Tài sản công là tài sản thuộc sở hữu của Nhà nước. Được hình thành từ ngân sách Nhà nước hay các nguồn tài chính khác. Quản lý sử dụng tài sản công đúng quy định có vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo tài chính công minh bạch, hiệu quả, bảo vệ tài sản của Nhà nước với lợi ích của người dân. Để quản lý tài sản công một cách hiệu quả Việt Nam đã ban hành Luật Quản lý sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14 nhằm quy định rõ ràng minh bạch về việc sử dụng tài sản công trong khu vực Nhà nước.
Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về Luật Quản lý, sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14, các quy định quan trọng của luật, sự thay đổi, cải tiến trong quản lý tài sản công hiện nay.
1. Luật Quản Lý, Sử Dụng Tài Sản Công Số 15/2017/QH14
Luật Quản lý, sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14 được Quốc hội Việt Nam thông qua ngày 21 tháng 11 năm 2017 có hiệu lực từ 01 tháng 01 năm 2018. Thay thế cho Nghị định số 74/2014/NĐ-CP quy định cụ thể về việc quản lý sử dụng tài sản công của Nhà nước nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và tiết kiệm trong sử dụng tài sản của Nhà nước.
2. Mục Tiêu với Phạm Vi Điều Chỉnh của Luật
Luật Quản lý sử dụng tài sản công 2017 có mục tiêu chính là
-
Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công đảm bảo tài sản công được sử dụng một cách hợp lý có hiệu quả tránh lãng phí.
-
Đảm bảo minh bạch bằng cách tạo ra cơ chế kiểm soát, giám sát việc sử dụng tài sản công một cách công khai, minh bạch.
-
Bảo vệ lợi ích Nhà nước với cộng đồng đảm bảo rằng tài sản công được sử dụng đúng mục đích, phục vụ lợi ích chung của xã hội.
Phạm vi điều chỉnh của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công bao gồm
-
Tài sản của Nhà nước (bao gồm đất đai, tài sản gắn liền với đất, các tài sản khác).
-
Quy định về việc quản lý, khai thác, sử dụng, bảo vệ xử lý tài sản công trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị Nhà nước.
3. Các Quy Định Chính Của Luật Quản Lý, Sử Dụng Tài Sản Công
3.1. Khái Niệm Tài Sản Công
Tài sản công là tài sản thuộc quyền sở hữu của Nhà nước bao gồm
-
Tài sản hiện có của Nhà nước bao gồm đất đai, tài sản trên đất (nhà cửa, công trình xây dựng), máy móc, phương tiện giao thông, v.v.
-
Tài sản hình thành từ ngân sách Nhà nước hoặc các nguồn tài chính khác, không phải của cá nhân hay tổ chức.
3.2. Quản Lý Tài Sản Công
-
Các cơ quan, tổ chức nhà nước có trách nhiệm quản lý tài sản công trong phạm vi mình phụ trách đảm bảo việc sử dụng tài sản công có hiệu quả đúng mục đích.
-
Các cơ quan, đơn vị phải xây dựng quy trình, kế hoạch sử dụng tài sản công đồng thời tiến hành kiểm tra, đánh giá định kỳ về tình trạng sử dụng tài sản công.
3.3. Chuyển nhượng cho thuê tài sản công
-
Chuyển nhượng tài sản công chỉ thực hiện khi có sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền phải tuân thủ các quy định về đấu giá, bảo đảm tính công khai, minh bạch.
-
Việc cho thuê tài sản công phải bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật về quản lý bảo vệ tài sản công bao gồm hợp đồng cho thuê rõ ràng đúng quy định.
3.4. Sử Dụng Tài Sản Công
Tài sản công phải được sử dụng đúng mục đích có hiệu quả. Cụ thể
-
Cơ quan Nhà nước không được chuyển nhượng, cho thuê hoặc sử dụng tài sản công vào mục đích không liên quan đến công việc Nhà nước.
-
Kiểm tra, giám sát việc sử dụng tài sản công để tránh tình trạng tham nhũng, lãng phí hay sử dụng không đúng mục đích.
3.5. Xử Lý Tài Sản Công
Khi tài sản công không còn giá trị sử dụng hoặc bị hư hỏng, các cơ quan, đơn vị cần xử lý tài sản công theo các hình thức như bán, thanh lý, chuyển nhượng hoặc tiêu hủy, nhưng phải đảm bảo tính hợp pháp tiết kiệm.
4. Tầm Quan Trọng của Luật Quản Lý, Sử Dụng Tài Sản Công
Luật Quản lý sử dụng tài sản công có ý nghĩa quan trọng trong việc
-
Tăng cường tính minh bạch công khai quy định rõ ràng về việc quản lý sử dụng tài sản công giúp công chúng với các cơ quan kiểm toán dễ dàng theo dõi giám sát.
-
Bảo vệ tài sản Nhà nước. Cơ quan chức năng có thể kiểm soát việc sử dụng tài sản công tránh lãng phí hoặc sử dụng sai mục đích.
-
Chống tham nhũng lãng phí. Các quy định về kiểm tra giám sát tài sản công giúp phát hiện sớm các hành vi tham nhũng hay sử dụng tài sản công không hợp pháp.
5. Xử Phạt Vi Phạm Luật Quản Lý, Sử Dụng Tài Sản Công
Các hành vi vi phạm Luật Quản lý, sử dụng tài sản công có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy theo mức độ vi phạm. Các vi phạm có thể bị xử lý bao gồm
-
Lãng phí tài sản công sử dụng tài sản công không đúng mục đích, gây thiệt hại.
-
Tham nhũng tài sản công như tham ô, chiếm đoạt tài sản công của Nhà nước.
-
Vi phạm các quy trình quản lý tài sản công cung cấp thông tin không chính xác, gian lận trong việc chuyển nhượng, cho thuê tài sản công.
Mức phạt có thể dao động từ phạt tiền cho đến hình phạt tù đối với các hành vi tham nhũng, gian lận tài sản công nghiêm trọng.
Luật Quản lý sử dụng tài sản công số 15/2017/QH14 là một văn bản pháp lý quan trọng nhằm đảm bảo việc quản lý sử dụng tài sản công của Nhà nước được hiệu quả, tiết kiệm lại minh bạch. Các quy định của luật này không chỉ giúp bảo vệ tài sản Nhà nước còn góp phần vào công tác phòng chống tham nhũng lãng phí trong các cơ quan, tổ chức nhà nước.