Vào ngày 23 tháng 6 năm 2023 Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Đấu thầu số 57/2024/QH15. Sửa đổi bổ sung một số điều của các luật liên quan đến quy hoạch, đầu tư, đấu thầu. Mặc dù Luật Đấu thầu 2023 đã được ban hành có hiệu lực từ đầu năm 2024 nhưng Luật số 57/2024 chính thức có hiệu lực từ 15/01/2025. Được áp dụng cho các dự án sử dụng vốn nhà nước bao gồm cả vốn ODA với vốn vay ưu đãi nước ngoài. Với sự ra đời của Luật này có nhiều điểm mới được cải tiến điều chỉnh nhằm nâng cao tính minh bạch, công khai hiệu quả trong hoạt động đấu thầu.
Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng điểm qua những điểm mới nổi bật trong Luật Đấu thầu số 57/2024/QH15, cách thức nó thay đổi quy trình đấu thầu hiện nay.
1. Mở Rộng Phạm Vi Áp Dụng
Một trong những thay đổi quan trọng của Luật Đấu thầu 2024 là việc mở rộng phạm vi áp dụng không chỉ đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước mà còn đối với các dự án có sự tham gia của doanh nghiệp có vốn nhà nước hoặc những dự án có phần vốn nhà nước chi phối. Điều này làm cho Luật áp dụng rộng rãi hơn, bao quát được nhiều loại hình dự án và công trình từ xây dựng cơ sở hạ tầng đến các dự án công nghệ và đầu tư công nghiệp.
2. Tăng Cường Đấu Thầu Qua Mạng
Một trong những điểm đáng chú ý trong Luật Đấu thầu 2024 là việc đẩy mạnh đấu thầu qua mạng. Luật này yêu cầu tất cả các gói thầu có giá trị lớn hoặc các dự án quan trọng phải được thực hiện qua hệ thống đấu thầu trực tuyến. Điều này không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch mà còn giảm thiểu thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian và chi phí cho các bên tham gia đấu thầu.
Các gói thầu nhỏ vẫn có thể áp dụng các hình thức đấu thầu khác như chào hàng cạnh tranh hoặc chỉ định thầu nhưng xu hướng chung là chuyển hướng mạnh mẽ sang đấu thầu qua mạng để nâng cao hiệu quả công việc.
3. Cải Tiến Quy Trình Lựa Chọn Nhà Thầu
Quy trình đấu thầu trong Luật Đấu thầu 2024 đã được cải thiện rõ rệt. Luật yêu cầu các bước trong quy trình đấu thầu phải được thực hiện chặt chẽ hơn từ việc lập hồ sơ mời thầu đến việc đánh giá hồ sơ dự thầu. Điều này đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc lựa chọn nhà thầu. Đồng thời, Luật Đấu thầu 2024 cũng quy định rõ về quy trình thương thảo hợp đồng, nhằm bảo vệ quyền lợi của cả hai bên mời thầu và nhà thầu trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng.
4. Quy Định Về Bảo Đảm Dự Thầu và Hợp Đồng
Bảo đảm dự thầu là một phần quan trọng trong quá trình đấu thầu, nhằm bảo vệ quyền lợi của bên mời thầu và nhà thầu. Theo Luật Đấu thầu 2024 mức bảo đảm dự thầu sẽ được quy định cụ thể cho từng gói thầu, với các tỷ lệ từ 0,5% đến 3% của giá trị gói thầu. Việc này giúp đảm bảo các nhà thầu tham gia đấu thầu có sự nghiêm túc và cam kết thực hiện đúng các yêu cầu đã đưa ra trong hồ sơ mời thầu.
Bên cạnh đó hợp đồng trọn gói sẽ được áp dụng nhiều hơn trong Luật Đấu thầu 2024, đặc biệt đối với các gói thầu xây dựng. Trong đó nhà thầu cam kết thực hiện toàn bộ công việc với mức giá cố định, không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng, giúp hạn chế những biến động về chi phí và bảo vệ ngân sách nhà nước.
5. Các Quy Định Về Nhà Thầu Phụ
Một điểm mới nữa trong Luật Đấu thầu 2024 là việc quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm của nhà thầu phụ. Nhà thầu chính sẽ phải chịu trách nhiệm đối với nhà thầu phụ trong việc thực hiện các công việc trong hợp đồng. Ngoài ra, nhà thầu phụ chỉ có thể tham gia khi bên mời thầu đã được chấp thuận và phải đảm bảo các yêu cầu về năng lực tài chính và kỹ thuật.
Điều này giúp đảm bảo rằng nhà thầu phụ cũng phải đáp ứng đủ điều kiện chất lượng và bảo vệ tính minh bạch trong toàn bộ quá trình thực hiện hợp đồng.
6. Quy Trình Hủy Thầu và Các Trường Hợp Hủy Thầu
Luật Đấu thầu 2024 cũng quy định rõ về các trường hợp hủy thầu với quy trình hủy thầu. Các lý do hủy thầu có thể bao gồm việc không có nhà thầu nào đủ điều kiện khi có hành vi gian lận, thông thầu, không đảm bảo tính minh bạch trong quá trình đấu thầu. Quy trình hủy thầu phải được thực hiện công khai và thông báo rõ ràng để các bên liên quan nắm bắt và tuân thủ.
7. Tải Văn Bản Luật Đấu Thầu Số 57/2024/QH15
Để tìm hiểu chi tiết về các quy định và điểm mới trong Luật Đấu thầu số 57/2024/QH15 bạn có thể tham khảo các văn bản đầy đủ tại các trang web như
-
Thư viện Pháp luật
-
Cổng thông tin điện tử Chính phủ
Luật Đấu thầu số 57/2024/QH15 đã tạo ra một khung pháp lý minh bạch, công bằng hơn cho quá trình đấu thầu tại Việt Nam. Việc đẩy mạnh đấu thầu qua mạng, cải tiến quy trình lựa chọn nhà thầu cùng các quy định về nhà thầu phụ bảo đảm dự thầu sẽ giúp cải thiện hiệu quả minh bạch trong việc thực hiện các dự án sử dụng vốn nhà nước. Các cơ quan nhà nước, nhà thầu, các tổ chức liên quan cần nắm vững các quy định của luật này để đảm bảo quá trình đấu thầu được thực hiện đúng quy trình, bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên tham gia.