Trong hệ thống pháp luật Việt Nam Luật Xử lý vi phạm hành chính đóng vai trò quan trọng trong điều chỉnh các hành vi vi phạm pháp luật nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Từ khi ban hành lần đầu vào năm 2012 luật đã trải qua nhiều lần sửa đổi bổ sung để phù hợp với tình hình thực tiễn. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về luật hiện hành, những điểm mới đáng chú ý, phạm vi điều chỉnh của luật.
Tổng Quan Về Luật Xử Lý Vi Phạm Hành Chính
Luật Xử lý vi phạm hành chính được Quốc hội thông qua lần đầu vào ngày 20/6/2012, có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Luật quy định về nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục xử lý vi phạm hành chính và các biện pháp xử lý hành chính.
Đến nay, luật đã được sửa đổi, bổ sung bởi:
-
Luật số 67/2020/QH14: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, có hiệu lực từ ngày 1/1/2022.
-
Văn bản hợp nhất số 20/VBHN-VPQH: Hợp nhất các văn bản luật liên quan, ban hành ngày 29/12/2022, có hiệu lực từ ngày 1/7/2023.
Những Điểm Mới Trong Luật Xử Lý Vi Phạm Hành Chính 2022
Luật sửa đổi năm 2020, có hiệu lực từ năm 2022, đã bổ sung và điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng:
1. Tăng Mức Phạt Tiền Tối Đa
Luật quy định mức phạt tiền tối đa đối với tổ chức bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân cho cùng một hành vi vi phạm hành chính.
2. Bổ Sung Các Biện Pháp Xử Lý Hành Chính
Luật bổ sung các biện pháp xử lý hành chính như:
-
Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn.
-
Đình chỉ hoạt động có thời hạn.
3. Quy Định Rõ Về Thời Hiệu Xử Phạt
Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được quy định cụ thể:
-
1 năm đối với hầu hết các hành vi vi phạm hành chính.
-
2 năm đối với các lĩnh vực như: kế toán, hóa đơn, thuế, bảo hiểm, xây dựng, môi trường, đất đai, xuất bản, v.v.
4. Mở Rộng Đối Tượng Bị Xử Phạt
Luật mở rộng đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính bao gồm:
-
Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi bị xử phạt về hành vi vi phạm hành chính do cố ý.
-
Người từ đủ 16 tuổi trở lên bị xử phạt về mọi hành vi vi phạm hành chính.
-
Tổ chức trong và ngoài nước vi phạm hành chính trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam.
Phạm Vi Điều Chỉnh Của Luật
Luật quy định về:
-
Nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính: Bảo đảm công bằng, khách quan, đúng pháp luật.
-
Thẩm quyền xử phạt: Xác định rõ cơ quan, người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.
-
Thủ tục xử phạt: Quy định trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính.
-
Biện pháp xử lý hành chính: Bao gồm cảnh cáo, phạt tiền, tước quyền sử dụng giấy phép, đình chỉ hoạt động, v.v.
Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành đã có những điều chỉnh quan trọng để phù hợp với thực tiễn quản lý nhà nước. Nắm rõ các quy định của luật sẽ giúp cá nhân, tổ chức hiểu với tuân thủ pháp luật góp phần xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương.