Giáo dục luôn là lĩnh vực được cả xã hội quan tâm bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến từng cá nhân còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của quốc gia. Trong tiến trình đổi mới giáo dục xây dựng một khung pháp lý rõ ràng toàn diện cho đội ngũ nhà giáo là yêu cầu cấp thiết. Chính vì vậy dự thảo Luật Nhà giáo ra đời với kỳ vọng định hình lại vị thế của người thầy trong xã hội hiện đại. Nhưng để luật trở thành công cụ hiệu quả và sát thực tiễn thì sự tham gia đóng góp ý kiến của người dân đặc biệt là những người trong ngành giáo dục có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Tại sao cần có Luật Nhà giáo
Hiện nay đội ngũ giáo viên đang chịu sự điều chỉnh của nhiều văn bản pháp luật khác nhau như Luật Giáo dục, Luật Viên chức, Luật Lao động, các thông tư hướng dẫn… Tuy nhiên chưa có văn bản luật nào tập trung riêng biệt vào việc xác định địa vị pháp lý, chế độ đãi ngộ, chuẩn nghề nghiệp, trách nhiệm nghề nghiệp của nhà giáo.
Điều này dẫn đến thực trạng thiếu đồng bộ trong tuyển dụng, đánh giá, đào tạo, khen thưởng giáo viên. Bên cạnh đó, nhiều chính sách mang tính ưu đãi cũng bị chia cắt theo địa phương, ngành dọc hay cấp học. Do đó việc xây dựng Luật Nhà giáo là cần thiết để hợp nhất chuẩn hóa nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành giáo dục.
Nội dung trọng tâm của dự thảo luật
Dự thảo Luật Nhà giáo được soạn thảo với cấu trúc khoảng chín chương, quy định chi tiết về quyền và nghĩa vụ của nhà giáo, tiêu chuẩn nghề nghiệp, quá trình tuyển dụng, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng, chính sách đãi ngộ, xử lý vi phạm và các biện pháp bảo vệ danh dự, uy tín nghề giáo.
Một trong những điểm đáng chú ý là dự thảo đề xuất bỏ việc phân hạng chức danh giáo viên theo các cấp I II III thay vào đó phân loại dựa trên vị trí công việc, trình độ đào tạo, nhiệm vụ giảng dạy. Việc này được đánh giá là giúp tránh việc chạy hạng giảm áp lực hình thức tạo điều kiện cho giáo viên tập trung chuyên môn.
Ngoài ra dự thảo cũng nhấn mạnh việc trả lương cho giáo viên ở mức cao nhất trong hệ thống thang bảng lương hành chính sự nghiệp. Giáo viên tại vùng sâu vùng xa được hưởng thêm phụ cấp lưu động, hỗ trợ về nhà ở, chăm sóc y tế. Đây là những nội dung phản ánh nỗ lực thực tế nhằm cải thiện đời sống và động lực cho đội ngũ nhà giáo.
Về mặt quản lý dự thảo quy định rõ cơ chế cấp phép hành nghề, đánh giá định kỳ theo chuẩn nghề nghiệp với cả công khai hóa kết quả. Các hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo như ép buộc học thêm, phân biệt đối xử rồi thì làm tổn hại học sinh đều được quy định xử lý nghiêm minh.
Khi nào Luật Nhà giáo có hiệu lực
Dự kiến Luật Nhà giáo sẽ được Quốc hội thông qua vào kỳ họp cuối năm 2025 có hiệu lực từ ngày đầu năm 2026. Như vậy từ nay đến cuối năm là khoảng thời gian quan trọng để mọi tổ chức và cá nhân có thể nghiên cứu góp ý nhằm hoàn thiện nội dung luật trước khi ban hành.
Việc luật sớm có hiệu lực sẽ giúp ổn định cơ chế quản lý giáo viên đồng thời tháo gỡ nhiều vướng mắc hiện nay như vấn đề dạy thêm, lương thấp với thiếu bảo vệ pháp lý cho giáo viên khi gặp rủi ro nghề nghiệp. Tuy nhiên nếu không góp ý kỹ càng nên luật khi ban hành có thể vẫn tồn tại điểm bất cập khó thực thi.
Cách người dân có thể góp ý dự thảo luật
Thực tế cho thấy không ít người dân vẫn nghĩ rằng việc góp ý luật là chuyện của chuyên gia, của ngành chức năng. Tuy nhiên Luật Nhà giáo là văn bản liên quan trực tiếp đến hàng triệu giáo viên, học sinh, phụ huynh. Do đó việc tham gia góp ý không chỉ là quyền còn là trách nhiệm của mỗi công dân.
Bạn có thể đọc toàn văn dự thảo trên các cổng thông tin của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Văn phòng Quốc hội, cổng Thư viện pháp luật. Nếu có ý kiến cụ thể về từng điều khoản bạn có thể gửi trực tiếp qua biểu mẫu góp ý điện tử hay email của cơ quan soạn thảo.
Ngoài ra, các giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục có thể tham gia các cuộc họp tổ chức tại trường, địa phương thông qua công đoàn ngành để phản ánh tập trung. Những nhóm cộng đồng như hội phụ huynh, nhóm chuyên môn trên mạng xã hội cũng có thể tổng hợp góp ý để gửi đi dưới hình thức tập thể.
Những nội dung nên được góp ý thêm
Một số vấn đề trong dự thảo luật cần được góp ý nhiều hơn để phản ánh đúng thực tế như
-
Làm rõ tiêu chuẩn nghề nghiệp giữa giáo viên các cấp học và vùng miền khác nhau
-
Quy định chế độ lương, phụ cấp cần cụ thể hóa theo trình độ và nhiệm vụ chuyên biệt
-
Xem xét mở rộng chính sách bảo vệ giáo viên bị đe dọa bạo lực từ phụ huynh hoặc học sinh
-
Có quy định rõ về dạy thêm và cơ chế kiểm soát khách quan thay vì chỉ dừng ở cấm
-
Quy định chi tiết cơ chế xử lý giáo viên vi phạm đạo đức nghề nghiệp nhưng đồng thời có cơ chế bảo vệ giáo viên bị tố cáo sai
Dự thảo Luật Nhà giáo là một bước đi cần thiết trong hành trình nâng cao chất lượng giáo dục tôn vinh nghề dạy học. Tuy nhiên một văn bản pháp luật chỉ thực sự hiệu quả khi được xây dựng dựa trên phản hồi từ thực tiễn. Mỗi ý kiến đóng góp của người dân đặc biệt là từ đội ngũ nhà giáo là viên gạch nhỏ nhưng vững chắc trong nền móng pháp luật giáo dục.
Việc tham gia góp ý dự thảo luật không chỉ giúp bạn hiểu sâu hơn về chính sách ngành còn là cách thể hiện tinh thần công dân tích cực cùng trách nhiệm với thế hệ tương lai. Đừng bỏ lỡ cơ hội này để tiếng nói của bạn được lắng nghe ghi nhận trong một văn bản pháp lý quan trọng.
Tag bao giờ 2024