Mỗi quốc gia đều có hệ thống pháp luật riêng để điều chỉnh hành vi của cá nhân với tổ chức trong xã hội. Khi nói đến cụm từ sống làm việc theo pháp luật đó không chỉ là một khẩu hiệu mang tính hình thức mà là nguyên tắc đạo đức, ý thức công dân cùng nền tảng của một quốc gia phát triển. Sống có đạo đức tuân theo pháp luật là cách mỗi người góp phần xây dựng xã hội an toàn, ổn định, công bằng hơn.
Hiểu đúng về khái niệm sống làm việc theo pháp luật
Sống và làm việc theo pháp luật là cách thể hiện tinh thần tôn trọng chấp hành bảo vệ pháp luật trong mọi mặt của đời sống cá nhân và xã hội không chỉ áp dụng trong môi trường công sở, trường học hay các cơ quan nhà nước mà còn trong sinh hoạt hàng ngày cả giao tiếp ứng xử xã hội.
Người sống và làm việc theo pháp luật là người hiểu rõ các quyền và nghĩa vụ của mình biết giới hạn hành vi tôn trọng người khác mà không vi phạm quy định nhà nước sẵn sàng lên tiếng chống lại những hành vi sai trái. Là biểu hiện của một công dân có trách nhiệm góp phần duy trì trật tự và ổn định xã hội.
Vì sao cần sống có đạo đức và tuân theo pháp luật
Xã hội không thể vận hành ổn định nếu mỗi người chỉ hành xử theo cảm tính, lợi ích cá nhân hoặc niềm tin đạo đức chủ quan. Pháp luật ra đời để thiết lập ranh giới rõ ràng giữa đúng và sai, giữa hành vi hợp pháp và vi phạm. Đạo đức và pháp luật vì thế cần đi song hành.
Sống có đạo đức giúp mỗi người hành xử nhân văn, trung thực biết suy nghĩ đến người khác tuân theo pháp luật giúp đảm bảo rằng hành vi đạo đức ấy không chỉ đúng về mặt cá nhân mà còn phù hợp với lợi ích chung. Khi đạo đức và pháp luật kết hợp, xã hội phát triển hài hòa, công bằng ít xung đột hơn.
Ngược lại nếu sống chỉ dựa vào cảm xúc mà không tuân thủ luật pháp sẽ dẫn đến hỗn loạn. Nếu chỉ biết đến luật pháp mà thiếu đạo đức, con người có thể lợi dụng kẽ hở pháp lý để trục lợi mà không thấy có lỗi. Do đó, sự kết hợp giữa đạo đức và pháp luật là thước đo của một xã hội văn minh.
Biểu hiện cụ thể của sống làm việc theo pháp luật
Trong cuộc sống hằng ngày việc sống với làm việc theo pháp luật thể hiện qua rất nhiều hành động cụ thể. Ví dụ như chấp hành luật giao thông không vi phạm quy định về an toàn lao động hay đóng thuế đầy đủ hay không xả rác bừa bãi nơi công cộng tôn trọng tài sản người khác. Là những hành vi đơn giản nhưng mang lại hiệu ứng tích cực cho cộng đồng.
Trong môi trường làm việc biểu hiện của tuân thủ pháp luật là tôn trọng hợp đồng lao động, không gian lận, không tham ô, không trốn tránh nghĩa vụ tài chính. Các doanh nghiệp cũng phải hoạt động đúng pháp luật thực hiện đầy đủ trách nhiệm xã hội không gây ô nhiễm môi trường không bóc lột người lao động.
Ngoài ra sống theo pháp luật còn thể hiện qua cách ứng xử văn hóa biết lắng nghe người khác mà không xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác sẵn sàng chịu trách nhiệm nếu bản thân vi phạm. Những hành vi tưởng như nhỏ nhặt lại chính là nền tảng tạo nên một xã hội ổn định và đáng sống.
Trách nhiệm của công dân đối với việc chấp hành pháp luật
Là công dân của một quốc gia, mỗi người có trách nhiệm học tập tìm hiểu thực hiện đúng các quy định pháp luật liên quan đến cuộc sống, công việc và quyền lợi của mình. Việc không hiểu luật không được xem là lý do để biện minh cho hành vi vi phạm pháp luật. Do đó mỗi người cần chủ động cập nhật thông tin rèn luyện kỹ năng nhận diện đúng sai theo quy chuẩn pháp lý.
Bên cạnh đó công dân cũng cần có trách nhiệm phản ánh tố giác những hành vi trái pháp luật đồng thời tham gia vào các hoạt động tuyên truyền pháp luật xây dựng lối sống lành mạnh trong cộng đồng. Một công dân tích cực không chỉ sống đúng mà còn góp phần định hướng xã hội đi theo con đường tiến bộ.
Vai trò của giáo dục pháp luật và đạo đức công dân
Để xây dựng một xã hội mà mọi người đều sống và làm việc theo pháp luật, công tác giáo dục đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Giáo dục pháp luật không chỉ dừng ở việc giảng dạy trong nhà trường mà cần được thực hiện liên tục, linh hoạt phù hợp với từng nhóm đối tượng trong xã hội.
Trẻ em cần được giáo dục đạo đức và luật lệ cơ bản ngay từ nhỏ. Người trưởng thành cần được cập nhật kiến thức pháp lý liên quan đến công việc, cuộc sống. Doanh nghiệp và tổ chức cần được tập huấn về nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý. Cùng với đó truyền thông với báo chí cần đóng vai trò định hướng dư luận phê phán cái sai lan tỏa hành vi đúng mực.
Hệ quả của việc không sống làm việc theo pháp luật
Một xã hội mà con người không tuân thủ pháp luật sẽ dẫn đến sự mất trật tự với bất công và suy thoái đạo đức. Khi luật pháp không được tôn trọng, những giá trị tốt đẹp sẽ bị xâm hại. Niềm tin vào công lý, quyền con người và cơ hội phát triển bị suy giảm nghiêm trọng.
Người vi phạm pháp luật không chỉ bị xử lý về mặt pháp lý mà còn phải chịu sự lên án từ cộng đồng. Đối với tổ chức, doanh nghiệp, hành vi sai phạm có thể dẫn đến mất uy tín thiệt hại kinh tế thậm chí là phá sản. Đối với quốc gia tình trạng vi phạm pháp luật phổ biến sẽ ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, sự ổn định chính trị và hình ảnh quốc gia trên trường quốc tế.
Sống và làm việc theo pháp luật không chỉ là một nguyên tắc bắt buộc trong xã hội hiện đại còn là biểu hiện của đạo đức, nhân cách với trách nhiệm công dân. Khi mỗi người dân ý thức được tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật khiến xã hội sẽ trở nên an toàn, công bằng, văn minh hơn. Không đòi hỏi những hành động lớn lao mà bắt đầu từ những việc rất nhỏ trong cuộc sống hàng ngày. Sống có đạo đức tuân theo pháp luật chính là cách tốt nhất để mỗi người khẳng định giá trị bản thân đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.