Trong thời đại mà pháp luật không chỉ là công cụ điều chỉnh hành vi còn là nền tảng phát triển bền vững của xã hội, việc phổ biến kiến thức pháp luật trở thành nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Với tinh thần chủ động đổi mới tỉnh Đồng Nai đã triển khai các cuộc thi tìm hiểu pháp luật theo hình thức trực tuyến thu hút sự quan tâm rộng rãi của người dân từ học sinh, sinh viên cho đến cán bộ, công chức, người lao động. Đây không chỉ là một cuộc thi kiến thức đơn thuần còn là cách gieo mầm ý thức pháp lý cho cộng đồng góp phần xây dựng xã hội pháp quyền văn minh tiến bộ.
Mục đích tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật
Việc tổ chức các cuộc thi pháp luật ở Đồng Nai không chỉ nhằm kiểm tra kiến thức mà còn để giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật lan tỏa giá trị sống văn minh tạo sân chơi lành mạnh. Khi người dân hiểu luật biết luật với hành xử đúng luật thì mọi mâu thuẫn trong đời sống dễ dàng được giải quyết hạn chế được các hành vi vi phạm đáng tiếc.
Hơn thế nữa, các cuộc thi này còn là cơ hội để các cơ quan chức năng đánh giá được mức độ tiếp cận hiểu biết pháp luật trong dân cư từ đó điều chỉnh công tác tuyên truyền phổ biến cho phù hợp hơn. Đây cũng là một hình thức học mà chơi, chơi mà học hiệu quả trong thời đại công nghệ số, khi phần lớn người dân đều có thể sử dụng thiết bị di động thông minh và truy cập internet.
Cách thức tổ chức và hình thức tham gia
Cuộc thi được tổ chức trực tuyến trên nền tảng chuyên dụng giúp người dân dễ dàng tham gia từ bất cứ đâu, bất cứ khi nào. Người thi chỉ cần truy cập vào trang web chính thức tạo tài khoản cá nhân tham gia trả lời các câu hỏi trắc nghiệm trong thời gian quy định.
Hình thức này có ưu điểm lớn về tính linh hoạt tiết kiệm chi phí tổ chức. Thay vì phải tập trung đông người tại hội trường, thi giấy, chấm điểm thủ công thì nay mọi thứ được tự động hóa hoàn toàn. Kết quả được cập nhật công khai, minh bạch giúp tạo lòng tin động lực tham gia.
Mỗi cuộc thi thường kéo dài từ hai đến bốn tuần, có thể theo chuyên đề như an toàn giao thông hay phòng chống tội phạm hay bảo vệ môi trường hay phòng cháy chữa cháy, pháp luật dân sự hoặc tổng hợp kiến thức pháp lý phổ thông. Đề thi được soạn dựa trên các văn bản pháp luật hiện hành gắn liền với tình huống thực tiễn để đảm bảo tính thực tế dễ tiếp cận.
Nội dung và đối tượng của cuộc thi
Nội dung thi đa dạng không giới hạn trong một lĩnh vực mà được cập nhật theo các chủ đề thời sự và nhu cầu quản lý nhà nước. Trong đó bao gồm những vấn đề như luật giao thông đường bộ, luật phòng chống bạo lực gia đình, luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, luật xử lý vi phạm hành chính, luật phòng chống ma túy, luật bình đẳng giới và các chủ trương chính sách liên quan đến công tác dân tộc, tôn giáo.
Đối tượng tham gia rộng khắp từ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đến học sinh, sinh viên, người nội trợ và người dân thường trú tại tỉnh. Không có giới hạn về tuổi tác hay trình độ, điều kiện duy nhất là có thể truy cập internet và thao tác trên thiết bị điện tử.
Ý nghĩa xã hội và hiệu quả thực tiễn
Thông qua việc thi tìm hiểu pháp luật, người dân không chỉ học thêm kiến thức mà còn nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cuộc sống hàng ngày. Nhiều người nhờ tham gia thi mà hiểu được quyền lợi của mình khi đi khám bệnh, khi tham gia giao thông, khi bị xử phạt hành chính hay khi ký kết hợp đồng mua bán.
Ngoài ra, cuộc thi còn góp phần gắn kết cộng đồng. Mọi người cùng trao đổi thảo luận với cả hỗ trợ nhau học luật trong không khí vui vẻ, tích cực. Từ đó pháp luật không còn là thứ khô khan xa cách mà trở nên gần gũi, thân thiện dễ tiếp cận hơn.
Hiệu quả của cuộc thi không chỉ dừng lại ở kiến thức mà còn thể hiện ở sự thay đổi hành vi. Khi người dân ý thức rõ ràng hơn về pháp luật, họ sẽ hạn chế các hành vi vi phạm như vượt đèn đỏ, xả rác bừa bãi gây tiếng ồn khu dân cư sử dụng bạo lực trong gia đình hay tham gia vào các hoạt động mê tín dị đoan. Nhờ đó môi trường sống trở nên an toàn, văn minh, hài hòa hơn.
Hướng phát triển trong tương lai
Dựa trên những kết quả tích cực đã đạt được, tỉnh Đồng Nai có thể mở rộng quy mô cuộc thi theo hướng:
-
Tổ chức thường xuyên hơn, mỗi quý một lần thay vì mỗi năm một lần
-
Phối hợp với trường học để đưa cuộc thi thành một phần của hoạt động ngoại khóa
-
Xây dựng ngân hàng câu hỏi phong phú, đa dạng tình huống và hình thức như điền từ với kéo thả với mô phỏng tương tác
-
Tích hợp thi trên nền tảng ứng dụng di động để tiện lợi hơn cho người dùng
-
Kết hợp cuộc thi với các hoạt động cộng đồng như hội chợ pháp lý, diễn đàn pháp luật trẻ em, ngày hội tuyên truyền pháp luật
Bên cạnh đó việc tăng cường truyền thông phổ biến rộng rãi trên mạng xã hội qua báo chí, đài phát thanh địa phương cũng giúp cuộc thi đến gần hơn với mọi tầng lớp nhân dân.
Cuộc thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến do tỉnh Đồng Nai tổ chức là một sáng kiến có tính nhân văn thực tiễn cao. Không chỉ trang bị kiến thức còn khơi gợi niềm yêu thích và ý thức pháp lý trong cộng đồng. Khi mỗi người dân đều hiểu biết tuân thủ pháp luật xã hội sẽ bền vững, trật tự, hạnh phúc hơn.