Trong mọi xã hội văn minh tính mạng con người luôn được xem là giá trị thiêng liêng bất khả xâm phạm không chỉ là quan điểm đạo đức còn là nguyên tắc pháp lý quan trọng được ghi nhận bảo vệ bởi hệ thống pháp luật. Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng là một trong những quyền cơ bản phản ánh cam kết mạnh mẽ của nhà nước trong đảm bảo sự an toàn công bằng nhân văn trong đời sống cộng đồng.
Khái niệm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng
Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng là quyền cá nhân được nhà nước cam kết bảo vệ khỏi các hành vi xâm phạm đến sự sống. Quyền này bao gồm cả việc phòng ngừa xử lý các hành vi nguy hại đến tính mạng đồng thời yêu cầu pháp luật can thiệp khi có dấu hiệu đe dọa đến sự an toàn cá nhân mà không ai có thể bị tước đoạt mạng sống một cách trái pháp luật. Trong trường hợp bắt buộc như tự vệ chính đáng hoặc thi hành án tử hình, hành vi tước đoạt mạng sống phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật.
Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ ra sao
Trong thực tiễn tính mạng con người được pháp luật bảo hộ thông qua nhiều hình thức khác nhau. Trước hết pháp luật hình sự quy định rõ các tội danh xâm phạm tính mạng như giết người cố ý gây thương tích dẫn đến chết người mà không cứu giúp người trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Mức án cho những hành vi này thường rất nghiêm khắc phản ánh mức độ quan trọng của quyền sống.
Ngoài ra pháp luật dân sự cũng thể hiện sự bảo hộ tính mạng thông qua các quy định bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tính mạng do hành vi của người khác gây ra. Luật lao động, luật an toàn vệ sinh thực phẩm, luật giao thông… đều có các điều khoản bảo vệ con người khỏi nguy cơ đe dọa đến sự sống.
Trong lĩnh vực hành chính, nhà nước tổ chức bộ máy y tế, lực lượng cứu hộ cứu nạn, cảnh sát, quân đội với mục tiêu cao nhất là bảo vệ dân chúng bảo vệ tính mạng trong mọi tình huống khẩn cấp.
Vai trò của quyền này trong xã hội hiện đại
Trong bối cảnh hiện đại quyền được bảo hộ về tính mạng càng trở nên quan trọng. Với các rủi ro ngày càng đa dạng từ tai nạn giao thông, dịch bệnh, bạo lực gia đình đến môi trường sống ô nhiễm người dân cần được đảm bảo rằng pháp luật và nhà nước luôn đứng về phía họ trong việc bảo vệ sự sống.
Quyền này cũng là cơ sở để đấu tranh chống lại các hành vi trái pháp luật như bạo hành hay tra tấn rồi thì án oan sai. Mỗi khi pháp luật nghiêm khắc xử lý những hành vi này, niềm tin xã hội vào công lý và nhân quyền lại được củng cố thêm.
Những thách thức trong việc bảo hộ tính mạng
Dù pháp luật đã có nhiều quy định bảo vệ song vẫn tồn tại không ít thách thức trong thực thi. Ở nhiều nơi việc xử lý các hành vi xâm phạm tính mạng còn chậm trễ thiếu nghiêm minh. Đôi khi quyền sống bị coi nhẹ do yếu tố văn hóa định kiến giới hoặc sự thiếu hiểu biết pháp luật của người dân.
Mặt khác công nghệ hiện đại cũng mang đến các nguy cơ mới cho tính mạng như tai nạn mạng lưới điện, xe tự hành, máy móc thông minh. Điều này đòi hỏi hệ thống pháp luật phải luôn cập nhật thích nghi để không bỏ sót bất kỳ hình thức đe dọa nào.
Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ là nền tảng của một xã hội công bằng, nhân văn, bền vững ghi nhận với thực thi nghiêm túc quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng không chỉ thể hiện sự tiến bộ của pháp luật còn là thước đo cho mức độ văn minh của một quốc gia. Mỗi cá nhân hay tổ chức và cơ quan nhà nước đều có trách nhiệm góp phần bảo vệ quyền sống quyền căn bản nhất của con người. Chỉ khi quyền đó được tôn trọng tuyệt đối xã hội mới thực sự an toàn công bằng cho tất cả.