Sau khi Luật Ngân sách Nhà nước được thông qua thì các nghị định hướng dẫn thi hành là văn bản pháp lý quan trọng nhằm cụ thể hóa các quy định trong Luật. Tạo ra cơ sở pháp lý rõ ràng cùng thực tiễn để triển khai các hoạt động liên quan đến ngân sách nhà nước. Các nghị định này giúp hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc lập, phân bổ, sử dụng, kiểm soát giám sát ngân sách nhà nước từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính công.
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu về các nghị định hướng dẫn Luật Ngân sách Nhà nước với trọng tâm là các nghị định chính cùng tác động của chúng đối với công tác quản lý ngân sách nhà nước tại Việt Nam.
1. Nghị Định Số 60/2021/NĐ-CP Hướng Dẫn Luật Ngân sách Nhà nước
Ngày ban hành 21 tháng 6 năm 2021
Nghị định số 60/2021/NĐ-CP là nghị định hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Ngân sách Nhà nước cùng các quy định liên quan đến việc quản lý ngân sách, đặc biệt là các quy trình lập phân bổ ngân sách, kiểm soát ngân sách, giám sát ngân sách quy định về quyết toán ngân sách nhà nước.
Nội dung chính của Nghị định 60/2021/NĐ-CP
-
Nghị định này hướng dẫn chi tiết quy trình lập ngân sách từ các cấp cơ sở đến trung ương, quy định rõ các bước lập dự toán ngân sách, đánh giá phân bổ ngân sách cho các chương trình, dự án.
-
Nghị định quy định về việc giám sát ngân sách của các cơ quan kiểm toán, thanh tra, các tổ chức giám sát xã hội. Điều này giúp nâng cao tính minh bạch trong việc sử dụng ngân sách công.
-
Quy trình quyết toán ngân sách cũng được quy định trong nghị định, giúp các cơ quan chức năng dễ dàng thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả sử dụng ngân sách của các cơ quan, tổ chức.
-
Các cơ quan nhà nước phải công khai các thông tin về ngân sách, tạo điều kiện cho người dân cùng các tổ chức giám sát việc sử dụng ngân sách nhà nước.
2. Nghị Định Số 130/2020/NĐ-CP Hướng Dẫn Chi Tiết Việc Kiểm Soát Tài Sản, Thu Nhập
Ngày ban hành 30 tháng 10 năm 2020
Nghị định này được ban hành nhằm hướng dẫn chi tiết về việc kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, những người có chức vụ quyền hạn trong cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội. Giúp ngăn chặn tham nhũng cùng các hành vi vi phạm trong sử dụng ngân sách công.
Nội dung chính của Nghị định 130/2020/NĐ-CP
-
Nghị định này yêu cầu tất cả cán bộ, công chức với các đối tượng có chức vụ quyền hạn phải thực hiện kê khai tài sản, thu nhập của mình, quy định về các tài sản cần kê khai bao gồm bất động sản, tài sản có giá trị lớn, các nguồn thu nhập ngoài lương.
-
Các cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ tiến hành xác minh tài sản, thu nhập của các đối tượng kê khai. Điều này giúp phát hiện các dấu hiệu bất minh trong tài sản của cán bộ công chức từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.
-
Nghị định cũng yêu cầu công khai các thông tin kê khai tài sản của cán bộ, công chức để đảm bảo tính minh bạch tạo niềm tin cho người dân vào hệ thống tài chính công.
-
Nghị định này quy định các biện pháp bảo vệ người tố cáo tham nhũng với các hành vi liên quan đến tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức. Việc bảo vệ người tố cáo là yếu tố quan trọng trong công tác phòng chống tham nhũng lãng phí.
3. Nghị Định Số 83/2016/NĐ-CP Hướng Dẫn Luật Ngân sách Nhà nước về Việc Quyết Toán Ngân sách
Ngày ban hành 17 tháng 6 năm 2016
Nghị định này cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình quyết toán ngân sách nhà nước, đặc biệt là các bước kiểm tra xác nhận công khai kết quả quyết toán. Quy trình quyết toán giúp đảm bảo rằng các khoản chi tiêu ngân sách được thực hiện đúng mục đích hiệu quả.
Nội dung chính của Nghị định 83/2016/NĐ-CP
-
Quy trình quyết toán ngân sách sẽ bao gồm việc thu thập thông tin về chi tiêu ngân sách, kiểm tra các khoản chi với tổng hợp các báo cáo tài chính. Các báo cáo quyết toán sẽ được trình bày rõ ràng phải được các cơ quan chức năng kiểm tra, phê duyệt.
-
Các cơ quan nhà nước có trách nhiệm thực hiện quyết toán ngân sách theo từng cấp ngân sách từ ngân sách trung ương đến ngân sách các địa phương.
-
Nghị định quy định cách thức xử lý các khoản chi ngân sách sai phạm hay không hiệu quả, yêu cầu hoàn trả lại ngân sách cùng các biện pháp kỷ luật đối với các cá nhân hay cơ quan vi phạm.
4. Tác Động Của Các Nghị Định Hướng Dẫn Luật Ngân sách Nhà nước
a. Nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách
Các nghị định hướng dẫn giúp các cơ quan nhà nước với các tổ chức liên quan có cơ sở pháp lý rõ ràng hơn trong việc lập, phân bổ sử dụng ngân sách công. Giúp tránh tình trạng lãng phí, tham nhũng trong quản lý ngân sách nhà nước đảm bảo ngân sách được sử dụng đúng mục đích.
b. Tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý ngân sách
Với quy định công khai thông tin ngân sách kiểm soát tài sản, thu nhập, các nghị định hướng dẫn đã giúp nâng cao tính minh bạch trong việc sử dụng ngân sách công. Điều này tạo niềm tin cho người dân với các tổ chức giám sát trong việc theo dõi, đánh giá kiểm tra ngân sách nhà nước.
c. Phòng ngừa tham nhũng lãng phí
Các nghị định cũng đặt ra các quy định bảo vệ người tố cáo tham nhũng cùng các hành vi sử dụng ngân sách không hợp lý, qua đó giúp ngăn ngừa xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng trong bộ máy nhà nước.
Các nghị định hướng dẫn Luật Ngân sách Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong cụ thể hóa các quy định trong Luật. Từ đó tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc để quản lý ngân sách nhà nước hiệu quả hơn. Từ quy trình lập ngân sách, giám sát đến quyết toán ngân sách các nghị định này giúp nâng cao tính minh bạch hiệu quả giảm thiểu tham nhũng trong việc sử dụng ngân sách công. Đồng thời các quy định về bảo vệ người tố cáo kiểm soát tài sản giúp duy trì một môi trường tài chính công lành mạnh bền vững.