Bóng ném là một trong những môn thể thao đối kháng có tiết tấu nhanh đòi hỏi sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa thể lực kỹ thuật với tư duy chiến thuật. Tại Việt Nam môn thể thao này thường được đưa vào chương trình học thể chất hay tổ chức thi đấu tại các trường học, địa phương với cả cấp quốc gia mặc dù được nhiều người chơi yêu thích nhưng không phải ai cũng nắm vững luật chơi một cách bài bản. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ luật chơi bóng ném đặc biệt là các quy định áp dụng trong thi đấu bóng ném nữ.
Tổng quan về môn bóng ném
Bóng ném là môn thể thao thi đấu đối kháng giữa hai đội trong đó mỗi đội có bảy cầu thủ gồm một thủ môn cùng sáu cầu thủ thi đấu chính thức trên sân. Mục tiêu của mỗi đội là ghi bàn vào khung thành đối phương bằng cách ném bóng vào lưới đồng thời ngăn chặn không cho đối thủ ghi bàn. Trận đấu diễn ra trên sân hình chữ nhật có kích thước tiêu chuẩn 40 mét chiều dài và 20 mét chiều rộng.
Môn thể thao này yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các vị trí trên sân đồng thời cần tốc độ di chuyển cùng khả năng phán đoán với kỹ năng xử lý bóng linh hoạt. Bên cạnh đó kỷ luật chiến thuật tuân thủ luật chơi là yếu tố tiên quyết để đạt được kết quả tốt.
Cấu trúc đội hình với cách thay người
Mỗi đội bóng ném gồm 12 cầu thủ trong đó có 7 cầu thủ được thi đấu trên sân. Trong số này một người giữ vai trò thủ môn còn sáu người còn lại đảm nhận các vị trí như hậu vệ, tiền vệ và tiền đạo tùy theo chiến thuật huấn luyện. Các cầu thủ được thay người không giới hạn số lần trong suốt thời gian thi đấu nhưng phải đúng quy định. Việc thay người phải thực hiện trong khu vực quy định khi cầu thủ rời sân hẳn thì người mới được vào sân.
Cầu thủ vi phạm quy định thay người sẽ bị trọng tài phạt cảnh cáo hay truất quyền thi đấu tạm thời tùy mức độ là điểm cần lưu ý đặc biệt trong những trận đấu có cường độ cao, khi các huấn luyện viên thường xuyên luân chuyển cầu thủ để duy trì thể lực chiến thuật.
Luật chơi cơ bản trong bóng ném
Trận đấu bóng ném chính thức gồm hai hiệp trong khi mỗi hiệp kéo dài 30 phút với thời gian nghỉ giữa hiệp là 10 đến 15 phút. Trong trường hợp hai đội hòa nhau tùy giải đấu sẽ có hiệp phụ hay loạt ném luân lưu để phân định thắng bại. Mỗi hiệp phụ kéo dài 5 phút có thể tổ chức tối đa hai hiệp mà nếu vẫn hòa hai đội bước vào loạt ném penalty theo thể thức luân lưu.
Mỗi cầu thủ khi nhận bóng chỉ được cầm bóng tối đa ba giây với bước tối đa ba bước nếu không đập bóng. Sau khi nảy bóng cầu thủ được quyền tiếp tục di chuyển với chuyền hay ném bóng. Nếu cầm bóng quá lâu hay bước quá số lần cho phép thì đội sẽ bị mất quyền kiểm soát bóng là điểm đặc biệt của bóng ném so với các môn khác như bóng rổ hoặc bóng đá bởi nó buộc người chơi phải xử lý nhanh chính xác.
Quy định về ghi bàn với phòng thủ
Bàn thắng hợp lệ được công nhận khi bóng vượt hoàn toàn qua vạch vôi cầu môn của đội đối phương. Cầu thủ chỉ được ghi bàn khi thực hiện cú ném bên ngoài vòng cấm địa hay nhảy lên ném trước khi chạm chân vào khu vực cấm.
Về phía phòng thủ cầu thủ không được phép dùng tay kéo áo hay xô đẩy hay cản trở đối thủ một cách thô bạo. Nếu phạm lỗi đội đối phương sẽ được hưởng quả ném phạt hay ném 7 mét tùy theo mức độ vi phạm. Trong trường hợp lỗi nghiêm trọng như cố tình gây chấn thương lúc này cầu thủ có thể bị truất quyền thi đấu ngay lập tức.
Hình thức xử phạt kỷ luật
Trong thi đấu bóng ném trọng tài có quyền sử dụng các hình thức xử phạt như cảnh cáo miệng, thẻ vàng hay như truất quyền thi đấu tạm thời và thẻ đỏ. Mỗi cầu thủ nếu bị phạt hai lần tạm thời trong trận sẽ bị truất quyền thi đấu vĩnh viễn. Nếu bị thẻ đỏ cầu thủ không được quay lại sân mà đội phải thi đấu thiếu người trong một thời gian quy định.
Việc phạt nặng những hành vi bạo lực hay phi thể thao là một phần trong nỗ lực giữ gìn sự an toàn với tính chuyên nghiệp của môn thể thao này. Các đội bóng nữ cũng áp dụng hình thức xử phạt như nam giới không có sự phân biệt về giới tính trong quy chế xử lý vi phạm.
Những điểm khác biệt trong thi đấu bóng ném nữ
Dù luật chơi cơ bản của bóng ném nữ tương tự bóng ném nam nhưng vẫn có một vài điểm đáng lưu ý. Các giải bóng ném nữ thường có quy định về trang phục thi đấu phù hợp với thể trạng nữ giới đồng thời chú trọng bảo vệ an toàn trong các pha va chạm. Một số giải đấu quốc tế yêu cầu vận động viên nữ phải mặc đồng phục đúng quy cách đảm bảo sự chuyên nghiệp cùng văn minh khi thi đấu.
Ngoài ra tốc độ thi đấu cùng chiến thuật trong các trận bóng ném nữ thường thiên về kiểm soát phối hợp thay vì sức mạnh như các đội nam đòi hỏi sự linh hoạt cùng khả năng phán đoán với di chuyển không bóng tốt từ các cầu thủ nữ.
Tầm quan trọng của luật trong bóng ném hiện đại
Luật bóng ném không chỉ đảm bảo tính công bằng trong thi đấu mà còn góp phần nâng cao chất lượng trận đấu cùng tính chuyên nghiệp của giải đấu do đó nắm rõ luật chơi giúp các cầu thủ có thể thi đấu tự tin hơn tránh những sai sót đáng tiếc xây dựng chiến thuật thi đấu hiệu quả hơn.
Huấn luyện viên và trọng tài cũng cần liên tục cập nhật luật mới để điều hành trận đấu một cách khách quan minh bạch đặc biệt với bóng ném nữ sự tuân thủ luật là yếu tố then chốt để xây dựng hình ảnh đẹp nâng cao vị thế của môn thể thao này trong lòng người hâm mộ.
Bóng ném là một môn thể thao hấp dẫn giàu tính chiến thuật mà việc hiểu với nắm vững luật chơi là điều kiện tiên quyết để chơi tốt đạt thành tích cao trong các giải đấu dù là bóng ném nam hay nữ, các quy định đều nhằm hướng tới sự công bằng, an toàn chuyên nghiệp. Nếu bạn đang tham gia hay muốn tìm hiểu thêm về bóng ném hãy bắt đầu bằng việc nắm vững những nguyên tắc cơ bản. Từ đó bạn sẽ thấy đây không chỉ là một trò chơi đối kháng đơn thuần còn là một môn thể thao chiến thuật đầy thách thức cơ hội.