Định cư tại Hoa Kỳ từ lâu đã trở thành mục tiêu của nhiều người trên thế giới. Với một nền kinh tế phát triển cùng hệ thống giáo dục tiên tiến và các quyền tự do được đảm bảo cho nên nước Mỹ mang đến nhiều cơ hội cho những ai mong muốn xây dựng cuộc sống mới. Tuy nhiên để định cư hợp pháp lâu dài tại đây người nước ngoài cần hiểu rõ luật định cư của Mỹ cũng như các con đường để trở thành thường trú nhân hay còn gọi là người có thẻ xanh. Bài viết dưới đây sẽ giải thích cụ thể luật định cư ở Mỹ, các diện định cư phổ biến, quy trình xin thẻ xanh, quyền lợi và nghĩa vụ của thường trú nhân cùng những điều cần lưu ý để giữ vững tình trạng cư trú hợp pháp tại quốc gia này.
Thẻ xanh là gì và vai trò trong luật định cư
Thẻ xanh là giấy tờ chứng nhận một người nước ngoài được phép cư trú làm việc hợp pháp tại Mỹ với tư cách thường trú nhân. Người có thẻ xanh được gọi là thường trú nhân hợp pháp không phải công dân nhưng có quyền sinh sống lâu dài tại Mỹ. Là bước đệm quan trọng để tiến tới quốc tịch Mỹ nếu người đó đáp ứng đủ điều kiện mong muốn trở thành công dân sau này.
Các con đường định cư phổ biến tại Mỹ
Luật định cư Mỹ quy định nhiều diện để người nước ngoài có thể xin thẻ xanh. Các diện phổ biến bao gồm
Diện bảo lãnh gia đình
Người thân của công dân Mỹ như vợ chồng, con cái chưa kết hôn dưới 21 tuổi, cha mẹ có thể được bảo lãnh sang Mỹ theo diện ưu tiên cao không giới hạn số lượng visa hàng năm. Ngoài ra còn có các diện khác như anh chị em hoặc con đã lập gia đình của công dân Mỹ nhưng thời gian chờ thường lâu hơn.
Diện lao động
Người nước ngoài có thể xin thẻ xanh thông qua việc được tuyển dụng bởi một công ty tại Mỹ. Được phân chia theo trình độ và kỹ năng như diện ưu tiên 1 cho người có năng lực xuất sắc, diện ưu tiên 2 cho người có bằng cấp cao diện ưu tiên 3 cho lao động có tay nghề.
Diện đầu tư EB-5
Những ai có thể đầu tư một khoản vốn nhất định vào doanh nghiệp tại Mỹ tạo ra ít nhất mười việc làm cho người bản xứ có thể xin thẻ xanh thông qua chương trình này. Khoản đầu tư tối thiểu là 900.000 đến 1.800.000 đô la tùy thuộc vào vùng đầu tư.
Diện tị nạn và nhân đạo
Người tị nạn, người xin tị nạn chính trị hoặc các nạn nhân bị bạo hành gia đình, nạn nhân buôn người cũng có thể xin định cư theo diện nhân đạo sau khi được chấp thuận.
Diện xổ số visa (Diversity Visa)
Áp dụng cho công dân của các quốc gia có tỷ lệ nhập cư thấp vào Mỹ. Mỗi năm chính phủ Mỹ cấp 55.000 visa cho người trúng tuyển qua hình thức bốc thăm ngẫu nhiên. Người trúng visa phải đáp ứng yêu cầu về trình độ học vấn và lý lịch tư pháp.
Quy trình xin thẻ xanh
Để được cấp thẻ xanh, người nộp đơn cần trải qua quy trình gồm nhiều bước. Đầu tiên là nộp đơn bảo lãnh hay đơn xin visa theo diện phù hợp. Sau đó chờ phê duyệt và lịch cấp visa dựa theo hạn ngạch hàng năm. Nếu đang ở trong nước Mỹ, người xin thẻ xanh có thể nộp đơn xin điều chỉnh tình trạng để trở thành thường trú nhân. Nếu đang ở ngoài nước hồ sơ sẽ được chuyển đến Lãnh sự quán Mỹ để tiến hành phỏng vấn xét duyệt cấp visa nhập cư.
Thời gian xử lý hồ sơ phụ thuộc vào diện bảo lãnh và số lượng visa có sẵn. Một số diện có thể xử lý trong vài tháng nhưng cũng có diện phải chờ nhiều năm.
Quyền lợi và nghĩa vụ của thường trú nhân
Người có thẻ xanh tại Mỹ được hưởng nhiều quyền lợi như
-
Được cư trú với làm việc hợp pháp trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ
-
Được mua nhà mở doanh nghiệp với sở hữu tài sản
-
Được học tập tại các trường công với mức học phí ưu đãi hơn so với sinh viên quốc tế
-
Được tiếp cận các dịch vụ y tế bảo hiểm và phúc lợi xã hội theo quy định
-
Có thể bảo lãnh vợ chồng con cái sang Mỹ định cư
-
Được xin nhập quốc tịch Mỹ sau khi đáp ứng điều kiện về thời gian cư trú và đạo đức
Bên cạnh quyền lợi thường trú nhân cũng có nghĩa vụ nhất định như
-
Tuân thủ đầy đủ luật pháp liên bang và tiểu bang
-
Đóng thuế thu nhập trên toàn cầu
-
Đăng ký nghĩa vụ quân sự nếu là nam giới trong độ tuổi 18 đến 25
-
Không được rời khỏi nước Mỹ quá lâu nếu không có giấy phép tái nhập cảnh hợp lệ
Những rủi ro có thể làm mất tình trạng thường trú
Một số hành vi có thể khiến người có thẻ xanh bị mất quyền thường trú như
-
Vi phạm pháp luật nghiêm trọng như phạm tội hình sự hay gian lận nhập cư
-
Rời Mỹ trên một năm mà không xin giấy phép tái nhập
-
Không khai thuế hay cố tình giấu thu nhập
-
Tham gia kết hôn giả hay khai gian thông tin trong hồ sơ di trú
-
Từ bỏ quyền thường trú một cách tự nguyện
Do đó sau khi có thẻ xanh người định cư cần thận trọng trong hành vi giữ liên hệ thường xuyên với nước Mỹ để duy trì tình trạng hợp pháp.
Hành trình từ thường trú nhân đến công dân Mỹ
Sau khi giữ thẻ xanh đủ thời gian theo luật định thường trú nhân có thể nộp đơn xin nhập quốc tịch. Thời gian cư trú yêu cầu là 5 năm liên tục hay như 3 năm nếu là vợ chồng của công dân Mỹ. Ngoài ra ứng viên phải chứng minh khả năng sử dụng tiếng Anh cơ bản hiểu biết về lịch sử và chính phủ Mỹ có đạo đức tốt với không vi phạm pháp luật.
Khi được chấp thuận người xin nhập tịch sẽ tham gia lễ tuyên thệ chính thức trở thành công dân Mỹ với đầy đủ quyền lợi như quyền bầu cử được cấp hộ chiếu Mỹ mà không bị giới hạn thời gian cư trú tại nước ngoài.
Luật định cư tại Mỹ mở ra nhiều cơ hội cho người nước ngoài mong muốn sinh sống phát triển tại quốc gia này. Hiểu rõ các diện định cư cả quy trình xin thẻ xanh với những trách nhiệm đi kèm là điều cần thiết để đảm bảo quá trình định cư diễn ra suôn sẻ hợp pháp. Từ xây dựng cuộc sống ổn định đến khả năng trở thành công dân Mỹ hành trình định cư là một chặng đường đầy thử thách nhưng cũng đầy hy vọng. Nếu bạn đang ấp ủ giấc mơ định cư Mỹ hãy chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ tuân thủ pháp luật với sẵn sàng bước đi vững vàng trên con đường phía trước.