Cân bằng là một trong những nguyên tắc cốt lõi tạo nên sự ổn định hài hòa trong mọi lĩnh vực từ thiết kế đồ họa đến kiến trúc từ đời sống cá nhân đến tổ chức doanh nghiệp luật cân bằng luôn hiện diện như một trụ cột không thể thiếu. Nếu trong thiết kế cân bằng là yếu tố tạo nên bố cục đẹp mắt dễ nhìn thì trong cuộc sống cân bằng giúp duy trì sức khỏe tinh thần với ổn định cảm xúc cả nuôi dưỡng các mối quan hệ lâu dài. Không có cân bằng mọi hệ thống dù tinh vi đến mấy cũng có thể sụp đổ. Bài viết này sẽ đưa bạn đi qua hai lát cắt rõ nét nhất của luật cân bằng để từ đó có thể ứng dụng vào công việc lẫn đời sống một cách hiệu quả.
Luật cân bằng trong thiết kế
Trong lĩnh vực thiết kế cân bằng là nguyên lý đảm bảo các yếu tố trong một sản phẩm được bố trí hợp lý tạo cảm giác ổn định và hài hòa cho người xem. Không có cân bằng thiết kế dễ trở nên rối rắm khó hiểu làm người dùng mất đi sự chú ý và gây cảm giác khó chịu.
Có ba dạng cân bằng chính thường được sử dụng trong thiết kế. Đầu tiên là cân bằng đối xứng tức các yếu tố được bố trí đều nhau qua một trục trung tâm. Loại cân bằng này tạo cảm giác nghiêm túc vững chãi thường được áp dụng trong thiết kế kiến trúc cổ điển hoặc các sản phẩm cần sự trang trọng. Dạng thứ hai là cân bằng bất đối xứng, khi các yếu tố không hoàn toàn giống nhau nhưng vẫn đạt được sự hài hòa thông qua tỷ lệ, màu sắc, kích thước hoặc khoảng cách. Đây là dạng cân bằng phổ biến trong thiết kế hiện đại vì mang lại cảm giác tự nhiên, sinh động. Cuối cùng là cân bằng xuyên tâm khi các yếu tố được bố trí xung quanh một điểm trung tâm hướng sự chú ý của người xem về một vị trí duy nhất. Loại cân bằng này thường được dùng trong thiết kế logo hoặc sản phẩm có tính biểu tượng cao.
Điểm chung của cả ba dạng trên là chúng đều hướng đến một mục tiêu duy nhất đó là làm cho thiết kế trở nên dễ chịu dễ đọc dễ tiếp nhận. Một thiết kế đẹp không chỉ ở màu sắc, font chữ hay hình ảnh mà còn ở khả năng giữ người xem lại và truyền đạt thông điệp một cách rõ ràng. Cân bằng chính là yếu tố âm thầm nhưng mạnh mẽ giúp điều đó trở thành hiện thực.
Luật cân bằng trong cuộc sống
Không chỉ hiện diện trong thiết kế cân bằng còn là nguyên tắc then chốt trong cuộc sống của mỗi người. Giữa nhịp sống hối hả và áp lực ngày càng lớn từ công việc, gia đình, các mối quan hệ và cả thế giới số, việc duy trì sự cân bằng trở thành một thách thức nhưng một khi làm được nó sẽ mang lại cho bạn một cuộc sống ổn định, sâu sắc và bền vững.
Cân bằng trong cuộc sống được hiểu là khả năng phân bổ thời gian, năng lượng và tâm trí một cách hợp lý giữa các lĩnh vực khác nhau. Người ta thường nhắc đến khái niệm cân bằng giữa công việc và cuộc sống, nhưng thực chất sự cân bằng cần mở rộng hơn. Nó bao gồm cả cân bằng giữa hoạt động và nghỉ ngơi, giữa chăm sóc bản thân và chăm lo cho người khác, giữa hành động và suy ngẫm.
Một người không biết cân bằng có thể làm việc không ngừng nghỉ nhưng lại bỏ quên sức khỏe quá mải mê với trách nhiệm gia đình mà không dành thời gian cho bản thân. Mất cân bằng lâu ngày sẽ dẫn đến kiệt sức, khủng hoảng tâm lý hoặc đánh mất ý nghĩa cuộc sống. Ngược lại người sống cân bằng không có nghĩa là phân chia thời gian một cách cứng nhắc mà là biết điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn, hoàn cảnh và nhu cầu thực tế.
Muốn đạt được sự cân bằng trong cuộc sống trước hết cần nhận thức rõ giá trị cốt lõi của bản thân. Bạn đang sống vì điều gì, điều gì là quan trọng nhất với bạn, bạn cần ưu tiên điều gì trong lúc này. Khi đã có câu trả lời bạn sẽ dễ dàng đưa ra quyết định đúng đắn trong việc phân bổ thời gian và năng lượng.
Ngoài ra cần học cách nói không với những điều không thật sự cần thiết. Càng ít những việc khiến bạn phân tâm bạn càng có nhiều thời gian để đầu tư vào những việc quan trọng. Hãy dành thời gian cho nghỉ ngơi cả cho các hoạt động giúp tái tạo năng lượng như thể thao hay thiền định với đọc sách hay đơn giản là ngồi yên để thở. Những khoảnh khắc ấy chính là liều thuốc nuôi dưỡng sự cân bằng.
Cân bằng là nền tảng của phát triển bền vững
Cả trong thiết kế lẫn cuộc sống luật cân bằng không chỉ là một kỹ thuật hay một lựa chọn mà là một nền tảng. Thiết kế mất cân bằng có thể tạo nên hiệu ứng bất ngờ nhưng nếu không kiểm soát tốt sẽ phản tác dụng. Cuộc sống mất cân bằng có thể giúp bạn chạy nước rút nhưng sẽ không đủ sức cho một hành trình dài hơi.
Người biết cân bằng sẽ không dễ bị cuốn vào vòng xoáy của thành công ngắn hạn hay những xung đột nhỏ nhặt. Họ biết khi nào cần tiến khi nào cần lùi khi nào nên làm hết sức và khi nào nên nghỉ ngơi để phục hồi. Nhờ vậy họ vừa có thể làm việc hiệu quả vừa sống an nhiên giữ được sức bền cả thể chất lẫn tinh thần.
Luật cân bằng là một quy luật tự nhiên là sợi chỉ đỏ xuyên suốt mọi hệ thống từ vật lý đến cảm xúc từ hình ảnh đến hành vi. Khi hiểu rõ với áp dụng đúng nguyên lý này bạn không chỉ làm ra những thiết kế đẹp mắt còn thiết kế được một cuộc sống ý nghĩa.
Cân bằng không phải là điểm đến mà là hành trình. Mỗi ngày bạn đều cần rà soát lại mình đang thiên lệch về đâu thiếu hụt điều gì với cả cần điều chỉnh như thế nào. Như người nghệ sĩ điều chỉnh nhịp điệu trong bản nhạc, người sống cân bằng cũng đang điều chỉnh bản thân để tạo nên bản hòa tấu hài hòa giữa công việc và cuộc sống, giữa đam mê và nghĩa vụ, giữa mơ ước và hiện thực.