Soạn bài Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận – Ngữ văn 11

1. Tóm tắt nội dung bài học

  • Phân tích đề là một quá trình quan trọng trước tiên và cần thiết khi viết một bài văn nghị luận
  • Các bước cơ bản của quá trình lập dàn ý

2. Soạn bài Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận

2.1. Phân tích đề

 Đề 1

  • Vấn đề cần nêu: suy nghĩ về khả năng thực hành của con người Việt Nam trong giai đoạn mới.
  • Hình thức nêu vấn đề: Cố định, cụ thể → đề nổi.
  • Vấn đề có liên quan đến đời sống xã hội.

 Đề 2

  • Vấn đề cần nêu: Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong “Tự tình II“.
  • Hình thức nêu vấn đề: Không nêu nội dung cụ thể và hướng triển khai → đề mở.
  • Phạm vi đề: Vấn đề có liên quan đến nội dung và nghệ thuật của bài “Tự tình II”.

 Đề 3

  • Vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp trong bài thơ “Mùa thu câu cá” của Nguyễn Khuyến.
  • Hình thức nêu vấn đề: Không nêu cụ thể nội dung và hướng triển khai → đề mở.
  • Phạm vi vấn đề: Vấn đề có liên quan đến nội dung và nghệ thuật của bài “Thu điếu”.

2.2. Lập dàn ý

 Đề 1

  • có 2 luận điểm lớn:
    • Cái mạnh của người Việt Nam. Có 2 luận cứ: → thông minh. → Sự nhạy bén với cái mới
    • Cái yếu của người Việt Nam. → lỗ hổng về kiến thức → khả năng thực hành sáng tạo.

 Đề 2

  • Có 2 luận điểm:
    • Bi kịch duyên phận của Hồ Xuân Hương. 2 luận cứ: nỗi cô đơn; sự lỡ làng
    • khát vọng sống. 2 luận cứ: Sự phẫn uất; Cam chịu với hạnh phúc bị san sẻ.

 Đề 3: Có 2 luận điểm chính: Nội dung và nghệ thuật (có 2 luận cứ về nội dung và 3 luận cứ về nghệ thuật)

3. Hướng dẫn luyện tập

 Câu 1: Phân tích đề và lập dàn ý cho hai đề sau:

 Đề 1: Cảm nghĩ của anh/ chị về giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh ( Trích Thượng Kinh kí sự của Lê Hữu Trác

  • Phân tích đề:
    • Kiểu đề thuộc dạng đề có định hướng cụ thể; kiểu bài nghị luận văn học
    • Vấn đề nghị luận: Giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh
    • Dẫn chứng, tư liệu: Lấy từ đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh
  • Lập dàn ý:
    • Bức tranh hiện thực sinh động về cuộc sống xa hoa nơi phủ Chúa
      • Quang cảnh nơi phủ chúa cực kì xa hoa, tráng lệ, nói lên quyền uy tột bậc của nhà Chúa
      • Cung cách sinh hoạt đầy kiểu cách của nhà chúa
    • Từ bức tranh ta thấy thái độ phê phán nhẹ nhàng mà thấm thía của tác giả

 Đề 2: Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương qua một bài thơ Nôm ( Bánh trôi nước hoặc Tự tình – bài II)

  • Phân tích đề:
    • Kiểu đề: Thuộc dạng đề định hướng rõ về nội dung; kiểu đề nghị luận văn học
    • Vấn đề cần nghị luận: Ngôn ngữ dân tộc trong bài thơ Bánh trôi nước hoặc Tự tình của Hồ Xuân Hương. Do đó, người viết cần nắm chắc các kiến thức và luận điểm chính của bài thơ cần nghị luận
    • Dẫn chứng, tư liệu: từ ngữ giản dị, thuần Việt, những sáng tạo từ thành ngữ, ca dao của Hồ Xuân Hương
  • Lập dàn ý:
    • Ngôn ngữ trong bài thơ được sử dụng một cách tự nhiên, linh hoạt, hài hòa qua:
      • Việc nâng cao khả năng biểu đạt chữ Nôm trong văn học
      • Sử dụng nhiều từ thuần Việt
      • Vận dụng ý thơ trong kho tàng thành ngữ, tục ngữ, ca dao
  • Cảm nghĩ: sự sáng tạo táo bạo góp phần khẳng định vị thế đáng trân trọng của Hồ Xuân Hương trong làng thơ Nôm nói riêng và trong văn học trung đại nói chung

 Các em có thể tham khảo thêm bài giảng Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận để nắm rõ hơn nội dung bài học.

4. Hỏi đáp về bài Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận

 Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.

  

  

  

  

  

  

  

 Tag: lối tả gấu bông 12 đầu trao nguyễn đình chiểu ngôi sao thầy đồ chơi robot cây phượng thân thuyết lớp 10 trang 23 11 chi tiết miêu sách sông nước 5 nhàn ngắn gọn bài: kết hợp giáo án trường kể chuyện tưởng tượng ở địa phương mùa tỏ lòng vật yêu thích gắn bó năm thường gặp chú công an hàng xóm nhiễu điều gương bạn kéo cơn mưa ngày đi đêm trăng ông trâu ôi gì hỡi tha 92 chiếc nón lá đoàn thuyền đánh cá buổi trên quê bút áo dài 13 vội vàng kỉ niệm dòng uống nhớ nguồn mặc phiên chợ cặp bàng chí thì nên đào phục hóa khổ tây tiến đang làm bóng mát khí anh hùng loài 7 quyển tiếng giới thiệu gia mình nuôi mẹ sang đường phố ra trc mắt châ trời ms đầm sen giống 8 đây thôn vĩ dạ pháp dùng chiều tối sóng biển nha vào violet bếp lửa sưởi ấm máy viên xúc thánh gióng quý lần lỗi đã sát hãy sĩ diễn cha như núi ngất lúa môi bưởi hồng mấy tháng nghỉ hè 9 xào rau thịt bò xoài phích thăm di lịch 6 lẻ loi chinh phụ ăn gói bằng quả nhân truyện thương vợ kẻ trồng nụ cười báo chó quạt vườn lop sơn tinh thủy mèo bé mái khu bàn khăn ai cuối tràng giang khuya ô nhiễm chùm rễ đắng cay nhưng ngọt ngào tế nghĩa giuộc phú bạch đằng tấm cám chửi thề bình ngô cáo hôm nay bánh tính đúng đắn theo gợi sau lão hạc chuyến bán chảy nấu cơm tốt cánh nữa mãi rằm giêng diêm nhất chuối chân biếm họa tang gươm trống quen bắt diệu hoặc món quà ” dấu lười biếng đóng vai dậu trích tức vỡ bờ 18