Khi cầm một sản phẩm thực phẩm trên tay điều đầu tiên người tiêu dùng thường làm là xem nhãn. Nhãn thực phẩm không chỉ đơn thuần là một phần thiết kế bao bì còn là nguồn thông tin quan trọng giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định an toàn phù hợp. Vậy luật ghi nhãn thực phẩm hiện nay quy định những gì? Những ai chịu trách nhiệm cần lưu ý điều gì khi ghi nhãn sản phẩm? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những điều khoản cơ bản cần thiết trong luật ghi nhãn thực phẩm tại Việt Nam.
Khái niệm ghi nhãn thực phẩm là gì
Ghi nhãn thực phẩm là việc thể hiện thông tin về sản phẩm trên bao bì nhằm cung cấp thông tin cho người tiêu dùng. Nội dung ghi nhãn bao gồm tên sản phẩm với thành phần ngày sản xuất hạn sử dụng cùng hướng dẫn bảo quản tên với địa chỉ nhà sản xuất cùng các thông tin khác theo yêu cầu pháp luật.
Theo Nghị định số 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ tất cả hàng hóa lưu thông tại Việt Nam đều phải có nhãn hàng hóa rõ ràng trung thực không gây hiểu lầm trong đó thực phẩm là một trong những nhóm sản phẩm được quản lý chặt chẽ nhất vì liên quan trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.
Vai trò của việc ghi nhãn thực phẩm
Ghi nhãn thực phẩm không chỉ là yêu cầu bắt buộc của pháp luật còn mang ý nghĩa lớn trong thực tiễn cụ thể
-
Giúp người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu cùng tình trạng sức khỏe hay chế độ ăn uống
-
Cung cấp thông tin về nguồn gốc xuất xứ giúp truy xuất sản phẩm khi cần thiết
-
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tránh trường hợp lừa đảo hoặc thông tin sai lệch
-
Tạo sự minh bạch nâng cao uy tín cho doanh nghiệp sản xuất phân phối
Những thông tin bắt buộc trên nhãn thực phẩm
Theo quy định hiện hành một sản phẩm thực phẩm hợp lệ phải ghi đầy đủ các thông tin sau trên bao bì
Tên hàng hóa
Tên phải phản ánh đúng bản chất với đặc điểm của sản phẩm. Nếu là thực phẩm đã qua chế biến cần ghi rõ tên gọi kèm phương pháp chế biến.
Thành phần cấu tạo
Liệt kê đầy đủ các thành phần theo thứ tự từ nhiều đến ít về khối lượng đối với thực phẩm có chứa chất gây dị ứng như sữa trứng đậu phộng cần ghi chú rõ ràng.
Định lượng
Bao gồm khối lượng tịnh hoặc thể tích thực của sản phẩm.
Ngày sản xuất với hạn sử dụng
Phải thể hiện chính xác dễ đọc. Trong một số trường hợp có thể thay thế bằng hạn sử dụng kể từ ngày sản xuất.
Hướng dẫn sử dụng bảo quản
Chỉ dẫn rõ ràng cách sử dụng đúng cách với cách bảo quản để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Tên địa chỉ của tổ chức cá nhân chịu trách nhiệm
Thông tin giúp người tiêu dùng biết rõ đơn vị sản xuất hay nhập khẩu phục vụ truy xuất nguồn gốc nếu có sự cố.
Xuất xứ hàng hóa
Ghi rõ nơi sản xuất hoặc nước xuất xứ đặc biệt quan trọng với hàng nhập khẩu.
Mã số đăng ký hay chứng nhận chất lượng nếu có
Áp dụng cho các thực phẩm chức năng hay sản phẩm hữu cơ hay sản phẩm có đăng ký kiểm định chất lượng.
Những lỗi phổ biến khi ghi nhãn thực phẩm
Dù đã có quy định cụ thể nhiều doanh nghiệp vẫn vi phạm luật ghi nhãn thực phẩm do thiếu hiểu biết hay cố tình gian lận. Một số lỗi thường gặp bao gồm
-
Không ghi đủ thông tin bắt buộc
-
Sử dụng từ ngữ gây hiểu lầm về tác dụng của sản phẩm
-
Ghi sai thành phần hoặc nguồn gốc sản phẩm
-
Ghi nhãn không rõ ràng mờ dễ bong tróc
-
Dùng ngôn ngữ không đúng quy định hay không có bản dịch tiếng Việt đối với hàng nhập khẩu
Những lỗi này có thể dẫn đến bị xử phạt hành chính thậm chí thu hồi sản phẩm khỏi thị trường.
Những điểm mới cần chú ý trong các quy định hiện hành
Gần đây quy định về ghi nhãn thực phẩm có nhiều thay đổi để tiệm cận với tiêu chuẩn quốc tế. Một số điểm đáng chú ý gồm
-
Thêm yêu cầu về ghi thông tin dinh dưỡng cho các sản phẩm đóng gói
-
Ghi rõ chất gây dị ứng
-
Thúc đẩy việc ghi nhãn điện tử và mã QR truy xuất nguồn gốc
-
Áp dụng quy chuẩn riêng cho sản phẩm hữu cơ hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe
Doanh nghiệp cần theo dõi cập nhật liên tục để đảm bảo tuân thủ.
Luật ghi nhãn thực phẩm không chỉ là một quy định mang tính pháp lý còn là công cụ bảo vệ sức khỏe cộng đồng nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường. Việc ghi nhãn đúng cách giúp người tiêu dùng đưa ra lựa chọn thông minh đồng thời tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm khiến tuân thủ các quy định ghi nhãn chính là cách thiết thực nhất để xây dựng niềm tin với thương hiệu bền vững.