Trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì việc nâng cao nhận thức pháp luật của người dân đóng vai trò then chốt. Một trong những phương thức hiệu quả để thực hiện điều đó chính là công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội.
Tuyên truyền phổ biến pháp luật là gì
Tuyên truyền pháp luật là quá trình truyền đạt thông tin về pháp luật đến người dân bằng nhiều hình thức khác nhau như tuyên truyền miệng qua báo chí, truyền hình, mạng xã hội hay qua các buổi sinh hoạt cộng đồng. Mục đích nhằm nâng cao hiểu biết và ý thức tuân thủ pháp luật.
Phổ biến pháp luật là hoạt động giúp người dân nắm vững nội dung cơ bản của các văn bản pháp luật từ đó biết vận dụng đúng đắn trong cuộc sống và công việc. Đây là phần cụ thể hóa của tuyên truyền pháp luật thiên về cung cấp kiến thức pháp lý thiết thực dễ hiểu dễ áp dụng.
Cả hai hoạt động này đều góp phần xây dựng thói quen sống và làm việc theo pháp luật nâng cao trách nhiệm công dân bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mỗi cá nhân và tổ chức.
Thực trạng công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật hiện nay
Nhìn chung công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các cấp, các ngành đã có sự đầu tư đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng. Nhiều mô hình hay như Tổ tuyên truyền pháp luật cơ sở, Ngày pháp luật, Phiên tòa giả định được triển khai hiệu quả.
Tuy nhiên thực tế vẫn còn những hạn chế đáng chú ý. Một bộ phận người dân nhất là ở vùng sâu vùng xa với chưa có điều kiện tiếp cận thông tin pháp luật. Hình thức tuyên truyền còn nặng về lý thuyết thiếu tính tương tác với gắn bó thực tiễn. Nhiều cán bộ làm công tác tuyên truyền chưa được đào tạo bài bản dẫn đến hiệu quả tuyên truyền chưa cao.
Nguyên nhân và những khó khăn tồn tại
Một số nguyên nhân dẫn đến những hạn chế kể trên gồm
-
Nhận thức chưa đầy đủ của một số cơ quan, đơn vị về vai trò của tuyên truyền pháp luật.
-
Thiếu nguồn lực đầu tư cho công tác tuyên truyền đặc biệt là kinh phí và đội ngũ chuyên trách.
-
Thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp.
-
Nội dung pháp luật thường khô khan khó tiếp cận đối với người dân không chuyên về pháp lý.
Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền pháp luật
Để công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới cần thực hiện một số giải pháp sau
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin
Sử dụng mạng xã hội, ứng dụng di động, video hoạt hình pháp luật… giúp tiếp cận người dân nhanh chóng, linh hoạt và hiệu quả hơn. Đặc biệt nên xây dựng các nền tảng pháp lý số, tích hợp hệ thống hỏi đáp và tư vấn pháp luật.
Đổi mới nội dung, phương pháp truyền đạt
Chuyển từ cách tuyên truyền khô cứng sang hướng tiếp cận thân thiện gắn liền với cuộc sống cần xây dựng tình huống thực tế, minh họa trực quan kết hợp hình thức đối thoại, diễn tiểu phẩm, trò chơi pháp luật.
Đào tạo đội ngũ tuyên truyền viên chuyên nghiệp
Cần có chương trình đào tạo tập huấn định kỳ cho cán bộ pháp luật cơ sở. Đội ngũ này phải am hiểu cả pháp luật lẫn kỹ năng sư phạm, truyền thông.
Tăng cường sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội
Khuyến khích đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân cùng tham gia vào quá trình tuyên truyền. Chính người dân sẽ là người tuyên truyền hiệu quả nhất khi họ thực sự hiểu và tin vào pháp luật.
Tuyên truyền phổ biến pháp luật không chỉ là nhiệm vụ còn là quyền lợi của mỗi người dân. Khi người dân có kiến thức pháp luật họ sẽ tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình đóng góp vào sự ổn định phát triển bền vững của xã hội. Vì vậy cần coi đây là công việc lâu dài thường xuyên với cần sự phối hợp chặt chẽ cùng quyết tâm cao từ mọi cấp, mọi ngành.