Bộ luật Hình sự 2015 của Việt Nam có sự đổi mới quan trọng so với các bộ luật trước. Nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự xã hội, quyền lợi của công dân. Một trong những điểm đáng chú ý trong bộ luật này là quy định các tội phạm nghiêm trọng cũng như các mức hình phạt tương xứng đối với từng hành vi phạm tội. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số điều luật quan trọng trong Bộ luật Hình sự 2015 từ các tội phạm về kinh tế, an ninh đến các tội xâm phạm quyền lợi của công dân.
1. Điều 341 – Tội Mua Bán, Vận Chuyển, Cất Giấu, Lưu Hành, Tiêu Thụ Tiền Giả
Điều 341 của Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội mua bán, vận chuyển, cất giấu, lưu hành, tiêu thụ tiền giả gây nguy hại lớn đối với nền kinh tế cũng như trật tự xã hội. Những người tham gia vào các hoạt động sản xuất, phát hành tiền giả hay tiêu thụ tiền giả đều sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Mức án có thể dao động từ phạt tù có thời hạn đến tù chung thân tùy thuộc vào tính chất cũng như mức độ nghiêm trọng của hành vi.
2. Điều 51 – Tình Tiết Giảm Nhẹ Trách Nhiệm Hình Sự
Điều 51 quy định về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Đây là một trong những điều luật quan trọng trong việc xét xử các vụ án vì nó cho phép tòa án giảm nhẹ mức án đối với các bị cáo có thái độ hối cải, thành khẩn khai báo, phạm tội lần đầu. Những tình tiết giảm nhẹ sẽ được xem xét khi đưa ra mức hình phạt cho bị cáo qua đó tạo cơ hội cho những người phạm tội có cơ hội sửa chữa hành vi của mình.
3. Điều 244 – Tội Vận Chuyển, Mua Bán, Cất Giấu, Tiêu Thụ Ma Túy
Điều 244 của Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội vận chuyển, mua bán, cất giấu, tiêu thụ ma túy. Là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, an ninh trật tự. Các đối tượng phạm tội này có thể bị phạt tù từ nhiều năm đến tù chung thân thậm chí tử hình nếu hành vi phạm tội có tính chất đặc biệt nghiêm trọng như số lượng ma túy lớn hay tái phạm nhiều lần.
4. Điều 144 – Tội Cố Ý Xâm Hại Đến Quyền Lợi Của Công Dân, Xã Hội
Điều 144 quy định về các hành vi cố ý xâm hại quyền lợi của công dân hoặc xã hội. Bao gồm việc xâm phạm quyền tự do, nhân phẩm, tài sản của cá nhân, tổ chức hay gây tổn hại đến lợi ích chung của cộng đồng. Mức hình phạt đối với hành vi có thể từ phạt tiền đến phạt tù có thời hạn tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.
5. Điều 134 – Tội Cố Ý Gây Thương Tích Hoặc Gây Hại Cho Sức Khoẻ Của Người Khác
Điều 134 quy định về tội cố ý gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của người khác. Nếu hành vi gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe khiến nạn nhân bị thương tật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng của họ thì người phạm tội sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Mức án đối với tội có thể lên đến tù chung thân nếu hậu quả của hành vi đặc biệt nghiêm trọng.
6. Điều 174 – Tội Lừa Đảo Chiếm Đoạt Tài Sản
Điều 174 quy định về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, một trong những hành vi phạm tội phổ biến trong đời sống xã hội hiện nay. Hành vi lừa đảo này bao gồm việc gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác thông qua các phương thức như lừa bán hàng giả, lừa đảo qua các hợp đồng kinh tế, các giao dịch khác. Mức xử phạt đối với tội trên có thể từ phạt tiền đến phạt tù có thời hạn tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi.
7. Điều 318 – Tội Quấy Rối Tình Dục, Xâm Hại Tình Dục Người Khác
Điều 318 quy định về tội quấy rối tình dục, xâm hại tình dục đối với người khác. Gây tổn thương nghiêm trọng đến quyền tự do, nhân phẩm của người bị hại, đặc biệt là đối với phụ nữ với trẻ em. Người phạm tội có thể bị xử lý hình sự với mức án từ phạt tù có thời hạn đến tù chung thân tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, tác hại của hành vi.
8. Điều 249 – Tội Mua Bán, Vận Chuyển, Cất Giấu, Tiêu Thụ Vũ Khí, Súng, Công Cụ Hỗ Trợ
Điều 249 quy định về các hành vi mua bán, vận chuyển, cất giấu, tiêu thụ vũ khí, súng, công cụ hỗ trợ trái phép. Những hành vi này không chỉ đe dọa đến an ninh quốc gia mà còn gây nguy hiểm đến tính mạng với tài sản của người dân. Người phạm tội có thể phải chịu mức phạt tù dài hạn hoặc tù chung thân tùy thuộc vào tính chất của vụ việc.
9. Điều 142 – Tội Xâm Hại Quyền Lợi Của Cơ Quan, Tổ Chức, Doanh Nghiệp
Điều 142 quy định về hành vi xâm hại quyền lợi của cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp. Các hành vi như lừa đảo chiếm đoạt tài sản của cơ quan, tổ chức hay gây thiệt hại lớn đến hoạt động kinh tế của doanh nghiệp sẽ bị xử lý hình sự nghiêm minh. Mức án có thể lên đến tù chung thân tùy theo mức độ thiệt hại với các tình tiết của vụ việc.
10. Điều 117 – Tội Xâm Phạm Quyền Tự Do Cá Nhân
Điều 117 quy định về tội xâm phạm quyền tự do cá nhân của công dân. Bao gồm việc bắt cóc, giam giữ trái phép, gây cản trở quyền tự do đi lại hay quyền tự do cá nhân khác của người dân. Mức phạt có thể lên đến tù có thời hạn hoặc tù chung thân tùy vào mức độ nghiêm trọng của hành vi.
Bộ luật Hình sự 2015 của Việt Nam quy định rất chi tiết về các hành vi phạm tội cùng mức xử phạt đối của từng loại tội. Không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người dân còn bảo vệ trật tự, an ninh xã hội. Việc hiểu rõ các điều luật này sẽ giúp mỗi cá nhân nhận thức được tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật, phòng tránh các hành vi phạm tội.