Luật Kiến trúc số 40/2019/QH14 được Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam thông qua vào ngày 13 tháng 6 năm 2019 chính thức có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2020. Bộ luật này được ra đời với mục tiêu quy định về hoạt động xây dựng, bảo vệ cảnh quan, phát triển bền vững cải tạo môi trường sống trong lĩnh vực kiến trúc, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng yêu cầu bảo tồn di sản văn hóa ngày càng tăng cao. Luật Kiến trúc 2019 không chỉ điều chỉnh các hoạt động thiết kế xây dựng công trình còn tạo nền tảng pháp lý cho việc phát triển nghề kiến trúc tại Việt Nam. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Luật Kiến trúc số 40/2019/QH14, các quy định quan trọng cùng tác động của nó đối với ngành kiến trúc và các chuyên gia trong lĩnh vực này.
1. Luật Kiến Trúc Số 40/2019/QH14 Là Gì
Luật Kiến trúc số 40/2019/QH14 là một bộ luật quan trọng được ban hành để điều chỉnh quản lý các hoạt động trong lĩnh vực kiến trúc bao gồm các quy định về thiết kế, xây dựng với cả bảo vệ cảnh quan, di sản văn hóa với sự phát triển bền vững của không gian sống trong đô thị và nông thôn. Nhằm tạo ra một khuôn khổ pháp lý rõ ràng đồng bộ cho ngành kiến trúc tại Việt Nam đồng thời hướng tới việc nâng cao chất lượng công trình xây dựng bảo vệ môi trường.
Quy định về quyền nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạt động thiết kế xây dựng công trình đặc biệt là các yêu cầu về thẩm định giám sát quản lý các công trình kiến trúc nhằm đảm bảo chất lượng, tính thẩm mỹ, an toàn bền vững trong suốt quá trình sử dụng.
2. Các Quy Định Chính Của Luật Kiến Trúc 2019
Luật Kiến trúc 2019 bao gồm nhiều quy định quan trọng nhằm quản lý chặt chẽ các hoạt động trong ngành kiến trúc. Dưới đây là những điểm nổi bật của bộ luật này
2.1 Quy Định Về Quản Lý Kiến Trúc
Một trong những quy định quan trọng của Luật Kiến trúc là việc quản lý kiến trúc trong các khu đô thị, khu dân cư với các công trình xây dựng. Yêu cầu việc thiết kế xây dựng các công trình phải tuân thủ các quy chuẩn và tiêu chuẩn về kiến trúc đảm bảo tính thẩm mỹ hài hòa với môi trường xung quanh.
Luật cũng quy định rõ về việc bảo vệ cảnh quan đô thị, bảo tồn phát huy giá trị các di sản kiến trúc, cảnh quan thiên nhiên. Việc quy hoạch xây dựng các công trình phải tuân thủ các quy định về bảo vệ không gian đô thị đảm bảo lợi ích cộng đồng giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
2.2 Quy Định Về Thiết Kế Công Trình Kiến Trúc
Luật Kiến trúc 2019 đặt ra các quy định về thiết kế công trình kiến trúc bao gồm các yêu cầu về tính sáng tạo, tính thẩm mỹ, chức năng sử dụng và sự phù hợp với điều kiện khí hậu, văn hóa, xã hội. Các công trình kiến trúc phải đảm bảo sự hài hòa giữa các yếu tố kỹ thuật, thẩm mỹ và tiện ích đồng thời phù hợp với nhu cầu phát triển đô thị với môi trường sống của cư dân.
Một trong những điểm mới trong luật là việc chú trọng đến sự đổi mới sáng tạo trong thiết kế kiến trúc. Luật khuyến khích các kiến trúc sư, nhà thiết kế áp dụng các công nghệ mới, vật liệu xây dựng tiên tiến cùng giải pháp kiến trúc bền vững để giảm thiểu tác động đến môi trường nâng cao chất lượng sống của cộng đồng.
2.3 Quản Lý Công Tác Thẩm Định Giám Sát Kiến Trúc
Luật Kiến trúc 2019 cũng quy định về thẩm định thiết kế công trình kiến trúc giám sát thi công xây dựng. Các công trình lớn, quan trọng phải trải qua quá trình thẩm định nghiêm ngặt trước khi được cấp phép xây dựng. Các cơ quan chức năng bao gồm các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và kiến trúc sẽ thực hiện việc thẩm định, đánh giá tính hợp pháp, tính khả thi cùng tính bền vững của thiết kế công trình.
Bộ luật cũng yêu cầu có hệ thống giám sát kiểm tra các công trình kiến trúc trong suốt quá trình thi công sau khi hoàn thành nhằm đảm bảo rằng các công trình này đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn chất lượng.
2.4 Quy Định Về Bảo Tồn Di Sản Kiến Trúc
Một điểm nổi bật trong Luật Kiến trúc 2019 là quy định về việc bảo tồn di sản kiến trúc. Luật yêu cầu bảo vệ các công trình di tích lịch sử, văn hóa, các khu vực có giá trị đặc biệt về kiến trúc, cảnh quan. Việc xây dựng mới cải tạo các công trình trong khu vực di tích cần phải tuân thủ các nguyên tắc bảo tồn phát huy giá trị di sản mà không làm mất đi tính đặc trưng với giá trị lịch sử của các công trình này.
Các cơ quan chức năng sẽ phải giám sát chặt chẽ việc thực hiện các quy định này bảo vệ những công trình quan trọng đối với văn hóa, lịch sử, danh lam thắng cảnh của đất nước.
2.5 Quy Định Về Nghề Kiến Trúc
Luật cũng quy định về nghề kiến trúc bao gồm các tiêu chuẩn với điều kiện để hành nghề của các kiến trúc sư, nhà thiết kế với các chuyên gia trong ngành kiến trúc. Luật yêu cầu các cá nhân tham gia vào các hoạt động thiết kế xây dựng công trình phải có bằng cấp, chứng chỉ hành nghề tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp.
Ngoài ra bộ luật cũng tạo điều kiện cho việc phát triển nghề kiến trúc nâng cao năng lực của các chuyên gia trong ngành, thông qua các chương trình đào tạo bồi dưỡng tạo cơ hội học hỏi từ các quốc gia có ngành kiến trúc phát triển.
3. Tầm Quan Trọng Của Luật Kiến Trúc 2019
Luật Kiến trúc 2019 đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý phát triển ngành kiến trúc tại Việt Nam. Với mục tiêu thúc đẩy phát triển bền vững bảo vệ môi trường bảo tồn di sản giúp tạo ra một hệ thống pháp lý vững chắc để đảm bảo rằng các công trình xây dựng không chỉ đẹp về thẩm mỹ mà còn đảm bảo tính bền vững về lâu dài.
Đặc biệt chú trọng đến bảo vệ môi trường phát triển đô thị thông minh trong bộ luật này giúp ngành kiến trúc Việt Nam có thể hội nhập sâu hơn vào các xu hướng thiết kế xây dựng hiện đại góp phần vào quá trình đô thị hóa bền vững.
Luật Kiến trúc số 40/2019/QH14 là một bước tiến quan trọng trong hoàn thiện hệ thống pháp lý trong ngành kiến trúc của Việt Nam. Không chỉ giúp quản lý hoạt động thiết kế xây dựng công trình còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững bảo vệ môi trường với cả bảo tồn các giá trị di sản. Với những quy định cụ thể rõ ràng nên Luật Kiến trúc 2019 sẽ góp phần nâng cao chất lượng công trình thúc đẩy sự phát triển của ngành kiến trúc đáp ứng nhu cầu của xã hội trong tương lai.