Trong hệ thống pháp lý của Việt Nam khái niệm “người đại diện theo pháp luật” là một thuật ngữ rất quen thuộc, đặc biệt trong các giao dịch liên quan đến doanh nghiệp, tổ chức. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của người này. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu về khái niệm “người đại diện theo pháp luật”, các quy định liên quan, các điều kiện để trở thành người đại diện theo pháp luật.
1. Người đại diện theo pháp luật là gì
Người đại diện theo pháp luật là cá nhân được tổ chức, doanh nghiệp ủy quyền, có quyền nghĩa vụ đại diện cho tổ chức trong các giao dịch pháp lý. Họ chịu trách nhiệm đối với các hành vi pháp lý của tổ chức mà họ đại diện. Khái niệm này áp dụng rộng rãi đối với các tổ chức như công ty, doanh nghiệp, hiệp hội, các tổ chức phi lợi nhuận.
Trong một công ty hoặc tổ chức, người đại diện theo pháp luật có thể là giám đốc, tổng giám đốc, một cá nhân được chỉ định theo quy định của luật pháp.
2. Người đại diện theo pháp luật tiếng Anh là gì
Trong tiếng Anh người đại diện theo pháp luật thường được dịch là legal representative. Thuật ngữ này chỉ người có thẩm quyền đại diện tổ chức hoặc doanh nghiệp trong các giao dịch, ký kết hợp đồng, xử lý các vấn đề pháp lý.
3. Quy định về người đại diện theo pháp luật
Theo quy định của pháp luật Việt Nam thì người đại diện theo pháp luật có quyền nghĩa vụ đại diện cho tổ chức hoặc doanh nghiệp trong các giao dịch, xử lý công việc liên quan đến quyền lợi nghĩa vụ của tổ chức đó. Các quy định này được xác định rõ trong Luật Doanh nghiệp 2020, cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành.
Điều 13 của Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rằng, người đại diện theo pháp luật phải là một trong các thành viên sáng lập, giám đốc, tổng giám đốc của công ty. Điều này có nghĩa là tổ chức, công ty phải chỉ định một người có đủ điều kiện pháp lý để đứng ra đại diện cho công ty trong mọi giao dịch.
4. Điều kiện làm người đại diện theo pháp luật
Để trở thành người đại diện theo pháp luật của tổ chức, cá nhân phải đáp ứng các điều kiện sau
-
Có năng lực pháp luật đầy đủ: Người đại diện phải là công dân Việt Nam hay người nước ngoài đã cư trú hợp pháp tại Việt Nam. Họ cần có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không bị hạn chế hay mất khả năng hành vi theo quyết định của cơ quan nhà nước.
-
Không thuộc đối tượng bị cấm đảm nhận chức vụ theo quy định của pháp luật: Điều này có thể bao gồm các cá nhân đang chịu án phạt hoặc không đáp ứng yêu cầu về đạo đức nghề nghiệp.
-
Được tổ chức ủy quyền hoặc bổ nhiệm chính thức: Trong trường hợp là doanh nghiệp người đại diện phải được ủy quyền qua quyết định của Hội đồng thành viên (đối với công ty TNHH) hay Đại hội cổ đông (đối với công ty cổ phần).
5. Trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật có một số trách nhiệm quan trọng bao gồm
-
Đại diện cho tổ chức trong các giao dịch pháp lý: Họ có quyền ký kết hợp đồng, tham gia các cuộc đàm phán, thỏa thuận, xử lý các vấn đề pháp lý của tổ chức.
-
Chịu trách nhiệm về các hành vi của tổ chức: Người đại diện phải chịu trách nhiệm về các hành vi pháp lý mà họ thực hiện nhân danh tổ chức.
-
Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức: Họ có nghĩa vụ bảo vệ quyền lợi với lợi ích hợp pháp của tổ chức mà họ đại diện bao gồm việc bảo vệ tài sản, quyền lợi về nhân sự, các vấn đề liên quan đến pháp lý.
6. Thẩm quyền của người đại diện theo pháp luật
Thẩm quyền của người đại diện theo pháp luật có thể khác nhau tùy thuộc vào loại hình tổ chức hay doanh nghiệp. Tuy nhiên người đại diện thông thường có quyền quyết định trong các vấn đề sau
-
Quản lý hoạt động tài chính, nhân sự: Quyết định về việc sử dụng nhân lực, quản lý tài sản tài chính của tổ chức.
-
Đại diện tổ chức với cơ quan nhà nước: Người đại diện có quyền làm việc với cơ quan nhà nước ký kết các tài liệu liên quan đến thủ tục hành chính.
-
Đại diện trong tranh chấp pháp lý: Người đại diện có thể đứng ra tham gia giải quyết các tranh chấp liên quan đến tổ chức.
7. Quyền và nghĩa vụ của người đại diện pháp luật
Người đại diện pháp luật có cả quyền và nghĩa vụ trong việc đảm bảo sự phát triển hợp pháp của tổ chức
-
Quyền hạn
-
Quyền đại diện cho tổ chức trong các giao dịch với bên thứ ba.
-
Quyền ký kết hợp đồng và giải quyết tranh chấp liên quan đến tổ chức.
-
-
Nghĩa vụ
-
Nghĩa vụ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức đảm bảo mọi hoạt động tuân thủ pháp luật.
-
Nghĩa vụ báo cáo và chịu trách nhiệm về các hành vi của tổ chức.
-
8. Đại diện pháp lý là gì
Đại diện pháp lý là hành vi mà một cá nhân hoặc tổ chức đại diện cho một cá nhân hoặc tổ chức khác trong các giao dịch pháp lý, ký kết hợp đồng, xử lý các vấn đề pháp lý. Đại diện pháp lý có thể bao gồm cả việc người đại diện thực hiện quyền lợi với nghĩa vụ của tổ chức trong các giao dịch cụ thể.
9. Người đại diện pháp luật có phải là giám đốc không
Giám đốc thường là người đại diện theo pháp luật của một công ty nhưng không phải lúc nào giám đốc cũng phải là người đại diện theo pháp luật. Căn cứ theo Điều lệ công ty có thể chỉ định một cá nhân khác chẳng hạn như Tổng Giám đốc làm người đại diện pháp luật thay giám đốc trong một số trường hợp.
10. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
Trong các công ty người đại diện theo pháp luật có thể là giám đốc, tổng giám đốc hay một cá nhân được chỉ định khác. Doanh nghiệp có thể lựa chọn một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật dựa vào loại hình tổ chức và yêu cầu của pháp luật.
11. Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH
Đối với công ty TNHH người đại diện theo pháp luật có thể là giám đốc hoặc tổng giám đốc, một cá nhân được Hội đồng thành viên bổ nhiệm. Người này có quyền đại diện công ty trong các giao dịch pháp lý và phải chịu trách nhiệm về hành động của công ty.
Người đại diện theo pháp luật đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong đảm bảo hoạt động hợp pháp của tổ chức, doanh nghiệp. Không chỉ có quyền đại diện trong các giao dịch pháp lý còn phải chịu trách nhiệm về hành vi của tổ chức. Việc hiểu rõ các quy định, quyền nghĩa vụ của người đại diện sẽ giúp tổ chức hoạt động hiệu quả lại tuân thủ pháp luật.