Ly hôn là bước ngoặt lớn trong đời sống gia đình ảnh hưởng sâu sắc đến các thành viên trong gia đình đặc biệt là vợ chồng với con cái. Hiểu rõ các quy định về ly hôn theo Luật Hôn nhân Gia đình mới nhất sẽ giúp các cá nhân có thể chuẩn bị tốt hơn từ đó bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình mà hạn chế những xung đột không cần thiết. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật về ly hôn, thủ tục ly hôn đơn phương, những vấn đề phát sinh sau khi ly hôn.
1. Khái quát về quy định ly hôn trong Luật Hôn nhân Gia đình mới nhất
Luật Hôn nhân Gia đình số 52/2014/QH13 có hiệu lực từ ngày 1/1/2015. Thay thế cho Luật Hôn nhân Gia đình năm 2000, quy định rất rõ ràng với chi tiết về việc ly hôn. Luật nhấn mạnh rằng ly hôn là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân mang tính pháp lý với được nhà nước công nhận khi có quyết định hay bản án của Tòa án.
Trong Luật 2014 ly hôn được phân thành hai hình thức
-
Ly hôn thuận tình. Khi cả hai vợ chồng đều đồng ý chấm dứt hôn nhân cùng thỏa thuận được các vấn đề về tài sản, con cái.
-
Ly hôn đơn phương. Khi một bên yêu cầu ly hôn mà không có sự đồng ý của bên kia hoặc bên kia không hợp tác.
Việc phân chia rõ hai hình thức ly hôn giúp phù hợp hơn với thực tiễn đồng thời tạo hành lang pháp lý bảo vệ quyền lợi của các bên.
2. Thủ tục ly hôn thuận tình
Ly hôn thuận tình là thủ tục đơn giản nhanh chóng ít gây tranh cãi nhất. Theo quy định
-
Hai bên cùng làm đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.
-
Nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi một trong hai người cư trú hoặc làm việc.
-
Hồ sơ gồm: Đơn xin ly hôn thuận tình, giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh của con (nếu có), các giấy tờ liên quan đến tài sản.
-
Tòa án sẽ xem xét tổ chức hòa giải. Nếu hòa giải thành công, tòa án ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn.
-
Thời gian giải quyết thường từ 2 đến 4 tháng tùy từng địa phương.
Ly hôn thuận tình được ưu tiên giải quyết bởi sự đồng thuận giữa các bên giúp giảm thiểu căng thẳng với tổn thương tinh thần cho các thành viên trong gia đình.
3. Ly hôn đơn phương theo Luật Hôn nhân Gia đình mới nhất
Ly hôn đơn phương là trường hợp một bên muốn chấm dứt hôn nhân mà bên kia không đồng ý hoặc không hợp tác. Luật quy định rõ:
-
Bên yêu cầu ly hôn phải nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
-
Tòa án sẽ tiến hành hòa giải trước khi xét xử.
-
Nếu hòa giải không thành công thì Tòa án sẽ xem xét dựa trên các căn cứ như: Quan hệ vợ chồng đã rạn nứt, không còn tình cảm; có hành vi bạo lực gia đình, vi phạm nghĩa vụ vợ chồng nghiêm trọng; vợ chồng sống ly thân lâu dài.
-
Tòa án sẽ ra quyết định ly hôn khi thấy có đủ căn cứ để chấm dứt hôn nhân.
Ly hôn đơn phương thường kéo dài lại phức tạp hơn do có tranh chấp đồng thời có thể gây ra tổn thương tâm lý nặng nề hơn cho các bên liên quan.
4. Quyền nghĩa vụ khi ly hôn theo Luật Hôn nhân Gia đình 2014
Khi ly hôn các vấn đề quan trọng cần được giải quyết bao gồm
4.1 Quyền nuôi con cùng nghĩa vụ cấp dưỡng
-
Tòa án sẽ xem xét quyền lợi tốt nhất của con cái để quyết định giao quyền nuôi con cho bên nào.
-
Bên không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng để đảm bảo cuộc sống lẫn giáo dục cho con.
-
Luật cũng quy định rõ quyền thăm nom, chăm sóc con của bên không trực tiếp nuôi.
4.2 Chia tài sản chung
-
Tài sản chung vợ chồng được phân chia theo nguyên tắc công bằng hợp tình hợp lý dựa trên đóng góp của mỗi bên với hoàn cảnh thực tế.
-
Tài sản riêng của từng bên được bảo vệ không bị chia.
-
Các khoản nợ chung cũng được xem xét phân chia phù hợp.
4.3 Nghĩa vụ cấp dưỡng sau ly hôn
Ngoài cấp dưỡng cho con thì bên còn có thể có nghĩa vụ cấp dưỡng cho vợ hoặc chồng nếu người còn lại không có khả năng tự nuôi sống bản thân.
5. Hậu ly hôn với các vấn đề pháp lý cần lưu ý
Sau ly hôn các bên cần chú ý thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đã được Tòa án quyết định bao gồm
-
Thực hiện đúng việc cấp dưỡng không được trốn tránh trách nhiệm.
-
Tôn trọng quyền lợi của con cái với bên kia trong việc thăm nom, chăm sóc.
-
Nếu có tranh chấp về tài sản, quyền nuôi con, cấp dưỡng, các bên có thể yêu cầu Tòa án giải quyết lại.
-
Việc ly hôn không làm mất đi quyền thừa kế của con cái đối với cha mẹ hoặc ngược lại trừ các trường hợp bị tòa án hủy bỏ quyền thừa kế theo pháp luật.
6. Một số lưu ý quan trọng khi tiến hành ly hôn
-
Luật luôn ưu tiên hòa giải khuyến khích các bên thỏa thuận để giảm thiểu tổn thương.
-
Ly hôn nên được cân nhắc kỹ càng bởi nó ảnh hưởng lâu dài đến cuộc sống với tâm lý của các thành viên trong gia đình đặc biệt là con cái.
-
Việc chuẩn bị hồ sơ pháp lý cần chính xác đầy đủ. Đảm bảo quyền lợi tối đa cho bản thân.
-
Nên tìm kiếm sự tư vấn pháp lý hoặc hỗ trợ của luật sư để đảm bảo các quyền lợi được bảo vệ tốt nhất.
Luật Hôn nhân Gia đình mới nhất đã có những quy định chặt chẽ, rõ ràng về ly hôn. Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên đặc biệt là quyền lợi của con cái với đảm bảo sự công bằng trong phân chia tài sản. Hiểu rõ các quy định về ly hôn thuận tình, ly hôn đơn phương cũng như các nghĩa vụ với quyền lợi sau ly hôn sẽ giúp cá nhân chuẩn bị tâm lý với pháp lý tốt hơn. Giảm thiểu những tổn thương không đáng có xây dựng cuộc sống mới ổn định hơn.