Sau khi Luật Chứng khoán số 54 năm 2019 có hiệu lực từ đầu năm 2021 Chính phủ ban hành Nghị định 155 2020 quy định chi tiết thi hành một số điều quan trọng của luật Mục tiêu chính của nghị định là làm rõ phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng và trách nhiệm của các bên trong thị trường chứng khoán.
Phạm vi điều chỉnh của nghị định 155
Nghị định này quy định chi tiết thi hành nhiều điều của luật liên quan đến phát hành chứng khoán đăng ký niêm yết giao dịch quản trị công ty đại chúng lưu ký và bù trừ thanh toán Ngoài ra nghị định không điều chỉnh các nội dung như chứng khoán phái sinh ngoại trừ những nội dung liên quan bù trừ thanh toán do trung tâm lưu ký và bù trừ chứng khoán quốc gia đảm nhiệm. Điều này giúp tập trung vào các khía cạnh thiết yếu trong hoạt động chứng khoán cơ bản.
Các điểm mới quan trọng
Nghị định tiếp tục củng cố cơ chế bảo hộ nhà đầu tư thông qua quy định mở tài khoản phong tỏa cho đợt chào bán cổ phiếu ra công chúng gồm cả cổ phiếu cổ đông hiện hữu Bên cạnh đó điều kiện chào bán lần đầu của công ty quản lý quỹ và công ty chứng khoán được điều chỉnh cụ thể về tổng giá trị cổ phiếu tối thiểu và yêu cầu giám sát từ ngân hàng Thời gian thực hiện tài khoản phong tỏa được quy định rõ giúp giảm thiểu rủi ro gian lận tài chính.
Nghị định cũng quy định cụ thể trình tự hồ sơ đăng ký niêm yết, điều kiện duy trì tư cách công ty đại chúng đồng thời bổ sung cơ chế xử lý khi công ty không còn đáp ứng điều kiện trở thành công ty đại chúng.
Tổ chức lưu ký và bù trừ
Một phần quan trọng của nghị định liên quan đến hoạt động lưu ký và bù trừ chứng khoán Nghị định quy định chi tiết về điều kiện để thành viên lưu ký và thành viên bù trừ được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn về hạ tầng công nghệ thông tin tổ chức nhân sự Ngoài ra về thủ tục đình chỉ thu hồi giấy phép trong trường hợp vi phạm cũng được quy định chặt chẽ đảm bảo an toàn hoạt động trong hệ thống lưu ký và bù trừ giao dịch chứng khoán.
Hiệu lực thi hành và thay thế văn bản trước
Nghị định 155 được ký ban hành ngày cuối cùng của năm 2020 và có hiệu lực từ ngày đầu năm 2021 Nghị định này thay thế toàn bộ các nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán trước đây như nghị định 58 2012, 60 2015, 86 2016 và 71 2017 Qua đó tạo ra một cơ sở pháp lý thống nhất và đồng bộ phục vụ thực thi Luật 54 2019.
Dự thảo sửa đổi và hướng phát triển
Mới đây Bộ Tài chính đã đưa ra dự thảo sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 155 xây dựng trên cơ sở thực tiễn triển khai trong giai đoạn đầu Sau giai đoạn lấy ý kiến công chúng dự thảo này hướng đến sửa đổi một số cơ chế niêm yết chào bán đặc thù và nâng cao hiệu quả quản lý thị trường chứng khoán.
Tác động của nghị định đối với thị trường và nhà đầu tư
Nghị định giúp làm rõ nhiều quy trình hành chính giảm độ trễ trong thủ tục chào bán niêm yết đồng thời tăng cường khung pháp lý xử lý vi phạm ở khâu lưu ký bù trừ Điều này góp phần nâng cao niềm tin của nhà đầu tư xã hội hóa các dịch vụ chứng khoán và tạo điều kiện cho cơ chế thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh hơn.
Thách thức và lưu ý
Dù nghị định rất chi tiết tuy nhiên còn một số nội dung cần được hướng dẫn cụ thể qua thông tư và văn bản dưới luật Trong đó có thủ tục tài khoản phong tỏa chi tiết hồ sơ và trách nhiệm phối hợp giữa ngân hàng cơ quan chứng khoán và doanh nghiệp Phần lưu ký bù trừ cần hướng dẫn chuyên sâu về hệ thống công nghệ và khả năng kết nối liên thông giữa các tổ chức tham gia.
Nghị định 155 2020 Nghị định hướng dẫn Luật Chứng khoán hiện hành là văn bản quan trọng để triển khai luật một cách hiệu quả Nó làm rõ cơ chế chào bán niêm yết bảo vệ nhà đầu tư lưu ký và bù trừ giao dịch chứng khoán đồng thời thay thế các nghị định cũ tạo nền tảng pháp lý đồng bộ cho thị trường.
Bên cạnh đó dự thảo sửa đổi đang được hoàn thiện hướng tới nâng cao tính thực tiễn trong thi hành quy định Kết quả là thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng minh bạch hiệu quả và tiếp cận chuẩn mực quốc tế.