Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, mối liên hệ giữa con người với động vật ngày càng trở nên chặt chẽ hơn. Những vấn đề liên quan đến sức khỏe động vật với bảo vệ động vật cũng như các bệnh dịch từ động vật sang người đã trở thành mối quan tâm lớn không chỉ của các chuyên gia mà còn của các cơ quan chức năng. Luật thú y là một trong những công cụ pháp lý quan trọng để điều chỉnh quản lý các vấn đề này đảm bảo sự an toàn phát triển bền vững trong ngành chăn nuôi bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về luật thú y bao gồm nội dung của Luật Thú Y số 79/2015/QH13 và những quy định mới nhất trong lĩnh vực này.
1. Luật Thú Y Là Gì
Luật thú y là bộ luật được ban hành nhằm điều chỉnh các hoạt động liên quan đến việc chăm sóc bảo vệ sức khỏe phòng ngừa bệnh tật cho động vật bao gồm cả các bệnh truyền nhiễm có thể lây lan từ động vật sang người. Mục tiêu của luật thú y là bảo vệ sức khỏe cộng đồng duy trì sự an toàn trong ngành chăn nuôi và thương mại động vật đồng thời kiểm soát các dịch bệnh ngăn ngừa những rủi ro tiềm ẩn từ động vật.
Các quy định trong luật thú y không chỉ áp dụng cho các cơ sở chăn nuôi, trang trại còn điều chỉnh các hoạt động liên quan đến nhập khẩu, xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật cùng các vấn đề an toàn thực phẩm từ động vật.
2. Luật Thú Y Số 79/2015/QH13
Luật Thú Y số 79/2015/QH13 được Quốc hội Việt Nam thông qua ngày 19 tháng 6 năm 2015 có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2016. Là một trong những bước tiến quan trọng trong việc quản lý bảo vệ sức khỏe động vật cũng như phòng chống dịch bệnh lây truyền từ động vật sang người.
Các nội dung chính trong Luật Thú Y số 79/2015/QH13 bao gồm
-
Chăm sóc và bảo vệ động vật. Luật quy định rõ các nghĩa vụ của chủ động vật trong việc chăm sóc bảo vệ động vật của mình. Bao gồm các biện pháp đảm bảo sức khỏe cho động vật đảm bảo vệ sinh trong môi trường sống của chúng áp dụng các phương pháp phòng ngừa bệnh tật hiệu quả.
-
Phòng chống dịch bệnh. Luật quy định các biện pháp phòng ngừa phát hiện kiểm soát dịch bệnh cho động vật. Đặc biệt quan trọng trong việc ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm có thể lây sang người như cúm gia cầm, dịch tả lợn, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác.
-
Quản lý hoạt động sản xuất tiêu thụ sản phẩm động vật. Giúp kiểm soát chất lượng các sản phẩm động vật như thịt, sữa, trứng, da lông, đảm bảo an toàn thực phẩm ngăn ngừa việc sử dụng sản phẩm động vật bị nhiễm bệnh.
-
Kiểm soát giống động vật. Luật quy định rõ các yêu cầu đối với việc nhập khẩu với xuất khẩu giống động vật bao gồm việc kiểm tra sức khỏe động vật giống với các chứng nhận cần thiết để ngăn ngừa dịch bệnh.
-
Quản lý thuốc thú y và hóa chất. Đảm bảo các loại thuốc, hóa chất sử dụng trong thú y phải được kiểm soát chặt chẽ tránh tình trạng sử dụng thuốc giả, thuốc kém chất lượng gây hại cho động vật với người tiêu dùng.
3. Luật Thú Y Mới Nhất Những Quy Định Cập Nhật
Tính đến thời điểm hiện tại Luật Thú Y số 79/2015/QH13 vẫn là bản luật cơ bản điều chỉnh lĩnh vực thú y tại Việt Nam. Tuy nhiên, luật này liên tục được cập nhật điều chỉnh qua các nghị định, thông tư hướng dẫn để phù hợp với tình hình thực tế đáp ứng các yêu cầu quốc tế.
Các nội dung mới nhất trong quy định pháp lý về thú y bao gồm
-
Quản lý dịch bệnh động vật. Các biện pháp phòng chống dịch bệnh được quy định ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt đối với các dịch bệnh nguy hiểm như dịch tả lợn châu Phi hay cúm gia cầm. Các quy định này nhấn mạnh sự cần thiết phải có hệ thống giám sát chặt chẽ kịp thời phát hiện xử lý dịch bệnh đồng thời nâng cao công tác tuyên truyền đào tạo về bảo vệ sức khỏe động vật.
-
Quy định về thuốc thú y. Các sản phẩm thuốc thú y hiện nay được yêu cầu phải có giấy chứng nhận chất lượng và nguồn gốc rõ ràng. Chính phủ cũng yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra giám sát việc sử dụng thuốc thú y trong chăn nuôi nhằm hạn chế việc sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc với thuốc cấm.
-
Bảo vệ động vật hoang dã. Các quy định mới cũng đặc biệt chú trọng đến bảo vệ động vật hoang dã ngừng các hoạt động săn bắt buôn bán trái phép động vật hoang dã giúp bảo vệ sự đa dạng sinh học bảo tồn các loài động vật quý hiếm.
-
Quy định về an toàn thực phẩm. Trong những năm gần đây các quy định về kiểm soát an toàn thực phẩm từ động vật đã trở nên nghiêm ngặt hơn. Chính phủ yêu cầu các cơ sở chế biến thực phẩm động vật phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm bảo vệ người tiêu dùng khỏi nguy cơ ngộ độc hay bệnh tật.
4. Những Thách Thức và Cơ Hội Trong Việc Thực Thi Luật Thú Y
Mặc dù Luật Thú Y và các nghị định, thông tư hướng dẫn đã cung cấp một khuôn khổ pháp lý vững chắc để quản lý lĩnh vực thú y tuy nhiên vẫn còn một số thách thức trong việc thực thi
-
Hạ tầng quản lý còn yếu. Việc triển khai giám sát các quy định về thú y ở một số vùng nông thôn và khu vực biên giới vẫn gặp nhiều khó khăn do thiếu hụt nhân lực và trang thiết bị.
-
Thiếu nhận thức của người dân. Mặc dù các quy định về chăm sóc bảo vệ động vật đã được xây dựng, nhưng nhận thức của người dân về vai trò và tầm quan trọng của luật thú y chưa được đầy đủ đặc biệt là ở những nơi có tập quán chăn nuôi truyền thống.
Tuy nhiên cơ hội cũng rất lớn khi ngành thú y đang dần phát triển mạnh mẽ được sự quan tâm nhiều hơn từ các cơ quan nhà nước với cộng đồng. Việc cải thiện quy trình quản lý nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe động vật an toàn thực phẩm sẽ đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Luật thú y đóng một vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe động vật với cả bảo vệ người dân khỏi các dịch bệnh truyền nhiễm từ động vật nhờ đó đảm bảo an toàn thực phẩm. Việc hiểu rõ với thực thi đúng các quy định của Luật Thú Y số 79/2015/QH13 và những cập nhật mới nhất là cần thiết để tạo ra môi trường an toàn phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi sản xuất động vật.