Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng cùng với biến động toàn cầu khiến môi trường chính trị pháp luật ngày càng trở nên quan trọng với mọi doanh nghiệp. Là hệ thống bao quát vận hành đất nước từ luật pháp đến thể chế chính trị, chính sách của chính phủ. Mỗi thay đổi chính sách hay quy định pháp luật đều tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh với chiến lược marketing.
1. Môi trường chính trị pháp luật là gì
Môi trường chính trị pháp luật bao gồm hệ thống luật pháp, các cơ quan nhà nước, chính phủ với cấu trúc quyền lự cùng các nhóm có ảnh hưởng đến việc hình thành với cả vận hành luật pháp. Yếu tố này kiểm soát cách thức doanh nghiệp tồn tại hoạt động trong thị trường. Nó có thể hoạt động theo hai chiều như hỗ trợ sự phát triển hay hạn chế phạm vi hoạt động.
Chính sách của chính phủ như ưu đãi thuế, hỗ trợ doanh nghiệp, quy định về đầu tư nước ngoài hay ngược lại— hạn chế ngành nghề cho nhà đầu tư nước ngoài có thể tạo ra cơ hội hoặc rủi ro với từng doanh nghiệp. Vì vậy doanh nghiệp cần nắm vững môi trường chính trị – pháp luật để chủ động xây dựng chiến lược phù hợp.
2. Ví dụ về môi trường chính trị pháp luật
Ví dụ trong ngành sữa
Chính sách hỗ trợ đầu tư trong nước vào chăn nuôi bò sữa ảnh hưởng lớn đến ngành sữa. Việc Nhà nước ưu tiên hỗ trợ về thuế, đất đai, xúc tiến tiêu thụ đã góp phần thúc đẩy mạnh mẽ các doanh nghiệp sữa trong nước. Ngược lại nếu áp dụng thuế nhập khẩu cao với máy móc thì doanh nghiệp nước ngoài sẽ gặp khó khăn dẫn đến tạo cơ hội cho nền sản xuất nội địa phát triển.
Ví dụ trong ngành du lịch
Chính phủ có thể miễn thị thực cho khách quốc tế trong mùa cao điểm thúc đẩy lượng khách du lịch tăng nhanh. Đổi lại khi tăng cường an ninh hoặc siết chặt luật visa khiến hoạt động du lịch có thể chịu ảnh hưởng tiêu cực, doanh nghiệp phải điều chỉnh kế hoạch đầu tư hay quảng bá.
3. Môi trường chính trị pháp luật ở Việt Nam
Tại Việt Nam môi trường chính trị pháp luật đặc trưng bởi
-
Sự ổn định chính trị cao cùng chính sách thân thiện từ đó tạo niềm tin cho nhà đầu tư.
-
Luật pháp ngày càng hoàn thiện như Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Đầu tư với Luật Giá giúp môi trường kinh doanh minh bạch.
-
Các cơ quan quyền lực như Quốc hội, Chính phủ, bộ ngành liên tục ban hành nghị định, thông tư; doanh nghiệp cần theo dõi thường xuyên để thích ứng.
-
Hợp tác quốc tế qua các hiệp định thương mại như CPTPP, EVFTA sẽ tạo cơ hội nhưng cũng đòi hỏi tuân thủ tiêu chuẩn cao về chất lượng, môi trường lao động.
4. Vai trò của môi trường chính trị pháp luật trong marketing
Marketing không chỉ là tạo ra với phân phối sản phẩm còn phải đảm bảo hoạt động phù hợp với chính sách luật pháp. Môi trường chính trị pháp luật trong marketing ảnh hưởng ở nhiều khía cạnh
-
Quảng cáo với truyền thông phải tuân thủ sắc bén với luật quảng cáo bảo vệ người tiêu dùng tránh bị xử phạt.
-
Chiến lược tiếp thị cần lưu ý đến pháp luật cạnh tranh như không dùng quảng cáo sai sự thật hay gây nhiễu loạn thị trường.
-
Quy định về bảo vệ dữ liệu người tiêu dùng đòi hỏi doanh nghiệp phải minh bạch rồi cả tuân thủ trong chiến lược thu thập thông tin.
Ví dụ, luật bảo vệ dữ liệu yêu cầu doanh nghiệp cảnh báo rõ ràng khi thu thập thông tin khách hàng. Nếu không thì họ có thể bị xử phạt ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.
5. Môi trường chính trị pháp luật trong kinh doanh
Đây là yếu tố then chốt hình thành chiến lược quyết định đầu tư của doanh nghiệp. Nó bao gồm
-
Luật pháp quốc gia như Luật Doanh nghiệp 2020, Luật đầu tư, Luật lao động, Luật Giá…
-
Chính sách vĩ mô như thuế, tín dụng, thủ tục hải quan, chính sách xuất nhập khẩu…
-
Tính ổn định chính trị giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn.
-
Hội nhập quốc tế bằng luật thương mại tự do đặt ra tiêu chuẩn cao buộc doanh nghiệp vươn tới để không bị tụt hậu.
Ví dụ từ tư vấn doanh nghiệp cho thấy nhà đầu tư nước ngoài mong muốn quốc gia có quyền sở hữu trí tuệ được bảo hộ, pháp luật kinh doanh minh bạch ổn định. Nếu luật pháp không đủ mạnh họ có thể quay lưng ngay cả khi chính trị ổn định.
6. Ảnh hưởng cụ thể đến hoạt động doanh nghiệp
-
Chi phí sản xuất, tiếp cận thị trường: Lãi suất với tỷ giá ảnh hưởng đến chi phí vay cũng như nhập khẩu nguyên liệu.
-
Tuân thủ quản trị nội bộ: Doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống tuân thủ phòng chống rủi ro pháp lý.
-
Chiến lược tiếp thị thân thiện luật pháp: phải đảm bảo tuân thủ quy định về quảng cáo, không gian mạng, bảo vệ người tiêu dùng.
Không tuân thủ có thể dẫn đến quy định xử phạt, tước giấy phép, ảnh hưởng hình ảnh thậm chí hậu quả pháp lý với lãnh đạo.
7. Doanh nghiệp nên thích nghi như thế nào
Theo dõi thường xuyên để cập nhật
Luật, nghị định với thông tư được cập nhật nhanh chóng. Doanh nghiệp cần theo dõi các trang chính thức, bộ ngành để không bị lạc nhịp với quy định mới.
Xây dựng đội pháp chế nội bộ
Có bộ phận pháp chế chuyên đề cập luật với rà soát rủi ro rồi cả đưa ra cảnh báo sớm cho lãnh đạo.
Hợp tác với chuyên gia
Tận dụng tư vấn từ luật sư, hiệp hội ngành nghề để nắm rõ chính sách ưu đãi, dạng ngành nghề đầu tư…
Lên kế hoạch dự phòng
Đặc biệt với thị trường quốc tế, thay đổi chính trị hay luật pháp có thể xảy ra bất ngờ. Doanh nghiệp nên xây dựng kịch bản ứng phó.
Môi trường chính trị pháp luật là cơ sở định hình từng hành vi của doanh nghiệp. Ảnh hưởng của nó không chỉ ở pháp lý còn ở chi phí, uy tín, chiến lược cùng tính phát triển bền vững. Việc chủ động nghiên cứu, theo dõi với phân tích môi trường này sẽ giúp doanh nghiệp vừa tuân thủ pháp luật tốt vừa khai thác cơ hội để phát triển.
Vận dụng tốt yếu tố chính trị pháp luật chính là yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp thích ứng thành công trong môi trường đầy biến động hiện nay.