Câu hỏi nhận định môn Luật Hiến pháp là một trong những dạng câu hỏi phổ biến trong các bài kiểm tra hoặc thi cử môn Luật Hiến pháp. Các câu hỏi nhận định yêu cầu người học đưa ra ý kiến về một quy định cụ thể trong luật hiến pháp cùng xác định đúng hay sai giải thích lý do tại sao.
Dưới đây là một số câu hỏi nhận định môn Luật Hiến pháp và cách giải thích để bạn hiểu rõ hơn về cách trả lời:
Câu 1: Quyền con người là quyền tự nhiên mà mỗi cá nhân có ngay khi được sinh ra mà không phụ thuộc vào hệ thống pháp lý của quốc gia.
Nhận định: Đúng.
Giải thích: Quyền con người là quyền tự nhiên không phụ thuộc vào sự công nhận của bất kỳ quốc gia nào. Theo Điều 2 của Hiến pháp Việt Nam, quyền con người, quyền công dân được bảo vệ và thực hiện đầy đủ phù hợp với các quy định của pháp luật. Là các quyền có trước khi có pháp luật mà không cần sự công nhận của nhà nước nhưng cần phải được bảo vệ thực thi bởi pháp luật.
Câu 2: Quyền tự do ngôn luận được bảo vệ tuyệt đối theo Hiến pháp Việt Nam.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Quyền tự do ngôn luận là một trong những quyền cơ bản của công dân theo Hiến pháp Việt Nam. Tuy nhiên quyền này không được bảo vệ tuyệt đối. Điều 25 của Hiến pháp Việt Nam quy định tự do ngôn luận là quyền của công dân nhưng phải tuân thủ pháp luật với cả không xâm phạm đến lợi ích của quốc gia, trật tự công cộng, đạo đức xã hội và quyền lợi hợp pháp của các cá nhân, tổ chức khác.
Câu 3: Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, có quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến đất nước.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Mặc dù Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất có quyền lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia nhưng quyền lực nhà nước ở Việt Nam là quyền lực phân chia. Theo Hiến pháp Việt Nam, quyền lực nhà nước được phân chia giữa ba cơ quan: Quốc hội, Chính phủ với Tòa án. Quốc hội chủ yếu thực hiện chức năng lập pháp, không có quyền quyết định mọi vấn đề mà không có sự tham gia của các cơ quan khác như Chính phủ hay Tòa án.
Câu 4: Hiến pháp Việt Nam quy định nhà nước thực hiện nguyên tắc phân quyền.
Nhận định: Đúng.
Giải thích: Hiến pháp Việt Nam quy định nguyên tắc phân quyền giữa ba nhánh quyền lực nhà nước: Lập pháp (Quốc hội), Hành pháp (Chính phủ), Tư pháp (Tòa án). Mỗi cơ quan có chức năng và quyền hạn riêng biệt, độc lập với nhau nhưng lại có sự phối hợp kiểm tra giám sát lẫn nhau. Nguyên tắc này giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng kiểm soát quyền lực nhà nước.
Câu 5: Mọi sửa đổi bổ sung Hiến pháp đều phải được Quốc hội thông qua bằng hình thức bỏ phiếu kín.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Theo Điều 120 của Hiến pháp Việt Nam việc sửa đổi bổ sung Hiến pháp phải được Quốc hội thông qua theo hình thức bỏ phiếu công khai. Các sửa đổi, bổ sung cần phải được thông qua với tỷ lệ nhất định của các đại biểu Quốc hội. Tuy nhiên việc sửa đổi bổ sung Hiến pháp không phải lúc nào cũng được thực hiện theo hình thức bỏ phiếu kín.
Câu 6: Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội do Hiến pháp quy định.
Nhận định: Đúng.
Giải thích: Hiến pháp Việt Nam quy định Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội. Đây là một đặc điểm quan trọng trong hệ thống chính trị của Việt Nam. Điều 4 của Hiến pháp ghi nhận Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng duy nhất cầm quyền và có vai trò lãnh đạo toàn diện đối với mọi mặt của đời sống chính trị, xã hội với kinh tế của đất nước.
Câu 7: Mọi công dân đều có quyền tham gia vào công tác quản lý nhà nước, quyền này không bị hạn chế bởi điều kiện nào.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Mặc dù Hiến pháp Việt Nam ghi nhận quyền tham gia của công dân vào công tác quản lý nhà nước, quyền này có thể bị hạn chế trong một số trường hợp. Ví dụ những công dân bị kết án hình sự, người có tiền án, tiền sự có thể không có quyền tham gia vào các công việc của nhà nước theo quy định của pháp luật. Quyền tham gia này cũng có thể bị hạn chế trong các trường hợp khác như vấn đề an ninh quốc gia, quyền lợi cộng đồng.
Câu 8: Hiến pháp Việt Nam quy định cơ quan quyền lực nhà nước chỉ có quyền lập pháp mà không có quyền hành pháp hay tư pháp.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Hiến pháp Việt Nam quy định hệ thống nhà nước ba quyền phân lập: quyền lập pháp, quyền hành pháp với quyền tư pháp. Quốc hội có quyền lập pháp, Chính phủ thực hiện quyền hành pháp còn Tòa án thực hiện quyền tư pháp. Các cơ quan này độc lập nhưng phối hợp kiểm soát lẫn nhau trong hoạt động để đảm bảo sự minh bạch công bằng trong quản lý nhà nước.
Câu 9: Mọi quyết định của Quốc hội đều có giá trị thi hành ngay khi được thông qua.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Mặc dù Quốc hội có quyền lập pháp và thông qua các luật, tuy nhiên không phải tất cả quyết định đều có giá trị thi hành ngay lập tức. Các quyết định, luật hay nghị quyết của Quốc hội sẽ có hiệu lực thi hành khi có hiệu lực pháp lý được ghi nhận trong Hiến pháp hay trong các văn bản hướng dẫn thi hành cụ thể. Ví dụ các luật mới sẽ cần có thời gian để ban hành văn bản hướng dẫn, quy trình thi hành.
Câu 10: Chính phủ có quyền quyết định sửa đổi Hiến pháp Việt Nam mà không cần sự đồng ý của Quốc hội.
Nhận định: Sai.
Giải thích: Chính phủ không có quyền sửa đổi Hiến pháp mà không có sự đồng ý của Quốc hội. Việc sửa đổi bổ sung Hiến pháp là quyền của Quốc hội, được thực hiện thông qua một quy trình đặc biệt cần sự thông qua của đa số đại biểu Quốc hội. Chính phủ chỉ có quyền thực hiện các công việc theo các quy định của pháp luật và không có quyền tự ý sửa đổi các văn bản pháp lý quan trọng như Hiến pháp.
Các câu hỏi nhận định môn Luật Hiến pháp yêu cầu người học không chỉ hiểu rõ về các quy định trong Hiến pháp còn phải phân tích và áp dụng các quy định đó một cách chính xác. Bằng cách trả lời đúng các câu hỏi nhận định bạn không chỉ kiểm tra kiến thức của mình mà còn phát triển khả năng tư duy pháp lý giúp hiểu sâu hơn về cấu trúc nguyên tắc của hệ thống pháp luật quốc gia.