Bài tập tình huống giúp người học nắm bắt nội dung luật kế toán và chuẩn mực kế toán Việt Nam bằng cách vận dụng kiến thức vào thực tế. Tình huống tập trung vào các nghiệp vụ phổ biến như ghi nhận tài sản, chi phí, xử lý sai sót, lập báo cáo tài chính, trách nhiệm chuyên môn, … Các câu hỏi dưới đây được chọn lọc và biên soạn nhằm phản ánh đúng các quy định hiện hành.
Tình huống 1 xử lý tài sản cố định khi thay đổi tiêu chuẩn kế toán
Nội dung
Công ty A mua máy móc trị giá 60 triệu đồng vào cuối năm 2019. Đầu năm 2020 tiêu chuẩn kế toán mới áp dụng nguyên giá tài sản cố định tối thiểu từ 100 triệu đồng. Công ty muốn điều chỉnh lại ghi nhận
Hỏi
Kế toán cần xử lý như thế nào theo chuẩn mực và luật hiện hành
Đáp án
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam khoản máy này mặc dù trước đây được ghi nhận là TSCĐ nhưng khi tiêu chuẩn thay đổi nó không đủ điều kiện nên cần phải chuyển vào chi phí trả trước hoặc chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Việc điều chỉnh là thay đổi ước tính chứ không phải sửa sai. Không ghi lại là sai phạm nhưng cần lập tờ trình nội bộ và phản ánh trong báo cáo tài chính để phù hợp chuẩn mực áp dụng từ ngày 1/1/2020.
Tình huống 2 ghi nhận doanh thu bán hàng trả chậm
Nội dung
Công ty B bán hàng trả chậm 90 ngày từ ngày giao hàng. Kế toán thắc mắc có được ghi nhận doanh thu ngay khi giao hàng không
Hỏi
Cách ghi nhận doanh thu đúng theo chuẩn mực kế toán
Đáp án
Theo chuẩn mực doanh thu ghi nhận khi hoàn thành nghĩa vụ chuyển giao quyền kiểm soát hàng hóa còn quyền hưởng lợi ích thuộc doanh nghiệp và giá trị doanh thu xác định được. Nếu bán trả chậm và không có rủi ro đáng kể thì doanh thu có thể ghi nhận ngay khi giao hàng. Nếu có rủi ro tín dụng cao thì nên lập dự phòng phải thu khó đòi.
Tình huống 3 trích trước lương và chi phí bảo trì
Nội dung
Cuối kỳ kế toán công ty C trích trước chi phí lương nghỉ phép và bảo trì thiết bị theo quy định
Hỏi
Cách hạch toán và ghi nhận khoản dự phòng như thế nào cho đúng luật
Đáp án
Theo chuẩn mực dự phòng kế toán phải đáp ứng điều kiện nghĩa vụ hiện tại, xác suất xảy ra và ước tính đáng tin cậy. Nếu công ty có chính sách bảo trì hoặc trả phép cuối kỳ thì khoản trích trước được ghi nợ chi phí dự phòng bảo trì hoặc chi phí phải trả, có thể là khoản nợ ngắn hạn. Thông tin cần phản ánh đầy đủ trong thuyết minh báo cáo. Nếu không trích là vi phạm chuẩn mực và luật kế toán.
Tình huống 4 sai sót chứng từ xóa hỏng
Nội dung
Công ty D lập hóa đơn sai, kế toán xé bỏ rồi lập lại hóa đơn mới mà không lưu mộc xấu
Hỏi
Hành vi này có hợp pháp trong luật kế toán không và cần xử lý thế nào
Đáp án
Luật kế toán quy định chứng từ gốc không được xóa bỏ trái pháp luật. Nếu lập sai phải lập biên bản điều chỉnh, lưu lại hóa đơn cũ (mộc hủy) và phát hành hóa đơn điều chỉnh. Việc xé bỏ chứng từ có thể bị xử phạt và ảnh hưởng đến truy thuế. Nên hủy đúng thủ tục và lưu chứng từ hủy kèm biên bản.
Tình huống 5 trách nhiệm khi báo cáo tài chính nộp sai
Nội dung
Ngày 25/3 doanh nghiệp nộp báo cáo tài chính, nhưng sau phát hiện sai sót nên chỉnh sửa và nộp lại ngày 29/3
Hỏi
Liệu có vi phạm quy định về thời hạn nộp báo cáo không
Đáp án
Nếu luật quy định nộp báo cáo trước ngày 30/3 thì việc nộp lại vào ngày 29/3 vẫn trong thời hạn, không vi phạm. Tuy nhiên cần lưu bộ tài liệu gốc và chỉnh sửa, đồng thời thuyết minh trong báo cáo dịp phát hành báo cáo đã chỉnh sửa để đảm bảo tính minh bạch.
Hướng dẫn vận dụng và cách học hiệu quả
-
Đọc kỹ luật và chuẩn mực kế toán liên quan
-
Phân tích ý nghĩa của tình huống, xác định các quy định áp dụng, nêu rõ điều khoản chất vấn
-
Luyện tập với nhiều tình huống dạng khác nhau như xử lý sai sót, nghiệp vụ hàng tồn kho, tài sản cố định, thuế, dịch vụ kế toán
-
Thảo luận nhóm để học cách triển khai giải một cách logic và đầy đủ
Các bài tập tình huống về luật kế toán và chuẩn mực kế toán giúp bạn phát triển tư duy phân tích sâu sắc, hiểu rõ cách áp dụng lý thuyết vào thực tế và tăng khả năng xử lý sai sót. Hệ thống câu hỏi trên phản ánh các tình huống thường gặp trong thực tế doanh nghiệp và kiểm toán. Nếu bạn cần thêm bài tập theo từng nhóm nghiệp vụ, mình sẵn sàng hỗ trợ tiếp tục và giải sâu hơn từng trường hợp cụ thể bạn quan tâm.