Thể dục thể thao không chỉ là hoạt động rèn luyện sức khỏe còn là lĩnh vực gắn liền với sự phát triển toàn diện của mỗi con người và của cả xã hội. Tại Việt Nam Luật Thể dục thể thao ra đời từ năm 2006 được sửa đổi bổ sung qua các năm là nền tảng pháp lý quan trọng để điều chỉnh mọi hoạt động liên quan đến thể thao từ thể thao quần chúng đến thể thao chuyên nghiệp và thể thao thành tích cao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nội dung chính của Luật Thể dục thể thao cũng như những điểm mới cập nhật trong thời gian gần đây.
Quá trình ban hành và hiệu lực của luật
Luật Thể dục thể thao được Quốc hội khóa XI thông qua ngày hai mươi chín tháng mười một năm hai nghìn lẻ sáu có hiệu lực thi hành từ ngày một tháng bảy năm hai nghìn lẻ bảy. Luật này ra đời nhằm khẳng định vai trò của thể thao trong đời sống xã hội đồng thời tạo ra khung pháp lý vững chắc để thúc đẩy phát triển thể thao toàn diện bao gồm cả thể thao phong trào, thể thao trường học và thể thao chuyên nghiệp.
Sau hơn một thập kỷ áp dụng luật đã được sửa đổi bổ sung nhằm phù hợp hơn với thực tiễn phát triển thể thao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế với xu hướng chuyên nghiệp hóa các hoạt động thể thao tại Việt Nam. Lần sửa đổi quan trọng nhất diễn ra vào năm hai nghìn mười tám có hiệu lực từ ngày một tháng một năm hai nghìn mười chín.
Nội dung cơ bản của Luật Thể dục thể thao năm 2006
Luật Thể dục thể thao gồm sáu chương với bảy mươi sáu điều quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của cá nhân tổ chức trong hoạt động thể dục thể thao. Những nội dung trọng tâm của luật bao gồm tổ chức hoạt động thể dục thể thao phát triển thể thao quần chúng với tổ chức thi đấu thể thao, quyền nghĩa vụ của vận động viên, huấn luyện viên, chính sách của Nhà nước đối với phát triển thể thao và các quy định xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.
Luật cũng khẳng định rõ quyền của công dân trong việc tham gia thể dục thể thao khuyến khích các hoạt động rèn luyện thể chất trong nhân dân đặc biệt trong học sinh sinh viên, người cao tuổi và người khuyết tật. Đồng thời luật cũng thúc đẩy các tổ chức cá nhân đầu tư vào cơ sở vật chất thể thao với tổ chức các sự kiện thể thao phục vụ cộng đồng.
Trong lĩnh vực thể thao thành tích cao, luật quy định rõ việc tuyển chọn đào tạo bồi dưỡng bảo vệ quyền lợi của vận động viên và huấn luyện viên. Các chính sách hỗ trợ về bảo hiểm, tiền thưởng, chế độ dinh dưỡng chăm sóc y tế được pháp luật bảo hộ để động viên những người tham gia thi đấu thể thao chuyên nghiệp.
Những điểm sửa đổi bổ sung trong Luật năm 2018
Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thể dục thể thao được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày mười bốn tháng sáu năm hai nghìn mười tám đánh dấu bước ngoặt trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thể thao tại Việt Nam.
Một trong những điểm mới nổi bật là quy định về kinh doanh đặt cược thể thao. Theo đó Nhà nước cho phép tổ chức đặt cược thể thao có kiểm soát đối với một số môn thể thao cụ thể theo danh mục do Chính phủ quy định. Điều này mở ra cơ hội cho sự phát triển thị trường thể thao theo hướng chuyên nghiệp đồng thời tạo nguồn thu ngân sách tăng tính hấp dẫn cho các giải đấu thể thao chính thống.
Luật cũng bổ sung các quy định về trách nhiệm của cơ quan quản lý trong việc phổ cập bơi lội phòng chống đuối nước. Đây là phản ứng kịp thời trước thực trạng đuối nước trẻ em ở Việt Nam còn ở mức cao góp phần thúc đẩy các chương trình giáo dục thể chất thiết thực hơn.
Ngoài ra Luật sửa đổi năm hai nghìn mười tám còn mở rộng phạm vi đối tượng được hỗ trợ phát triển thể thao bao gồm cả người khuyết tật và người dân tộc thiểu số. Chính sách ưu tiên trong đào tạo vận động viên hỗ trợ cơ sở vật chất tại vùng sâu vùng xa được cụ thể hóa hơn tạo sự công bằng trong tiếp cận thể thao giữa các nhóm đối tượng trong xã hội.
Vai trò của Luật Thể dục thể thao trong thực tiễn
Luật Thể dục thể thao đã góp phần tạo ra khung pháp lý đồng bộ để phát triển thể dục thể thao theo hướng xã hội hóa với chuyên nghiệp hóa. Các địa phương căn cứ vào luật để xây dựng kế hoạch phát triển phong trào thể thao cơ sở đầu tư sân bãi, thiết bị tập luyện với tổ chức giải đấu quần chúng.
Nhiều tổ chức xã hội, doanh nghiệp và cá nhân đã tham gia đầu tư vào lĩnh vực thể thao thông qua việc thành lập câu lạc bộ, trung tâm thể thao hoặc tài trợ cho các giải đấu, đội tuyển. Việc vận động xã hội hóa dựa trên nền tảng pháp lý rõ ràng giúp đảm bảo quyền lợi các bên đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực trong cộng đồng.
Trong giáo dục thể chất, các trường học ngày càng chú trọng đưa nội dung rèn luyện thân thể vào chương trình chính khóa. Việc dạy bơi phòng chống đuối nước phát triển thể chất học sinh không còn là hoạt động phụ mà trở thành một trong những tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục toàn diện.
Ở cấp quốc gia các liên đoàn thể thao được tổ chức chặt chẽ hơn từ khâu tuyển chọn vận động viên, huấn luyện đến thi đấu quốc tế. Thành tích thể thao Việt Nam trong các kỳ đại hội khu vực và châu lục ngày càng được cải thiện qua đó góp phần nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế.
Một số hạn chế đề xuất
Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng việc thực thi Luật Thể dục thể thao vẫn còn gặp không ít khó khăn. Ở nhiều địa phương cơ sở vật chất còn thiếu thốn, nhân lực thể thao chưa được đào tạo bài bản cùng chế độ cho huấn luyện viên và vận động viên còn hạn chế.
Chính sách đặt cược thể thao dù đã được luật hóa nhưng chưa có nhiều chuyển biến rõ ràng do thiếu văn bản hướng dẫn chi tiết và cơ chế giám sát hiệu quả. Ngoài ra phân biệt rạch ròi giữa thể thao thành tích cao và thể thao giải trí trong quy hoạch phát triển còn mờ nhạt.
Do đó để nâng cao hiệu quả thực thi luật trong thời gian tới cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý tăng cường ngân sách đầu tư đồng thời đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của thể dục thể thao trong phát triển con người và xã hội.
Luật Thể dục thể thao năm 2006 và các sửa đổi sau này đã tạo nền tảng pháp lý vững chắc để phát triển hệ sinh thái thể thao toàn diện tại Việt Nam. Những đổi mới trong luật góp phần nâng cao chất lượng phong trào thể thao quần chúng khuyến khích sự chuyên nghiệp hóa thể thao thành tích cao mở rộng cơ hội tham gia thể thao cho mọi tầng lớp trong xã hội.