng trong việc bảo vệ trẻ em tại Việt Nam. Luật này có những quy định rõ ràng liên quan đến việc bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi bạo lực bao gồm cả bạo lực học đường.
-
Điều 19 Luật Bảo vệ Chăm sóc trẻ em quy định rằng mọi hành vi bạo lực đối với trẻ em bao gồm cả bạo lực học đường đều bị nghiêm cấm. Luật yêu cầu các cơ quan, tổ chức với cá nhân có trách nhiệm tạo ra môi trường học tập an toàn cho học sinh.
3. Luật Giáo Dục (2019)
Luật Giáo dục năm 2019 có những điều khoản cụ thể nhằm ngăn ngừa bạo lực học đường. Các cơ sở giáo dục có trách nhiệm xây dựng các quy tắc ứng xử văn minh bảo vệ học sinh khỏi bạo lực tạo ra môi trường học đường an toàn.
-
Điều 8, Luật Giáo dục 2019 quy định về quyền của học sinh, trong đó nhấn mạnh quyền được học tập trong môi trường không có bạo lực phân biệt đối xử. Môi trường giáo dục phải bảo vệ học sinh khỏi các hành vi xâm hại bao gồm cả bạo lực học đường.
4. Nghị Định Số 80/2017/NĐ-CP về Công Tác Phòng Chống Bạo Lực Học Đường
Nghị định này quy định chi tiết về các biện pháp phòng chống bạo lực học đường. Đây là một trong những văn bản pháp lý quan trọng nhất nhằm ngăn chặn và xử lý các hành vi bạo lực học đường.
-
Nghị định yêu cầu các cơ sở giáo dục phải xây dựng và triển khai các chương trình hoạt động nhằm phòng ngừa giải quyết các vấn đề bạo lực học đường. Các nhà trường phải tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, tư vấn tâm lý cho học sinh để giảm thiểu hành vi bạo lực trong môi trường học tập.
-
Điều 10, Nghị định 80/2017/NĐ-CP cũng quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan chức năng trong việc điều tra xử lý các vụ việc bạo lực học đường bảo vệ quyền lợi của nạn nhân.
5. Các Quy Định Về Trách Nhiệm Của Nhà Trường và Giáo Viên
Các cơ sở giáo dục có trách nhiệm bảo vệ học sinh khỏi bạo lực. Điều này bao gồm cả việc phát hiện ngăn chặn xử lý kịp thời các hành vi bạo lực học đường. Các quy định này được quy định trong các thông tư, quyết định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, yêu cầu các trường học xây dựng các quy tắc ứng xử duy trì trật tự trong trường học tạo ra môi trường học đường an toàn cho học sinh.
Các giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục cũng có trách nhiệm tham gia vào quá trình phòng chống bạo lực học đường, không chỉ trong việc giảng dạy còn trong việc tạo môi trường học tập thân thiện hỗ trợ học sinh khi gặp vấn đề liên quan đến bạo lực.
Các Biện Pháp Phòng Chống Bạo Lực Học Đường
Để ngăn ngừa và xử lý bạo lực học đường nhiều biện pháp đã được đưa ra bao gồm
-
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Các trường học cần chú trọng vào việc giáo dục kỹ năng sống, giúp học sinh phát triển khả năng giải quyết xung đột một cách hòa bình xây dựng lòng tự trọng với sự tôn trọng lẫn nhau.
-
Tư vấn tâm lý cho học sinh. Việc tư vấn tâm lý giúp học sinh có thể chia sẻ những vấn đề cá nhân, cảm giác bị áp lực hay căng thẳng từ đó ngăn ngừa các hành vi bạo lực.
-
Hệ thống giám sát và xử lý vi phạm. Các trường học cần xây dựng một hệ thống giám sát chặt chẽ các hành vi của học sinh đồng thời xử lý kịp thời các trường hợp bạo lực học đường để không để lại hậu quả nghiêm trọng.
-
Tăng cường vai trò của phụ huynh. Phụ huynh cần tham gia vào việc giám sát, giáo dục con cái về hành vi ứng xử trong môi trường học đường giúp trẻ giải quyết xung đột một cách văn minh.
Bạo lực học đường là vấn đề cần được giải quyết ngay từ gốc rễ bằng việc xây dựng một hệ thống pháp lý đầy đủ hiệu quả. Các quy định pháp luật hiện hành đã cung cấp cơ sở vững chắc cho phòng chống xử lý bạo lực học đường bảo vệ quyền lợi của học sinh từ đó tạo dựng một môi trường học tập an toàn. Tuy nhiên để đạt được hiệu quả cao trong công tác phòng chống bạo lực học đường cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường với các cơ quan chức năng.