Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là một trong những loại thuế quan trọng. Giúp nhà nước điều tiết nền kinh tế đảm bảo công bằng trong các hoạt động kinh doanh. Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp số 14/2008/QH12 được Quốc hội thông qua vào năm 2008, đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc trong việc thu thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp. Sau một thời gian Luật này đã trải qua nhiều lần sửa đổi bổ sung để phù hợp hơn với tình hình kinh tế, tạo thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp cũng như hội nhập của nền kinh tế Việt Nam.
Mới đây vào năm 2023 một văn bản hợp nhất của Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp đã được ban hành. Giúp dễ dàng theo dõi và áp dụng các quy định pháp luật một cách đầy đủ chính xác.
1. Mục Đích và Phạm Vi Điều Chỉnh Của Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp
Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp được xây dựng với mục đích điều chỉnh thuế đối với các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh. Mục tiêu chính là để đảm bảo các doanh nghiệp đóng góp công bằng vào ngân sách nhà nước và duy trì sự công bằng trong các hoạt động cạnh tranh.
-
Đối tượng áp dụng: Tất cả các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động sản xuất và kinh doanh tại Việt Nam đều phải tuân thủ quy định của Luật này. Bao gồm các doanh nghiệp trong nước và các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các tổ chức kinh tế, hợp tác xã, liên doanh, công ty TNHH, công ty cổ phần.
-
Phạm vi điều chỉnh: Luật điều chỉnh các vấn đề liên quan đến việc tính thuế thu nhập doanh nghiệp, kê khai thuế, mức thuế suất, các ưu đãi thuế và các chế độ liên quan đến việc giám sát và kiểm tra thuế.
2. Thu Nhập Chịu Thuế và Cách Tính Thuế
Theo quy định của Luật, thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp là tổng thu nhập mà doanh nghiệp có được từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp. Tuy nhiên, để tính thuế TNDN, các doanh nghiệp sẽ được trừ đi các chi phí hợp lý liên quan đến sản xuất và kinh doanh, như chi phí nguyên liệu, nhân công, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí khấu hao tài sản cố định, các chi phí khác.
-
Thu nhập chịu thuế: Là tổng thu nhập từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sau khi trừ đi các chi phí hợp lý theo quy định của pháp luật.
-
Chi phí hợp lý: Là những chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất, kinh doanh bao gồm chi phí sản xuất, chi phí vật liệu, chi phí thuê mặt bằng, chi phí nhân sự, chi phí nghiên cứu và phát triển.
3. Thuế Suất và Các Ưu Đãi Thuế
-
Thuế suất tiêu chuẩn: Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp quy định mức thuế suất tiêu chuẩn là 22% đối với thu nhập của doanh nghiệp. Tuy nhiên, mức thuế suất này có thể thay đổi tuỳ thuộc vào từng ngành nghề và khu vực đầu tư.
-
Ưu đãi thuế: Các doanh nghiệp đầu tư vào các ngành, lĩnh vực ưu tiên như công nghệ cao, năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường, đầu tư vào các khu vực kinh tế khó khăn sẽ được hưởng ưu đãi thuế. Các ưu đãi này có thể bao gồm giảm thuế suất, miễn thuế trong một thời gian nhất định hoặc giảm thuế theo mức tỷ lệ nhất định.
4. Phương Pháp Kê Khai và Nộp Thuế
Các doanh nghiệp phải kê khai và nộp thuế TNDN theo kỳ bao gồm cả khai thuế theo quý hoặc theo năm. Việc kê khai và nộp thuế phải được thực hiện đúng hạn, doanh nghiệp có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ thông tin về thu nhập và chi phí khi làm báo cáo thuế.
-
Kê khai thuế: Các doanh nghiệp phải kê khai thuế theo các mẫu biểu quy định và gửi hồ sơ khai thuế đến cơ quan thuế quản lý.
-
Nộp thuế: Doanh nghiệp phải nộp thuế đầy đủ và đúng hạn theo quy định. Việc nộp thuế có thể thực hiện thông qua hệ thống ngân hàng hoặc trực tiếp tại cơ quan thuế.
5. Sự Thay Đổi Mới Trong Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp 2023
Một trong những thay đổi quan trọng trong Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp 2023 là việc giảm thuế suất cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là một bước đi để khuyến khích các doanh nghiệp nhỏ phát triển, đồng thời giúp giảm bớt gánh nặng thuế cho các doanh nghiệp mới thành lập.
-
Thuế suất cho doanh nghiệp nhỏ và vừa: Mức thuế suất giảm xuống còn 20% cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp các doanh nghiệp này có cơ hội phát triển tốt hơn.
-
Giảm thuế cho doanh nghiệp trong khu vực đặc biệt: Các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực khó khăn hoặc các ngành ưu tiên sẽ được hưởng mức thuế suất thấp hơn so với mức thuế suất tiêu chuẩn.
Luật Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp là một công cụ quan trọng trong hệ thống thuế của Việt Nam. Giúp điều tiết nền kinh tế tạo ra sự công bằng trong các hoạt động kinh doanh. Các doanh nghiệp cần nắm vững các quy định của Luật Thuế TNDN để đảm bảo tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ thuế đồng thời tận dụng các ưu đãi thuế để tối ưu hóa chi phí với phát triển bền vững.