Luật Hôn nhân Gia đình năm 1959 là văn bản pháp lý đầu tiên tại Việt Nam. Quy định rõ ràng về hệ thống về các vấn đề hôn nhân gia đình. Được ban hành trong bối cảnh đất nước mới thống nhất cho nên luật góp phần xây dựng mô hình gia đình tiến bộ, công bằng, phù hợp với xu hướng xã hội chủ nghĩa đồng thời xóa bỏ các tập tục lạc hậu.
1. Bối cảnh ra đời Luật Hôn nhân Gia đình năm 1959
Sau Cách mạng Tháng Tám 1945 trong quá trình xây dựng xã hội mới, Việt Nam rất cần một hệ thống pháp luật mới để thay thế cho các quy định phong kiến, tập tục cũ ảnh hưởng đến quyền tự do cá nhân cùng bình đẳng giới. Luật Hôn nhân Gia đình năm 1959 ra đời nhằm
-
Bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân trong gia đình đặc biệt là phụ nữ với trẻ em.
-
Tạo ra nền tảng pháp lý cho việc xây dựng gia đình công bằng tiến bộ.
-
Xóa bỏ các tập tục như tảo hôn, cưỡng ép hôn nhân, đa thê.
2. Những quy định trọng tâm trong Luật năm 1959
2.1 Điều kiện kết hôn cùng nguyên tắc tự do
-
Kết hôn phải dựa trên sự tự nguyện không được ép buộc.
-
Độ tuổi kết hôn quy định rõ nhằm hạn chế tình trạng tảo hôn.
-
Cấm kết hôn giữa những người có quan hệ huyết thống hoặc pháp luật cấm.
2.2 Bình đẳng nam nữ
Một trong những điểm đột phá của luật là xác lập quyền bình đẳng giữa nam với nữ trong hôn nhân gia đình, chính là điều chưa từng có trong luật pháp trước đó.
3. Bảo vệ quyền với nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình
-
Vợ chồng có quyền bình đẳng trong việc quyết định các vấn đề gia đình.
-
Cha mẹ có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái.
-
Trẻ em được bảo vệ khỏi sự phân biệt đối xử bạo lực.
4. Xóa bỏ các tập tục lạc hậu
Luật 1959 đã thẳng tay loại bỏ những tập tục cổ hủ
-
Cấm đa thê, vợ bé.
-
Chống lại tảo hôn, cưỡng ép hôn nhân.
-
Khuyến khích hôn nhân tiến bộ phù hợp với đạo đức xã hội mới.
5. Vai trò lịch sử với ảnh hưởng của Luật Hôn nhân Gia đình năm 1959
Dù có nhiều điểm còn hạn chế so với các luật sau này, Luật năm 1959 được coi là một bước đột phá lớn trong pháp luật Việt Nam. Nó đánh dấu sự chuyển mình của xã hội từ những quan niệm phong kiến sang xã hội hiện đại, đặt nền móng cho việc xây dựng gia đình hạnh phúc, tiến bộ.
Luật cũng là cơ sở cho các sửa đổi, bổ sung trong các văn bản pháp luật hôn nhân gia đình về sau như Luật năm 1986 với năm 2000.
Luật Hôn nhân Gia đình năm 1959 không chỉ là văn bản pháp lý còn là biểu tượng cho sự thay đổi xã hội, nâng cao quyền con người trong gia đình Việt Nam. Hiểu rõ luật này giúp chúng ta nhận thức được tiến trình phát triển của pháp luật đối với xã hội Việt Nam qua các thời kỳ.
Tag: luật hôn nhân và gia đình năm 1959