Taekwondo là một môn võ có nguồn gốc từ Hàn Quốc đã phát triển thành môn thể thao toàn cầu với hàng triệu người tập luyện. Trong hệ thống thi đấu quốc tế Taekwondo được tổ chức với nhiều hình thức trong đó đối kháng là nội dung kịch tính với phổ biến nhất. Với mục tiêu đảm bảo sự công bằng khuyến khích kỹ thuật đẹp với bảo vệ an toàn cho vận động viên luật thi đấu đối kháng Taekwondo liên tục được điều chỉnh và cập nhật. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ những quy định mới nhất, cách tính điểm, các lỗi bị phạt cũng như lưu ý khi thi đấu để hỗ trợ tốt nhất cho quá trình tập luyện và tham gia các giải đấu.
Tổng quan về thể thức thi đấu đối kháng
Trong một trận đấu đối kháng Taekwondo hai vận động viên được chia về hai góc sân khác nhau lần lượt thi đấu qua ba hiệp. Mỗi hiệp kéo dài hai phút rồi nghỉ một phút giữa các hiệp. Nếu hai bên hòa nhau về số hiệp thắng thì một hiệp phụ được tổ chức gọi là hiệp vàng, nơi vận động viên nào ghi điểm đầu tiên sẽ giành chiến thắng.
Mỗi hiệp được tính điểm riêng vận động viên giành được hai trong ba hiệp là người thắng chung cuộc. Trong trường hợp một bên dẫn trước đối thủ quá cách biệt ngay trong hiệp hai hoặc đầu hiệp ba trận đấu có thể được kết thúc sớm theo luật chênh lệch điểm.
Sân thi đấu và trang bị bắt buộc
Sân thi đấu có dạng hình vuông kích thước chuẩn là tám mét mỗi cạnh. Một số giải đấu sử dụng sân hình bát giác nhưng đều đảm bảo diện tích hoạt động tương đương.
Vận động viên khi bước vào sàn đấu phải mặc đồng phục võ phục Taekwondo đúng quy định có dây đai phù hợp với cấp độ kèm theo đầy đủ trang bị bảo hộ như giáp điện tử, mũ bảo hộ, bảo vệ tay chân và vùng nhạy cảm. Trong các giải chính thức trang bị này thường tích hợp hệ thống cảm biến để ghi nhận chính xác các cú đánh hợp lệ.
Cách tính điểm trong thi đấu
Luật thi đấu hiện tại quy định điểm số được ghi nhận khi vận động viên thực hiện các kỹ thuật chính xác vào vùng hợp lệ trên cơ thể đối thủ. Cụ thể như sau
Đấm vào vùng giáp ngực được tính một điểm. Đây là kỹ thuật cơ bản nhưng ít khi áp dụng vì khó tạo lực và điểm chính xác.
Đá vào vùng ngực được hai điểm nếu là đòn đá thường và bốn điểm nếu là đòn đá xoay.
Đá trúng đầu đối phương được ba điểm nếu là đá xoay vào đầu thì được năm điểm.
Trong các trận đấu sử dụng hệ thống giáp điện tử điểm sẽ được ghi tự động khi cảm biến ghi nhận đủ lực tác động và đúng vị trí.
Ngoài ra điểm phạt từ đối phương cũng có thể cộng vào tổng điểm của vận động viên còn lại.
Các lỗi bị phạt và hình thức xử lý
Trong thi đấu có nhiều hành vi bị xem là phạm luật sẽ bị xử phạt bằng cách trừ điểm. Mỗi lỗi bị xử lý sẽ khiến vận động viên mất một điểm hay giúp đối thủ được cộng một điểm. Các lỗi phổ biến bao gồm
Tự ý rời khỏi khu vực thi đấu hay cố tình trì hoãn thời gian rồi cả né tránh đối thủ không đúng cách.
Giữ hay đẩy đối phương sử dụng kỹ thuật nguy hiểm hoặc ngoài phạm vi cho phép.
Tấn công vào vùng cấm như dưới thắt lưng hoặc sau gáy.
Cố tình ngã hay giả vờ bị thương để làm gián đoạn trận đấu.
Nếu một vận động viên bị phạt năm lần trong một hiệp trọng tài có thể cho đối thủ thắng hiệp đó trực tiếp. Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng trọng tài có quyền truất quyền thi đấu.
Quy trình video xem lại và trọng tài
Trong các giải chính thức mỗi huấn luyện viên có quyền yêu cầu xem lại video khi có tình huống gây tranh cãi về điểm số hoặc phạt lỗi. Mỗi hiệp chỉ được phép khiếu nại một lần nếu khiếu nại không thành công thì sẽ mất quyền khiếu nại trong hiệp đó.
Trọng tài sẽ phối hợp cùng tổ kỹ thuật để đưa ra quyết định cuối cùng nhằm đảm bảo tính minh bạch và khách quan của trận đấu.
Luật kết thúc trận đấu sớm
Một số trường hợp trận đấu sẽ kết thúc sớm nếu có chênh lệch điểm lớn. Cụ thể nếu trong hiệp hai hoặc đầu hiệp ba, một bên dẫn trước đối thủ trên mười hai điểm trận đấu sẽ chấm dứt mà không cần thi đấu tiếp. Quy định này nhằm tránh tình trạng chênh lệch quá lớn gây mất cân bằng hoặc nguy cơ chấn thương không cần thiết.
Những điều vận động viên cần lưu ý
Hiểu luật chưa đủ vận động viên cần luyện tập thực tế để phản xạ nhanh khi xử lý tình huống trên sàn đấu đặc biệt kỹ thuật đá xoay và đá cao ngày càng được trọng dụng vì có giá trị điểm số cao. Tuy nhiên những kỹ thuật này đòi hỏi khả năng giữ thăng bằng tốt với phản xạ nhanh cần luyện tập thường xuyên để đạt hiệu quả.
Ngoài kỹ thuật việc giữ kỷ luật thi đấu thì thái độ khiêm tốn và tinh thần thượng võ cũng rất quan trọng. Thể thao không chỉ là thắng thua mà còn là cách thể hiện bản lĩnh và nhân cách của người học võ.
Luật thi đấu đối kháng Taekwondo mới nhất đã có nhiều thay đổi so với trước tập trung vào việc khuyến khích kỹ thuật đẹp mắt, tính cạnh tranh cao đảm bảo an toàn cho người thi đấu. Việc nắm vững luật sẽ giúp vận động viên tự tin hơn trên sàn đấu đồng thời tránh được những lỗi không đáng có tuy nhiên điều quan trọng nhất vẫn là tinh thần thể thao trong sáng thi đấu vì đam mê với rèn luyện tuyệt đối không tham gia bất kỳ hình thức cá độ cá cược nào liên quan đến thể thao vì đây là hành vi vi phạm pháp luật.