Trong môi trường làm việc thì nghỉ phép là quyền lợi quan trọng của người lao động nhằm giúp họ có thời gian nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động sau những ngày làm việc căng thẳng. Việc hiểu rõ về ngày nghỉ phép theo quy định của Luật Lao động giúp người lao động lẫn cả người sử dụng lao động biết rõ quyền lợi nghĩa vụ của mình. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định về ngày nghỉ phép với số ngày nghỉ phép theo Luật Lao động Việt Nam.
1. Ngày Nghỉ Phép Theo Quy Định Của Luật Lao Động
1.1 Quy Định Về Nghỉ Phép Hàng Năm
Theo Điều 113 của Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền nghỉ phép hàng năm với số ngày nghỉ tối thiểu như sau
-
Người lao động làm việc đủ 12 tháng: Được nghỉ phép hàng năm 12 ngày đối với lao động làm việc trong điều kiện bình thường.
-
Lao động là người làm việc trong điều kiện nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc lao động của người khuyết tật: Được nghỉ phép 14 ngày.
-
Lao động là người làm việc trong các ngành nghề đặc biệt (như người làm việc trong môi trường có yếu tố phóng xạ, hóa chất độc hại…): Được nghỉ phép 16 ngày.
Ngày nghỉ phép này không tính vào các ngày nghỉ lễ, tết hoặc nghỉ theo chế độ khác của pháp luật.
1.2 Quy Định Về Nghỉ Phép Tính Theo Thời Gian Làm Việc
-
Thời gian nghỉ phép cho lao động chưa làm việc đủ 12 tháng: Nếu người lao động không làm việc đủ 12 tháng, ngày nghỉ phép sẽ được tính theo tỷ lệ tương ứng với thời gian làm việc thực tế. Cụ thể, mỗi tháng làm việc sẽ được tính nghỉ phép 1 ngày.
Ví dụ, nếu bạn làm việc 6 tháng thì bạn sẽ được nghỉ phép 6 ngày, và 1 tháng tiếp theo sẽ cộng thêm 1 ngày nghỉ phép.
-
Lao động nghỉ phép trong năm đầu tiên: Trong trường hợp lao động đã làm việc từ 6 tháng trở lên nhưng chưa đủ 12 tháng, số ngày nghỉ phép được tính tỷ lệ theo tháng. Sau khi kết thúc năm làm việc đầu tiên, nếu người lao động không sử dụng hết số ngày nghỉ phép thì số ngày chưa nghỉ sẽ được cộng dồn vào các năm tiếp theo.
1.3 Quy Định Về Nghỉ Phép Trong Trường Hợp Khác
Theo Điều 115 của Bộ luật Lao động 2019, người lao động có thể được nghỉ phép trong một số trường hợp đặc biệt khác ngoài nghỉ phép thường niên bao gồm
-
Nghỉ phép trong trường hợp kết hôn, tang lễ: Người lao động có thể nghỉ phép đặc biệt theo sự thoả thuận với người sử dụng lao động.
-
Nghỉ phép vì lý do sức khỏe: Trong trường hợp bị bệnh hoặc tai nạn lao động, người lao động có thể nghỉ phép và hưởng bảo hiểm xã hội (nếu đủ điều kiện). Thời gian nghỉ này không tính vào số ngày nghỉ phép thường niên.
2. Quy Định Về Nghỉ Phép Khi Chấm Dứt Hợp Đồng Lao Động
2.1 Nghỉ Phép Khi Chấm Dứt Hợp Đồng Lao Động
Khi hợp đồng lao động chấm dứt (do người lao động thôi việc, hết hạn hợp đồng, hay người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng), người lao động sẽ được thanh toán số ngày nghỉ phép còn lại mà họ chưa sử dụng. Theo quy định tại Điều 115 Bộ luật Lao động 2019, nếu người lao động không nghỉ phép trong năm, người lao động có quyền yêu cầu người sử dụng lao động thanh toán tiền cho những ngày phép chưa sử dụng.
2.2 Cách Tính Số Ngày Nghỉ Phép Còn Lại
-
Nếu người lao động đã làm việc đủ 12 tháng và chưa sử dụng hết ngày nghỉ phép thì sẽ được thanh toán tiền lương cho số ngày nghỉ phép còn lại.
-
Nếu người lao động nghỉ phép trước khi chấm dứt hợp đồng lao động, thời gian nghỉ phép sẽ được trừ vào số ngày nghỉ phép còn lại của năm.
3. Quy Định Về Thanh Toán Nghỉ Phép
Theo quy định tại Điều 116 Bộ luật Lao động 2019, nếu người lao động chưa sử dụng hết số ngày nghỉ phép trong năm, người sử dụng lao động có trách nhiệm thanh toán tiền nghỉ phép cho người lao động theo số ngày nghỉ phép còn lại.
Việc thanh toán tiền nghỉ phép còn lại sẽ căn cứ vào mức lương bình quân của người lao động trong tháng làm việc trước khi nghỉ. Mức thanh toán này không thấp hơn mức lương cơ bản của người lao động.
4. Quy Định Về Thời Gian Nghỉ Phép Và Lịch Nghỉ
-
Ngày nghỉ phép: Người lao động có quyền lựa chọn ngày nghỉ phép theo kế hoạch làm việc của mình, nhưng phải thông báo trước cho người sử dụng lao động để sắp xếp công việc. Người sử dụng lao động có quyền yêu cầu thay đổi thời gian nghỉ phép trong những trường hợp đặc biệt, nhưng phải đảm bảo lợi ích cho người lao động.
-
Chế độ nghỉ phép trong các trường hợp đặc biệt: Ngoài nghỉ phép hàng năm, người lao động còn có thể nghỉ phép theo chế độ ốm đau, thai sản hoặc nghỉ theo yêu cầu cá nhân trong một số trường hợp cụ thể.
Ngày nghỉ phép là quyền lợi quan trọng của người lao động. Giúp họ có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe sau những giờ làm việc căng thẳng. Theo Luật Lao động 2019 thì người lao động có quyền được nghỉ phép hàng năm tối thiểu là 12 ngày và có thể được thanh toán cho những ngày phép chưa sử dụng khi chấm dứt hợp đồng lao động. Việc hiểu rõ về quyền lợi nghỉ phép giúp người lao động có thể bảo vệ quyền lợi của mình trong suốt quá trình làm việc.