Trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ thì quản lý sử dụng tài sản công hiệu quả là một yếu tố quan trọng đảm bảo sự bền vững trong phát triển đất nước. Nhằm tăng cường hiệu quả sử dụng tài sản công Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024 đã được cập nhật sửa đổi nhiều quy định. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những thay đổi quan trọng trong luật cùng cách thức áp dụng luật vào thực tế.
Tài sản công là gì
Tài sản công là tài sản thuộc sở hữu của Nhà nước bao gồm đất đai, nhà cửa, phương tiện hay các tài sản khác mà Nhà nước sử dụng để phục vụ công tác quản lý phát triển kinh tế xã hội. Là tài sản được tạo ra từ ngân sách Nhà nước được chuyển nhượng từ các nguồn tài chính công khác. Việc quản lý sử dụng tài sản công không chỉ liên quan đến việc bảo vệ tài sản còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng nguồn lực quốc gia.
Mục tiêu của Luật Quản lý, Sử dụng Tài Sản Công
Mục tiêu cơ bản của Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công là đảm bảo tài sản công được sử dụng đúng mục đích rất tiết kiệm lại hiệu quả. Quy định các nguyên tắc quản lý tài sản công bao gồm việc giám sát cũng như bảo dưỡng sử dụng tài sản công đúng quy định pháp luật. Giúp ngăn ngừa các hiện tượng tham nhũng lãng phí trong việc quản lý tài sản công.
Các điểm mới trong Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024
1. Cập nhật về trách nhiệm giám sát của cộng đồng
Một trong những điểm mới quan trọng trong Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024 là quy định về vai trò giám sát của cộng đồng đối với việc sử dụng tài sản công. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với các tổ chức đoàn thể có trách nhiệm tham gia giám sát việc quản lý sử dụng tài sản công. Là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo sự minh bạch cùng trách nhiệm giải trình của các cơ quan, tổ chức nhà nước trong việc quản lý tài sản công.
2. Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức
Luật cũng nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong việc quản lý sử dụng tài sản công. Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra vi phạm trong việc sử dụng tài sản công. Tăng cường sự minh bạch rõ ràng trong việc xác định trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức trong việc bảo vệ sử dụng tài sản công.
3. Quy định chi tiết về xử lý vi phạm
Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024 đã bổ sung các quy định chi tiết về xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến tài sản công. Các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm việc sử dụng tài sản công vào mục đích cá nhân, cho thuê, chuyển nhượng trái phép hay làm hư hỏng tài sản công. Tạo ra cơ chế xử lý chặt chẽ hơn đối với những vi phạm đảm bảo rằng tài sản công được sử dụng đúng mục đích mà hiệu quả.
4. Cải tiến quy trình xử lý tài sản công
Một trong những điểm đáng chú ý trong Luật 2024 là sự cải tiến trong quy trình xử lý tài sản công không còn sử dụng hay không có khả năng tiếp tục sử dụng. Đã được đơn giản hóa rõ ràng hơn giúp các cơ quan, tổ chức dễ dàng thực hiện việc xử lý tài sản công theo đúng quy định đồng thời tránh được những lãng phí không đáng có.
Quy định về quản lý tài sản công tại các cơ quan nhà nước
1. Phân loại tài sản công
Các cơ quan nhà nước cần phân loại tài sản công một cách rõ ràng để có phương án quản lý phù hợp. Tài sản công có thể được chia thành các loại như tài sản chuyên dùng, tài sản không chuyên dùng, tài sản phải thanh lý hay tài sản có thể chuyển nhượng. Giúp các cơ quan nhà nước dễ dàng thực hiện việc quản lý sử dụng tài sản công hiệu quả hơn.
2. Thẩm quyền với quy trình quyết định mua sắm, thuê tài sản công
Một thay đổi quan trọng trong Luật là quy định về thẩm quyền quyết định mua sắm, thuê tài sản công. Các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền sẽ phải tuân thủ quy trình đấu thầu kiểm tra kỹ lưỡng các tài sản trước khi quyết định mua sắm hay thuê. Nhằm hạn chế tình trạng tham nhũng lãng phí khi sử dụng ngân sách Nhà nước để đầu tư vào tài sản công.
Những thách thức trong việc thực thi Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công
Mặc dù Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024 đã được cập nhật với nhiều điểm mới nhưng việc thực thi luật này trên thực tế vẫn gặp không ít thách thức. Một trong những thách thức lớn là công tác giám sát còn thiếu chặt chẽ ở một số địa phương khiến cho việc quản lý tài sản công chưa thật sự hiệu quả. Hơn nữa ý thức chấp hành pháp luật của một số cơ quan, tổ chức với cá nhân vẫn còn hạn chế dẫn đến tình trạng lãng phí tài sản công hay sử dụng không đúng mục đích.
Một khó khăn khác là hệ thống thông tin về tài sản công vẫn chưa đầy đủ minh bạch. Mặc dù Luật đã quy định việc xây dựng vận hành hệ thống thông tin về tài sản công nhưng vẫn còn nhiều cơ quan, đơn vị chưa hoàn thành công tác này. Việc thiếu thông tin chính xác kịp thời về tài sản công là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự lãng phí thất thoát tài sản.
Luật Quản lý Sử dụng Tài Sản Công 2024 là một bước tiến quan trọng trong cải thiện công tác quản lý tài sản công tại Việt Nam. Các quy định mới của luật giúp tăng cường sự minh bạch, trách nhiệm, hiệu quả trong việc sử dụng tài sản công. Tuy nhiên để luật thực sự đi vào cuộc sống rất cần có sự đồng lòng quyết tâm của các cơ quan với tổ chức cùng cá nhân tuân thủ các quy định của pháp luật.