Trong hệ thống tổ chức Quốc hội Việt Nam Ủy ban Pháp luật đóng vai trò quan trọng trong việc thẩm tra dự án luật giám sát việc thực thi pháp luật đảm bảo tính hợp hiến với hợp pháp của hệ thống văn bản. Hơn nữa đơn vị này hiện đã sáp nhập với Ủy ban Tư pháp trở thành Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về chức năng, địa chỉ và cán bộ chủ chốt của cơ quan này.
Chức năng điển hình của Ủy ban Pháp luật
Ủy ban Pháp luật làm nhiệm vụ thẩm tra các dự án luật, pháp lệnh, đề án liên quan đến pháp luật nội dung, cấu trúc chính quyền, trừ lĩnh vực tư pháp. Cơ quan còn chịu trách nhiệm giám sát việc thực hiện luật và nghị quyết về dân sự, hành chính, tổ chức bộ máy nhà nước và các văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ và Bộ ban hành. Bên cạnh đó ủy ban tham gia góp ý kiến dự án luật cả báo cáo của Chính phủ về khiếu nại, tố cáo của công dân, đề án sắp xếp đơn vị hành chính góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ với Hiến pháp.
Trong đợt cải cách từ 2024 đến 2025 ủy ban Pháp luật đã được sáp nhập cùng Ủy ban Tư pháp để thành một cơ quan mới mang tên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. Việc này giúp cơ quan được mở rộng nhiệm vụ đồng thời tăng cường hiệu quả giám sát, thẩm tra và góp ý dự án luật trong lĩnh vực tư pháp tăng sự phối hợp liên ngành trong hệ thống Quốc hội.
Địa chỉ trụ sở và cách liên hệ
Hiện nay trụ sở làm việc của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đặt tại Nhà Quốc hội ở số 2 đường Độc Lập, phường Quán Thánh, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Đây là trung tâm hành chính và lập pháp của quốc gia, nơi tổ chức các phiên thảo luận và làm việc chính thức.
Ngoài trụ sở chính tại Nhà Quốc hội ủy ban còn có văn phòng làm việc tại số 35 Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Số điện thoại liên hệ là 08044322 hoặc 08046050, email hỗ trợ là hotro@quochoi.vn. Mọi cá nhân, tổ chức có thể gửi hồ sơ đề nghị góp ý luật hoặc yêu cầu hỗ trợ thẩm tra giám sát tới địa chỉ nêu trên.
Nếu bạn quan tâm tới hoạt động thường nhật của Ủy ban như xin lấy dự thảo luật, nộp ý kiến cho dự án sửa đổi luật, xin tham gia giám sát cộng đồng hoặc xin chất vấn các đại biểu thì đây là các địa chỉ và kênh liên hệ hữu hiệu.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Quốc hội hiện tại là ông Hoàng Thanh Tùng. Ông đồng thời là Ủy viên thường vụ Quốc hội và được bổ nhiệm giữ chức này từ năm 2025 sau khi cơ quan sáp nhập giữa hai Ủy ban Pháp luật và Tư pháp.
Ông Hoàng Thanh Tùng từng giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội khóa XIV và XV trước khi đảm nhận vị trí tại cơ quan mới. Trong các phiên họp toàn thể của Ủy ban ông thường chủ trì nội dung thẩm tra các dự án luật, sửa đổi nghị quyết cũng như chỉ đạo phối hợp với các bộ ngành như Bộ Nội vụ xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện khung pháp lý của quốc gia.
Phó chủ nhiệm và thành viên
Cùng làm việc với Chủ nhiệm còn có các Phó chủ nhiệm như Nguyễn Trường Giang, Ngô Trung Thành, Trần Hồng Nguyên, Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Phương Thủy, Nguyễn Mạnh Cường, Hoàng Văn Liên, Đỗ Đức Hồng Hà và Mai Thị Phương Hoa. Đây là các đại biểu Quốc hội giữ vai trò chuyên trách trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp.
Danh sách ủy viên được bổ sung hoặc thay đổi theo nhiệm kỳ Quốc hội. Thành viên đều là những đại biểu hoạt động chuyên trách Quốc hội và tham gia tích cực vào quá trình nghiên cứu thẩm tra văn bản và giám sát thực thi pháp luật.
Sự phối hợp giữa Ủy ban và các bộ ngành
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Ủy ban là phối hợp với bộ ngành để hoàn thiện quy định nhất là trong lĩnh vực tổ chức hành chính và tư pháp. Ví dụ Ủy ban thường xuyên phối hợp với Bộ Nội vụ để thẩm tra và đề xuất các nghị quyết liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2025. Đây là minh chứng cho tính thực tiễn cao của hoạt động ứng dụng pháp luật vào cải cách hành chính.
Ngoài ra Ủy ban còn phối hợp với các bộ như Bộ Tư pháp về công tác thực thi pháp luật, giám sát nội dung xử lý khiếu nại tố cáo, cải cách thủ tục hành chính và hoàn thiện hệ thống pháp lý tuân thủ Hiến pháp.
Tương lai và hướng phát triển
Việc sáp nhập Ủy ban Pháp luật với Ủy ban Tư pháp thể hiện xu hướng hoàn thiện tổ chức bộ máy chuyên môn của Quốc hội theo hướng tinh gọn, hiệu quả áp dụng đổi mới tư duy lập pháp. Việc đổi mới này sẽ giúp đơn vị tích hợp quyền giám sát cả lĩnh vực hành chính và tư pháp ở một đầu mối thuận tiện hơn cho người dân và tổ chức khi trực tiếp tham gia đóng góp ý kiến luật.
Trong tương lai ủy ban được kỳ vọng là nơi tập trung trí tuệ của các đại biểu chuyên môn cao để tăng cường chất lượng luật, công khai minh bạch dự thảo luật mở rộng tương tác với xã hội và nâng cao năng lực giám sát thực thi pháp luật.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội giữ vị trí trọng yếu trong hệ thống lập pháp giám sát pháp luật có địa chỉ cố định tại tòa nhà Quốc hội và số 35 Ngô Quyền kèm số điện thoại với email hỗ trợ, cơ quan tạo cơ hội cho cá nhân với tổ chức tham gia phản biện dự án luật.
Ông Hoàng Thanh Tùng đảm nhận chức Chủ nhiệm cùng dàn Phó chủ nhiệm là đại biểu chuyên trách trong lĩnh vực pháp luật. Là những người có vai trò dẫn dắt quy trình thẩm tra chất vấn giám sát các đề án cải cách quan trọng của quốc gia.
Trong bối cảnh cải cách hành chính đổi mới tư duy lập pháp ủy ban Pháp luật và Tư pháp được đánh giá là cơ quan đi đầu kết nối giữa Quốc hội với các bộ ngành để xây dựng hệ thống pháp luật minh bạch nhất quán phù hợp với nhu cầu phát triển xã hội. Khi cần đóng góp dự án luật góp ý sửa đổi hay theo dõi giám sát thực hiện quy định pháp luật bạn hoàn toàn có thể liên hệ với cơ quan theo thông tin được nêu trong bài.